Watermolen
op de Doeve
kadasterperceel A547
De Watermolen van Wulvergem was een korenwatermolen op de Doeve aan de Zepestraat, op 600 meter ten westen van de kerk.
In 1544 boog de Raad van Vlaanderen zich over een geval waarbij op de Douve een watermolen in gebruik was genomen die niet over het noodzakelijke octrooi beschikte. De aanklager vroeg de vernietiging van deze molen om de wet te laten naleven. De beschuldigde kreeg verbod om te malen of te laten malen op deze nieuwe molen, in afwachting tot het octrooi door Zijne Keizerlijke Hoogheid was goedgekeurd, met verbod voor de beschuldigde om dergelijke overtredingen in het vervolg te begaan. De vermelde personen in de bundel waren allen invloedrijke personen uit het omliggende.
In de 16de eeuw was de watermolen ook in gebruik als volmolen.
Op dezelfde site stond van voor 1559 een houten korenwindmolen.
De "Koorne-Water-Molen" en de windmolen werden in 1839 openbaar te pacht aangeboden voor een duur van 9 jaar, samen met de medegaande gebouwen. Toen was de molen gebruikt door Joannes-Baptiste Beseme.
Op 15 september 1856 werd de "Graan Windmolen" te koop aangeboden op bevel van de vrederechter. De molen was in gebruik door August Moncarey met recht van pacht tot 1 augustus 1863. Van de bijhorende watermolen was geen sprake meer.
Molenaars en eigenaars:
- 1559: Lievekynt Jan
- 1623 tot 1633, eigenaar: Robert de Quidt
- 1633, eigenaar: Franchois Vallois
- 1721, eigenaars: Jan Vallaeys en erfgenamen van Michel Vallaeys
- 1741, molenaar: Clement Beseme
- 1763, molenaar: J. Beseme
- voor 1834, eigenaar: a) Beseme-Delancker Jean-Baptist, molenaar te Wulvergem, b) Beseme Laurent Ignace en c) Beseme Martin Louis
- 02.01.1834, deling: (na het overlijden van de voorgenoemden) Beseme Pierre Jean, molenaar te Wulvergem (notaris Glorie - graanwindmolen en watermolen: voor de watermolen werd pas op 24.01.1842 toestemming verleend door de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen)
- 31.12.1849, erfenis: Beseme Victor Joannes, de minderjarige kinderen (kinderen: a) Beseme Benoit Henri, b) Beseme Charles Henri en c) Beseme Victorius Amand) (overlijden van Pierre Jean Beseme)
- 17.09.1856, verkoop: Moncarey-Vrammout Augustus Eduardus, landbouwer te Wulvergem (notaris Therry - moulin à vent et un bâtiment ayant servi de moulin à eau)
- 13.08.1860, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Augustus Moncarey)
- 04.02.1906, verkoop: Moncarey-Lignel Remi, landbouwer te Wulvergem (notaris Therry)
De "Koorne-Water-Molen" en de windmolen werden in 1839 openbaar te pacht aangeboden voor een duur van 9 jaar, samen met de medegaande gebouwen. Toen werden de molens gebruikt door Joannes-Baptiste Beseme.
Op 15 september 1856 werd de "Graan Windmolen" te koop aangeboden op bevel van de vrederechter. De molen was in gebruik door August Moncarey met recht van pacht tot 1 augustus 1863. Van de bijhorende watermolen was geen sprake meer.
Men had echter te kampen met een geringe watertoevoer en dus een te klein rendement, zodat de molen in de tweede helft van de 19de eeuw (steeds meer) stil kwam te staan en voor 1856 buiten gebruik werd genomen. Het gebouw bleef evenwel nog bestaan: de verkoopaakte van 17.09.1856 meldt: "un bâtiment ayant servi de moulin à eau").
Zie ook: Wulvergem, Molen van Wulvergem, Molen Moncarey
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Verkoopsadvertentie in Le Propagateur, september 1856.
ETUDE DU NOTAIRE THERRY A NEUVE-EGLISE
Le VENDREDI 19 SEPTEMBRE 1856, à 2 heures de relevée à l'auberge le "Couronne" à Messines, ledit Notaire procèdera de l'intervention de M. le juge de paix à l 'ADJUDICATION d'un MOULIN A VENT A MOUDRE DU GRAIN, avec des Bâtiments à usage de Ferme et un hectare 73 ares 87 centiares de Pâture, Labour, Motte, Potager et Fonds bâti en dépendant, situé à Wulverghem, à un kilomètre du pavé de Neuve-Eglise vers Ypres, occupé par Aug(us)te MONCAREY avec drot de bail jusqu'en 1er Aoüt 1863, à raison de 450 francs l'an et l'impôt.
Mis à prix 8,000 francs.
S'adresser pour tous renseignements audit Notaire THERREY possesseur des titres de propriété et des conditions.
Le Propagateur, september 1856 (verkoopsadvertentie)
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
John Verpaalen, Molens van de frontstreek, Koksijde, De Klaproos, 1995.
Hubert Masquelin & Raymond Six, "Molens in het Heuvelland", in: "Bijdragen ter herdenking aan Hubert Masquelin", Heuvelland, 2011, p. 111-156 (153).
Pattyn Mattias, Over Nieuwkerkenaars en Dranoutenaars die zonder de Lievekijnsmolen te Wulvergem niet kunnen leven..., Westhoek, Tijdschrift voor geschiedenis en familiekunde in de Vlaamse en de Franse Westhoek, XI, 1995, 4, p. 147-148.
De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.