Gistel, Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- De Meerlaan, Meerlaanmolen
- Ligging
Brugsebaan 145
8470 Gistel
Kasteel Ter Waere
kadasterperceel A1556
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Geo positie
- 51.161018, 2.986395 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Stad Gistel
- Gebouwd
- 1933
- Type
- Staakmolen op torenkot
- Functie
- Anders
- Kenmerken
- Graan-, pel- en elektriciteitsmolen; kleine staakmolen op hoog rond bakstenen ondergedeelte
- Gevlucht/Rad
- Geklinknagelde, verdekkerde roeden (verwijderd)
- Inrichting
- 1 steenkoppel; inrichting voor elektriciteitsopwekking
- Toestand
- In verval; gevlucht en gaanderij verdwenen
- Bescherming
- M: monument, DSG: dorps- en stadsgezicht,
09.11.1977 - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Na de restauratie
- Database nummer
- 859
- Ten Bruggencatenummer
- 06539
Karakteristiek
© Wilfried Geerts, 23.09.2024
Beschrijving / geschiedenis
Historie van de OUDSTE, NOG INGERICHTE WINDMOLEN voor elektriciteitsopwekking VAN DE WERELD
De grote molenkenner en vroegere burgemeester Alfred Ronse uit Gistel liet in 1933 achter zijn kasteel Ter Waere deze molen bouwen: een kleine staakmolen op een hoog rond bakstenen ondergedeelte (hoogte 15 meter!), voorzien van een houten stelling (zie onderstaande foto uit 1975). Hij plaatste er een koppel molenstenen, een koppel pelstenen, maar het molentje was vooral bedoeld om elektriciteit op te wekken. Hiermee wilde Alfred Ronse bewijzen dat molens ook nog een toekomstfunctie hadden. Wat de elektriciteitsproductie betreft, heeft Ronse gelijk gekregen, ook al wijken de huidige windturbines sterk af van de klassieke windmolens. Hoe paste Alfred Ronse de steeds wisselende snelheid van de molen aan, aan de constante snelheid die de dynamo eiste? Hij loste dit op door het gebruik van riemen over conische gedeelten, waarbij een regulator zorgde voor het verschuiven van de riemen over de diametraal opgestelde conische elementen. Dit systeem toont o.m. heel wat gelijkenis met het transmissiesysteem dat bij de DAF-auto's gebruikt werd.
Alfred-Joseph-Pierre Ronse was molendeskundige, eigenaar, burgemeester van Gistel en provincieraadsvoorzitter van West-Vlaanderen. Hij was geboren te Brugge op 18 mei 1876, huwde met Urbanie Moerman en overleed te Gistel op 22 november 1962.
In de jaren 1990 bestond er hoop op herstel, door de stichting van de vzw Molenstichting Alfred Ronse. Helaas komen de restauratieplannen tot op heden nog niet tot uitvoering. De molen geraakt steeds verder in verval: het gevlucht en de gaanderij zijn verdwenen en de molen is regelmatig de prooi van vandalisme. Nochtans dient deze unieke molen hersteld te worden: het is de oudste nog bestaande windmolen in ons land voor elektriciteitsopwekking!
In 2005 kocht de stad Gistel de molen aan van NV De Waere tegen een prijs van 1 euro samen met vijf meter omliggende grond. Het probleem is dat de verder gelegen grond rondom de molen eigendom is van particulieren en dat je daar niet zomaar over mag om tot bij de molen te geraken. In het meerjarenplan van de stad Gistel staat de aankoop van die gronden genoteerd. Het stadsbestuur zocht in 2015 een partner in de energiesector om de historische Meerlaanmolen in ere te herstellen.
De gemeente stelde in 2017 architectuurstudio De Schacht & partners aan als ontwerper voor de restauratie van de Meerlaanmolen. Op de gemeenteraad van Gistel van 2 september 2021 werden goedgekeurd:
- perceel toegankelijkheid molensite. Dit omvat de aanleg van een werftoegang naar de Meerlaanmolen vanuit de Warandestraat. Hierbij is het de bedoeling dat de stad de benodigde grond aankoopt van de eigenaar. De gesprekken zijn momenteel aan de gang.
- perceel molentechnische ontmanteling.
De molenkast is dringend in zijn geheel te ontmantelen en op een vlakke ondergrond te plaatsen uit veiligheidsoverwegingen en om zoveel mogelijk erfgoedwaarde te bewaren van deze houten staakmolen. Na het aftakelen worden alle onderdelen geïnventariseerd en de toestand geëvalueerd in samenspraak met het agentschap Onroerend Erfgoed.
-------
Technische aspecten
De staakmolen staat op een zeer hoge voet, voorzien van een (nu verdwenen) houten gaanderij. De molen kreeg niet minder dan vijf functies. Hij deed dienst als korenmolen, pelmolen, pompmolen en om stroom op te wekken en om te zetten. De molen is dan ook de oudste nog bestaande windturbine in de wereld!
In de houten bovenkast zit enkel de overbrenging naar de romp. Deze kast is nu niet meer bereikbaar omdat de gaanderij volledig verdwenen is. De staart hangt maar ergens te zweven en dat levert een grappig zicht op. De metalen roeden zijn enorm roest en bijna volledig verdwenen.
In de hoge bakstenen romp zitten vijf verdiepingen. Op het gelijkvloers bevindt zich enkel een pompsysteem om het water uit de ondergrond te pompen. Dit om water te hebben op deze verdieping en de verdieping erboven.
De eerste verdieping staat thans leeg. Daar had Alfred Ronse een kantoortje ingebouwd. Hiervan zijn geen sporen meer.
Op de tweede verdieping bevindt zich het systeem om de stroom gelijkmatig te verdelen. Er wordt hier gebruik gemaakt van drie technieken. Aan de hand van een vliegwiel of regulator wordt de beweging gelijkmatig verdeeld. Verder worden met transportbanden en schuine overbrengingen de bewegingssnelheid aangepast en de beweging naar de elektriciteitskast constant gemaakt. De as wordt verschillende keren op constante snelheid gebracht. In deze kast bevindt zich onderaan een grote tijdschakelaar. In het midden is er een grote zekering. Er boven zijn er vier kleine zekeringen en twee kleine spanningsknoppen.
Op de derde verdieping bevindt zich eerst en vooral een haverbreker om het veevoer te malen. Ook worden twee generatoren aangedreven. De beweging wordt van een centraal onderwiel en via twee tandwielen omgezet via een transportband op een generator voor wisselspanning.
Op dezelfde verdieping bevindt zich een ijzeren bocht, om een verbinding te maken met een elevator.
Aan de trap staat een handmatig systeem om een transportband aan te spannen om de wielen onderaan aan te drijven. Dit handmatig systeem werkt aan de hand van zware rollen.
Op de vierde verdieping bevindt zich de overbrenging naar de elektriciteitscentrale middels een kruisband.
Aan de hand van hetzelfde bovenwiel gebeurt de aandrijving naar het steenkoppel. Ook wordt dit wiel als luitafel gebruikt. De kruisband en het steenkoppel worden door een opgaande beweging van het ijzerwerk op gang gebracht. Dit systeem lijkt op het omgekeerde van het lichtwerk van een watermolen, maar heeft dubbele bedrading. Daardoor werkt het lichtwerk sneller.
De elevator wordt via een klein wieltje ook door het bovenwiel aangedreven. Deze elevator is nog steeds compleet. De transportbakjes zijn opgebouwd uit aluminium.
Het steenkoppel bevindt zich op een verhoog. De onder- en bovenaandrijving zijn daardoor heel goed zichtbaar. Enkel de ligger en de loper zijn nog over. De kaar en de steenkist liggen gedemonteerd op een zolder lager. De zakken worden via het luiwerk op een andere halfzolder gebracht. De touwen zijn verdwenen.
Een band op spanning drijft een kleine houten band aan die ook handmatig met soort klauwwiel wordt aangedreven. Dit wiel ligt op een andere as. De aandrijving tussen beide gebeurt aan de hand van een fietsketting.
Benoît DELAERE, Lieven DENEWET & Maarten OSSTYN
Aanvullende informatie
Gemeenteraad Gistel, 9 maart 2017.
Op basis van de beslissingen genomen door het college van burgemeester en schepenen in zitting van 13 september 2016 werd een bestek uitgewerkt voor het aanstellen van een ontwerper voor enerzijds de opmaak van een beheersplan en anderzijds de opmaak van een restauratie- en omgevingsaanlegdossier van de Merelaanmolen. De overheidsopdracht is uitgewerkt in twee percelen: perceel 1: opmaak van een beheersplan en perceel 2: de opmaak van een restauratie- en omgevingsaanlegdossier. Elk perceel kan afzonderlijk gegund worden. Er dient ook voor elk perceel afzonderlijk ingeschreven te worden. Perceel 2 kan pas opgestart worden na voltooiing en goedkeuring door Onroerend Erfgoed van perceel 1. Het bestek werd ter goedkeuring voorgelegd aan Onroerend Erfgoed. Er wordt geopteerd voor een open offerteaanvraag. De gunningscriteria zijn voor elk perceel afzonderlijk terug te vinden in het bestek. De totale uitgave voor deze opdracht wordt geraamd op € 83.000 excl. btw of € 100.430 incl. btw.
---------------
Gemeenteraad Gistel, 2 september 2021.
6. Restauratie Meerlaanmolen. Perceel toegankelijkheid molensite. Het perceel toegankelijkheid molensite is uitgewerkt en omvat de aanleg van een werftoegang naar de Meerlaanmolen vanuit de Warandestraat. Hierbij is het de bedoeling dat de stad de benodigde grond aankoopt van de eigenaar. De gesprekken zijn momenteel aan de gang. Er werd een bestek opsgesteld door de ontwerper architectuurstudio De Schacht & partners. Aan de gemeenteraad wordt gevraagd om het bestek, de lastvoorwaarden en de gunningscriteria goed te keuren. Goedgekeurd.
7. Restauratie Meerlaanmolen. Perceel molentechnische ontmanteling.
De molenkast is dringend in zijn geheel te ontmantelen en op een vlakke ondergrond te plaatsen uit veiligheidsoverwegingen en om zoveel mogelijk erfgoedwaarde te bewaren van deze houten staakmolen. Na het aftakelen worden alle onderdelen geïnventariseerd en de toestand geëvalueerd in samenspraak met het agentschap Onroerend Erfgoed. Er werd een bestek opgesteld door de ontwerper architectuurstudio De Schacht & partners. Aan de gemeenteraad wordt gevraagd om het bestek, de lastvoorwaarden en de gunningscriteria goed te keuren. Goedgekeurd.
------------------
Petitie "Red De Meerlaan Molen Gistel", op: www. petities24 com/v/ 31286827/4PJ4TY, gestart door Bregt Patrouille uit Tielt op 29.07.2015.
De Meerlaanmolen werd in 1933 door Alfred Ronse gebouwd en is een unieke staakmolen op een hoog stenen torenkot die naast graan malen vooral experimenteel elektriciteit kon opwekken! Een voorloper van de huidige windturbines die nu volop in de belangstelling staan!
Anno 2015 bevindt dit uniek monument zich in zeer slechte toestand en moet restauratie dringend worden aangevat!
Teken deze petitie en red de Meerlaanmolen in nood!
Ondertekenaars
1. Bregt Patrouille, Tielt (29.07.2015)
2. Molenzorg Vlaanderen vzw, Hooglede (29.07.2015)
3. Frank Moerland, Hellevoetsluis (29.07.2015)
4. Jesse in 't Veld, Westmaas (29.07.2015)
5. Eddy De Saedeleer, Lede (29.07.2015)
6. Justin van den Heuvel, Leerdam (29.07.2015)
7. Johan van Dijk, Groningen (29.07.2015)
8. Henk Geitenbeek, Ermelo (29.07.2015)
9. Egbert Reining, Kantens (29.07.2015)
10. Damien De Leeuw, Herzele (29.07.2015)
11. Sef Coppers, Baarlo (29.07.2015)
12. Anoniem (29.07.2015)
13. Eddy Frederix, Lommel (29.07.2015)
14. Harmannus Noot, Haren (29.07.2015)
15. Jan Bauwens, Wichelen (29.07.2015)
16. Gradus Wesselkamp, Spijk (29.07.2015)
17. Lennert Rasschaert, Zele (29.07.2015)
18. Sven Verbeek, Veen (29.07.2015)
19. Nils Bogman, Simpelveld (29.07.2015)
20. Steven Van Impe, Herzele (29.07.2015)
21. Anoniem (29.07.2015)
22. Simon De Boever, Landegem (29.07.2015)
23. Eddy Vachaudez, Knokke-Heist (29.07.2015)
24. Tjakko Van der Veen, Delfzijl (29.07.2015)
25. Anoniem (29.07.2015)
26. Anoniem (29.07.2015)
27. Harry Wijnants, Hamont-Achel (29.07.2015)
28. Anoniem (29.07.2015)
29. Ludo Beckers, Bocholt (29.07.2015)
30. Nele Torfs, Koningshooikt (29.07.2015)
31.Ton Verspeek, Luyksgestel (29.07.2015)
32. Anoniem (29.07.2015)
33. Freddy Van Wonterghem, Zulte (29.07.2015)
34. Erwin Hamers, Hechtel-Eksel (29.07.2015)
35. Aad Schouten, Bleskensgraaf (29.07.2015)
36. Anoniem (29.07.2015)
37. Anoniem (29.07.2015)
38. Anoniem (29.07.2015)
39. Mark Ravesloot, Edam (29.07.2015)
40. Bart Engelen, Bekegem (29.07.2015)
41. Ruud De Keukelaere, Aarsele (29.07.2015)
42. Robert Van't Geloof, Hendrik Ido Ambacht (29.07.2015)
43. Tim Grootenboer, Haringvliet (29.07.2015)
44. Anoniem (29.07.2015)
45. Peter van Diepen, Charlton Adam, Somerton Somerset (29.07.2015)
46. Jean-Pierre De Feyter, Halle (29.07.2015)
47. Lieven Denewet, Hooglede (29.07.2015)
48. Dirk Venmans, Gistel (30.07.2015)
49. Cyriel Aper, Moerbeke (30.07.2015)
50. Molenstichting Weerterland, Weert (30.07.2015)
51. Ankie Vanderfeesten, Weert (30.07.2015)
52. Jan De Jongh, Veldhoven (30.07.2015)
53. Wendy De Paepe, Eernegem (30.07.2015)
54. Anoniem (30.07.2015)
55. Hartwig Brouckaert, Roeselare (30.07.2015)
56. Benoît Delaere, Gistel (30.07.2015)
57. Kris Goris, Tombeek-Overijse (30.07.2015)
58. Anoniem (30.07.2015)
59. Laurette Mostrey, Polderlaan 10 (30.07.2015)
60. Marc Provoost, Polderlaan 10 (30.07.2015)
61. Tijl Vereenooghe, Mechelen (30.07.2015)
62. Lieselot Lava, Ichtegem (30.07.2015)
63. Bob Poppen, Uithuizen (30.07.2015)
64. Ruben De Clercq, Westkerke (30.07.2015)
65. Jelle van Daalen, Geertruidenberg (30.07.2015)
66. Dieter Deschacht, Eernegem (30.07.2015)
67. Sebas Honing, Roosendaal ((30.07.2015)
68. Anoniem (30.07.2015)
69. Gerard van Winden (30.07.2015)
70. Anoniem (30.07.2015)
71. Anoniem (30.07.2015)
72. Anoniem (30.07.2015)
73. Marcel Vandeweert, Zonhoven (30.07.2015)
74. Jos Gielen, Kaulille (30.07.2015)
75. Laurens Allemeersch, Gistel (30.07.2015)
76. Christine Roeters, Delft (30.07.2015)
77. Hub van Erve, Tilburg (30.07.2015)
78. Desiree Honing, Den Haag (30.07.2015)
79. Erik Verheyde, Gistel (30.07.2015)
80. Pieter Willem, Gistel (30.07.2015)
81. Anoniem (30.07.2015)
82. Anoniem (30.07.2015)
83. Anoniem (30.07.2015)
84. Patrick Lava (30.07.2015)
85. Wim Zieman (30.07.2015)
86. Anoniem (30.07.2015)
87. Ilse Verdonck, Gistel (30.07.2015)
88. Leslie Wets, Gistel (30.07.2015)
89. Kenneth junio, Gistel (30.07.2015)
90. Sara Tavernier, Gistel (30.07.2015)
91. Thomas Verbeke, Gistel (30.07.2015)
92. Shirley Vissen, Spijkenisse (30.07.2015)
93. Johan Vantilt, Gistel (30.07.2015)
94. Pascal Hancke, Koekelare (30.07.2015)
95. Anoniem (30.07.2015)
96. Marina Elewaut, Schoten (30.07.2015)
97. Johan De Vriendt, Stekene (30.07.2015)
98. Anoniem (30.07.2015)
99. Anoniem (30.07.2015)
100. Anoniem (30.07.2015)
101. Anoniem (30.07.2015)
102. Jos Nijs, Lommel (30.07.2015)
103. Jan Honing, Woerden (30.07.2015)
104. Merlijn Dumarey, Gistel (30.07.2015)
105. Frans Verstappen, Grathem (30.07.2015)
106. Marnix Maekelberg, Gistel (30.07.2015)
107. Anoniem (30.07.2015)
108. Lode Verschingel, Leuven (30.07.2015)
109. Gerard Sturkenboom, Heeze (30.07.2015)
110. Wilfried Meulders, Oostende (30.07.2015)
111. Troy Bentein, Gistel (30.07.2015)
112. Marc Pottier, Oostende (30.07.2015)
113. Cliff Inghelbrecht, Eernegem (30.07.2015)
114. Anoniem (30.07.2015)
115. Leen Depestele, Gistel (30.07.2015)
116. Emile Dekocker, Gistel (30.07.2015)
117. Soetkin Pauwels, Mackay (USA) (31.07.2015)
118. Igor Vandamme, Kalmthout (31.07.2015)
119. Anoniem (31.07.2015)
120. Rik Lootens, Zele (31.07.2015)
121. Dirk Kums, Overpelt (31.07.2015)
122. Anoniem (31.07.2015)
123. Kim Verhaeghe, Antwerpen (31.07.2015)
124. Karel Bols, Deurne (31.07.2015)
125. Kim Puystjens, Gistel (31.07.2015)
126. Jacky Puystjens, Oostende (31.07.2015)
127. Iris Van Daele, Oostende (31.07.2015)
128. Tom Huygens, Brussel (31.07.2015)
129. Anoniem (31.07.2015)
130. Tony Hop, Made (31.07.2015)
131. Jurgen Floreal, Oedelem, ex-Gistel (31.07.2015)
132. Dirk Verhaeghe, Brugge (41.07.2015)
133. Sylvie De Bels, Gistel (01.08.2015)
134. Jacob Bijlstra, Veenwouden (01.08.2015)
135. Carl Criem, Gistel (01.08.2015)
136. Anoniem (01.08.2015)
137. Herman Maekelberg, Leuven (01.08.2015)
138. Helena Dupont, Gistel (01.08.2015)
139. Anoniem (01.08.2015)
140. Anoniem (01.08.2015)
141. Beau Decramer, Gistel (01.08.2015)
142. Joke Behiels, Gistel (02.08.2015)
143. Tom Cobbaert, Oostakker (03.08.2015)
144. Jan Mangelschots, Westerlo (03.08.2015)
145. Railsa Van Dycke, Gistel (03.08.2015)
146. vzw Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw, Gent/Boom (03.08.2015)
147. Dries Bonamie, Beernem (03.08.2015)
148. Adriaan Linters, Kortrijk (04.08.2015)
149. Geert Eggermont, Kortrijk (04.08.2015)
150. Pieter Gurdebeke, Victoria, Australië (04.08.2015)
151. Julius Meijer, Alkmaar (29.07.2015)152. Anoniem (04.08.2015)
153. Anoniem (04.08.2015)
154. Roland Rotsaert, Brugge (04.08.2015)
155. Guido Vancoppenolle, Roeselare (04.08.2015)
156. Benoît Delaey, Brugge (04.08.2015)
157. Gilbert Delaere, Kortrijk (04.08.2015)
158. Bernard D'Heygere, Kortrijk (04.08.2015)
159. Bernard Vandenbussche, Sint-Eloois-Vijve (04.08.2015)
160. Ciel Nacchtergaele, Sint-Eloois-Vijve (04.08.2015)
161. Bart Blomme, Ingelmunster (04.08.2015)
162. Andries Van den Abeele, Brugge (04.08.2015)
163. Anoniem (04.08.2015)
164. Marc Ryckaert, Sint-Andries-Brugge (04.08.2015)
165. Bertin Vermeulen, Assebroek (04.08.2015)
166. Lieven Van Walleghem, Torhout (04.08.2015)
167. Gerda de Mey, Koekelare (04.08.2015)
168. Anoniem (04.08.2015)
169. J.A. van Dalen, Zuidwolde (04.08.2015)
170. Marcel Vanalderweireldt, Zandvoorde-Oostende (04.08.2015)171. Anoniem (04.08.2015)
172. Michiel Carpentier, Hove (04.08.2015)
173. Jozef De Coster, Lindelaan 2, Brugge (04.08.2015)
174. Maya Jonckheere, Gistel (04.08.2015)
175. Geert Gekiere, Roeselare (04.08.2015)
176. Marc Declercq, Gistel(04.08.2015)
177. Anoniem (04.08.2015)
178. Will Urselmann, Maastricht (04.08.2015)
179. Anoniem (05.08.2015)
180. Molenforum Vlaanderen, Hooglede (05.08.2015)
181. Anoniem (05.08.2015)
182. Harald Finster, Aachen (05.08.2015)
183. Niko Cobben, Maastricht (05.08.2015)
184. Heemkring Dorp en Toren (05.08.2015)
185. Anoniem (05.08.2015)
186. Marie-Jeanne Pouillon, Gistel (05.08.2015)
187. Marcel Delaere, Gistel (05.08.2015)
188. Dirk Heyns, Brugge (05.08.2015)
189. Jorinde Vroeijenstijn, Leiden (05.08.2015)
190. Jan Verheyde, Gistel (05.08.2015)
191. Josef Depuydt, Aartrijke (05.08.2015)
192. Philippe Barat, Oostende (05.08.2015)
193. Marleen Verhaeghe, Oostende (05.08.2015)
194. Anoniem (05.08.2015)
195. Anoniem (05.08.2015)
196. Lucien Maes, Gistel (05.08.2015)
197. Rinie Hindriks, Laren (Gelderland)(05.08.2015)
198. Jules Verheyde, Mollem (05.08.2015)
199. James Milne, Newport (G.B.)(05.08.2015)
200. Philip Vanheessen, Moskou (Rusland)(05.08.2015)
201. Rudy Everaert, Uitkerke (06.08.2015)
202. Anoniem (06.08.2015)
203. Luc Bossu, Gistel (06.08.2015)
204. Donald Vandenbulcke, Nieuwpoort (06.08.2015)
205. Marcel Goes, Gistel (06.08.2015)
206. Luc De Jonghe, Zerkegem (06.08.2015)
207. Peter Raggers, Dordrecht (06.08.2015)
208. Daniel Quintens, Gistel (06.08.2015)
209. Nadine Lateste, Gistel (06.08.2015)
210. Jan Jonckheere, Westkerke (06.08.2015)
211. Gerard De Vijlder, Katwijk (06.08.2015)
212. Christine Gryson, Gistel (06.08.2015)
213. Anoniem (06.08.2015)
214. Anoniem (06.08.2015)
215. Karinne Pyck, Blankenberge (06.08.2015)
216. Bart Dooren, Hoogmade (06.08.2015)
217. P. Lans, Nederweert (06.08.2015)
218. Bo Claes, Oostkamp (07.08.2015)
219. Michaël Valkeniers, Brussel (06.08.2015)
220. Ivar Schute, Leiden (06.08.2015)
221. Tommy Vos, Arnhem (07.08.2015)
222. Luc Simoen, Gistel (07.08.2015)
223. Hugo Devos, Oostende (07.08.2015)
224. Familie Pierik, Meppel (07.08.2015)
225. Vincent Mepschen, Coevorden (07.08.2015)
226. Elco De Jong, Amsterdam (08.08.2015)
227. Vincent P.J. van den Berg, Weert (08.08.2015)
228. Jan Wieffer, Hengelo (08.08.2015)
229. Anoniem (08.08.2015)
230. Geert Vanthuyne, De Panne (08.08.2015)
231. Dominique Capelle (08.08.2015)
232. Anoniem (08.08.2015)
233. Anoniem (08.08.2015)
234. Anoniem (08.08.2015)
235. Anoniem (08.08.2015)
236. Daan Snippe, De Krim (08.08.2015)
237. Filip Vandervelpen, Gistel (08.08.2015)
238. Peter Reedijk, 's-Gravendeel (09.08.2015)
239. Frans Reijnders, Garderen (09.08.2015)
240. Yves Coutant, Bellegem (09.08.2015)
241. Jorinde Linting (10.08.2015)
242. Toon Verlaak, Bocholt (10.08.2015)
243. Wouter Bossu, Bethesda (USA) (10.08.2015)
244. Anoniem
245. Anoniem
246. Anoniem
247. Ward Verlinde, Hollebeke (13.08.2015)
248. Koenraad Janssens, Brugge (14.08.2015)
249. Erwin Abts, Meerbeek (14.08.2015)
250. Anoniem
251. Anoniem
252. Joost Tavernier, Gistel (14.08.2015)
253. Anoniem
254. Peter Van den Bossche, Mechelen (16.08.2015)
255. Robin Debo, Izegem (17.08.2015)
256. Yves Dupont, Hasselt (17.08.2015)
257. Jurr Van Dalen, Zoeterwoude (22.08.2015)
258. M. Van Bommel, Vleuten (22.08.2015)
259. Anoniem
260. Anoniem
261. Anoniem
262. Jenniver Kerkhove, Gistel (01.09.2015)
263. Kevin Delaey, Gistel (01.09.2015)
284. Tonnie Moes, Lettele (01.09.2015)
265. Anoniem
266. Werner Lyssens, Temse (02.09.2015)
267. Anoniem
268. Philip Deschacht, Gistel (02.09.2015)
269. Levi Halewyck, Gistel (02.09.2015)
270. Anoniem
271. Geert Onraedt, Gistel (04.09.2015)
272. Freddy Meysman, Gistel (04.09.2015)
273. Jelle Blontrock, Oudenburg (04.09.2015)
274. Jos Quintyn, Gistel (04.09.2015)
275. Joni Verschaeve, Hogenbilk, NL (04.09.2015)
276. Anoniem
277. Lien Van Opstal, Gistel (04.09.2015)
278. Robert Floreal, Gistel (04.09.2015)
279. Annic Neyrinck, Kortemark (04.09.2015)
280. Niek Debruyne, Gistel (04.09.2015)
281. Geert Albrecht, Gistel (04.09.2015)
282. Anoniem
283. Andy Versyck, Gistel (04.09.2015)
284. Nick Peere, Gistel (04.09.2015)
285. Freddy Vermoortel, Middelkerke, Gistel (04.09.2015)
286. Bernice Vanoverbeke, Gistel (04.09.2015)
287. Dries Pysson, Gistel (04.09.2015)
288. John David, Moere (04.09.2015)
289. Anoniem
290. Nic Rombouts, Blankenberge (04.09.2015)
291. Hilde Pollentier, Gent (04.09.2015)
292. Anoniem
293. Steve Naessens, Gistel (05.09.2015)
294. Ronny Ulen, Gistel (06.04.2015°
295. Anoniem
296. Anoniem
297. Anoniem
298. Andy Declercq, Gistel (05.09.2015)
299. Shirley De Schutter, Merksem (05.09.2015)
300. Els Derycke, Gistel (05.09.2015)
201. Bianca Desnyder, Gistel (05.09.2015)
302. Wim Lammaing, Gistel (05.09.2015)
303. Fabrice Goublomme, Gistel (05.09.2015)
304. Freddy Vanmassenhove, Gistel (05.09.2015)
305. Anoniem
306. Anoniem
307. Pieter Monstrey, Gistel (06.09.2015)
308. Egon Patteeuw, Gistel (06.09.2015)
309. Veerle Beyens, Gistel (06.09.2015)
310. Marianne Dekoninck, Gistel (06.09.2015)
311. Zoë Halewyck, Gistel (06.09.2015)
312. Anoniem
313. Eric Jaegers, Snaaskerke (06.09.2015)
314. Heidi Buffel, Gistel (08.09.2015)
315. Anoniem
316. Katleen Onraedt, Torhout (12.09.2015)
Bemerkingen
1. Driiiiiiiiiiiiiiiiiiiiingend (29.07.2015)
2. Ondergang van deze uiterst unieke molen zou onvergeeflijk zijn! (29.07.2015)
3. Zoals het bericht al weergeeft, moet deze unieke molen hersteld worden (29.07.2015)
4. Omdat deze unieke molen het verdiend om behouden te blijven. Er zijn al genoeg historische molens verloren gegaan in België (29.07.2015)
5. Molen De Meerlaan is een unieke windmolen die verdient beter. Dringende instandhoudingswerken zouden verder verval moeten tegengaan in afwachting van een grondige en draai- en maalvaardige restauratie. Onbegrijpelijk dat na al die jaren nog geen structurele vooruitgang geboekt is in de instandhouding en restauratie. (Jan Bauwens, 29.07.2015)
6. Ik vind dat deze bijzondere molen een restauratie verdient (29.07.2015)
7. Molens zijn monumenten die onderhouden moeten worden (29.07.2015)
8. Als molenaar vind ik het meer dan normaal dat we ons inzetten voor het behoud van deze enige molen (29.07.2015)
9. Het is veel mooier als deze molen ook weer kan draaien dan stilstaan stilstand is achteruitgang (29.07.2015)
10. Het probleem is een beetje dat er jaren terug een vereniging werd opgericht met heel wat mensen van vooral lokale rode signatuur, die tot doel had de Meerlaanmolen te conserveren en restaureren. Helaas zijn die plannen een stille dood gestorven toen ... de rekeningen leeg bleken te zijn. Het geld was besteed aan van alles en nog wat, behalve de echte restauratie. De initiatiefnemers lieten de zaak vervolgens wat bemodderen tot niemand zich nog herinnerde dat de centen van hen konden teruggeëist worden.
Jammer is dat, want de Meerlaanmolen is inderdaad uniek. Alfred Ronse was eigenlijk een soort Nuon avant la lettre, die elektriciteit opwekte uit de wind die in de wieken van de molen sloeg. Hij zorgde daarmee voor de verlichting in zijn ruim kasteel.
Helaas heeft één groep politici of wie daarvoor wilde doorgaan onbezonnen het doodvonnis van de molen getekend. (YNG, 29.07.2015)
11. Dit zou super jammer zijn moest dit stukje uniek molenefgoed verloren gaan (Bregt Patrouille, 29.07.2015)
12. Deze molen is uniek in zijn soort ! Behouden ! (29.07.2015)
13. Waardevol stuk erfgoed mag niet verloren gaan... Wie weet kan deze molen later als hij eventueel gerenoveerd zou zijn, niet van commercieel nut zijn (30.07.2015)
14. Het behoud van dit soort unieke windmolens met zo'n speciale geschiedenis is het waard om ons voor sterk te maken (30.07.2015)
15. Cultuur en cultureel erfgoed staan nu onder druk terwijl het juist nu belangrijk is om deze voor de toekomst veilig te stellen. Er verdwijnt in rap tempo veel wat voor de leefbaarheid van belang is. Restaureren en het uitbouwen van betrokkenheid in de eigen buurt is een pre. Handtekeningen zijn mooi maar dat is stap 1. Veel succes! (30.07.2015)
16. Het belang van deze unieke molen kan onvoldoende worden onderstreept ! Daarenboven kan Herman PEEL, molenbouwer in zesde generatie, die deze molen kent als zijn broekzak, zeer belangrijke informatie verschaffen met betrekking tot dit werkstuk van vernuft. Het is onbegrijpelijk dat de aftakeling van Alfred RONSE 's meesterwerk niet wordt gestopt. Hoe is dat mogelijk ?! Moeten we dat met lede ogen blijven aanschouwen? (Kris Goris, Koepel Molens Vlaams-Brabant, voorzitter, 30.07.2015)
17. Hadden al veel langer iets met die molen moeten doen (30.07.2015)
18. Hallo Gistel, niet langer uitstellen....actie (30.07.2015)
19. Omdat molens nostalgie zijn en zeker nog een doel hebben zie maar naar de Oostmolen en andere in Koekelaere, Klemskerke enz. (30.07.2015)
20. Het is zeer belangrijk ons erfgoed te bewaren voor ons nageslacht (01.08.2015)
21. Deze unieke molen in Gistel mag inderdaad eens opgeknapt worden, voor dat het gewoon weg niet gerestaureerd kan worden (01.08.2015)
22. Iedere inwoner moet fier zijn op dit stukje geschiedenis ,dus herstellen aub (30.07.2015)
23. VVIA zette zich reeds aan het einde van de jaren 1970 in voor het behoud en herstel van deze molen. We bezochten haar verschillende keer met buitenlandse collegae, en werden steeds uitstekend door de gezusters Ronse ontvangen.
Jammer genoeg was er toen geen enkele belangstelling voor het behoud van deze molen - integendeel zelfs.
We juichen dit intiatief derhalve toe en maken het ook bekend via onze wegen en op de website www. industrieelerfgoed. be
We gaan ook in ons archief eens zoeken of we nog foto's en correspondentie van toen terugvinden (Adriaan Linters, 02.08.2015)
24. Meer dan dertig jaar geleden probeerde ik met een aantal vrienden reeds het gemeentebestuur van Gistel warm te maken voor deze molen, die een unicum is !
Maar om kleinzielige lokale politieke vetes werden alle pogingen om aan de aftakeling te verhelpen afgeschoten. Onbegrijpelijk.
Ook de molenliefhebbers hadden er weinig belangstelling voor.
Dit is een monument van Europees formaat - geef het een toekomst !!!
Ik hoop dat de actie nu wel succes kent en niet andermaal strandt ! (04.08.2015)
25. Erfgoed = het geheugen van onze geschiedenis (04.08.2015)
26. Eigenlijk had deze petitie reeds lang overbodig moeten zijn. De restauratie zou reeds jaren een feit moeten zijn. Helaas is dit niet zo. (04.08.2015)
27. Omdat er al VEEL te VEEL mooie zaken verloren zijn gegaan !!!! (04.08.2015)
28. Het verleden had en heeft nog steeds een niet te evenaren charme. Een oude molenruïne is zoveel meer nostalgisch dan weer een zoveelste appartementsblok (kweekkazernes) in de plaats (04.08.2015)
29. Hopelijk kan deze petitie dit Belgische erfgoed redden. Er gaat de laatste tijd veel teloor wat dit betreft in België.. (04.08.2015)
30. Deze molen, uniek i/d hele wereld, MOET gered! (04.08.2015)
31. Zoals ik i/d petitie zèlf al meldde: "Deze molen, uniek in de wereld, MOET gered!" En hoe méér lui van hetzelfde overtuigd geraken, hoe groter kans erop, dat dit nog lukt ook! (05.08.2015)
32. Uniek industrieel monument! (05.08.2015)
33. Meer info over de historie, techniek en reddingspogingen van de Meerlaanmolen te Gistel, zie:
http://www. molenechos. org/molen.php?AdvSearch=859 (= Molendatabase van ons land) (05.08.2015)
34. Wij trekken elk jaar de wereld rond om wat moois en enigs te zien maar wat we zelf bezitten en wat bij ons waardevol en prachtig is, dat laten wij verkommeren. Blinde cultuurbarbaren (06.08.2015)
35. Wij moeten ons schaars erfgoed redden! (06.08.2015)
36. Deze unieke molen die ik zelfs bij benadering nog nooit heb gezien in de wereld dient behouden te blijven (06.08.2015)
37. Voorloper van de windturbine, wat is er nog meer over te zeggen. HISTORIE!!! (06.08.2015)
38. Omdat dit een meerwaarde voor Gistel zal zijn op gebied van toerisme en fietsers enz...
Alles moet nu echt niet draaien rond Godelieve (07.08.2015)
39. Een prachtige meerwaarde voor Gistel op gebied van toerisme (07.08.2015)
40. Jammer dat molens niet goed worden onderhouden of worden gesteund door gemeente en instellingen.
We zijn zelf ook met een groot project bezig maar het heeft een lange weg te gaan. Veel succes met dit project. (Vrienden van molen de Vlijt, Meppel, 07.08.2015)
41. Als voorzitter van Molenstichting Weerterland zijn wij voor het in goede staat behouden, beheren en laten draaien van alle wind- en watermolens die nog resteren. Zeker dit uitzonderlijk opmerkelijke voorbeeld van molenbouw (08.08.2015).
42. De Meerlaan Molen Moet Gewoon Gered Worden !!!! (08.08.2016)
43. Door de schrijver verwijderd bericht (08.08.2015)
44. Belang van dit unieke erfgoed en omdat ik er dikwijls naar kijk (08.08.2015)
45. Dit is een technisch snufje die alle respect verdient. Als dit verdwijnt, dan is dit een groot cultureel en technisch verlies voor de toekomst. Onze kinderen hebben het recht om te zien hoe we gegroeid zijn op gebied van techniek (08.08.2015)
46. Omdat wij vinden dat zulke monumenten moeten blijven,er verdwijnt al zoveel (08.08.2016)
47. Het is een molen die het waard is om behouden te blijven (11.08.2015)
48. Omdat het een bijzondere molen is en waard om te behouden (01.09.2015)
49. Hij is uniek in Europa (04.09.2015)
50. Ja, ik woonde in Oudenburg en heb hem jaren weten staan en je kijkt er altijd naar toe, maar was is het nu veel veranderd. Ik vind dat ze er iets moeten aan doen, hoor! (04.09.2015)
51. Omdat het een mooie mlen is (04.09.2015)
52. Het is een monument. De Belgen zijn specialist in het verwaarlorzen van hun patrimonium.
53. Zo'n mooi erfgoed mag niet verdwijnen (05.09.2015)
-----------------
C. Devyt, In Memoriam Alfred Ronse 1876-1962, Biekorf, jg. 63, 1962, p. 400-401.
In zijn zijn 86e levensjaar overleed op 22 november 1962 de Heer Alfred Ronse, voorzitter van de Provinciale Raad van West-Vlaanderen en burgemeester van Gistel. In de bibliografie is zijn naam verbonden aan een werk over hoevenbouw (Fermes types et constructions rurales en West-flandre) dat hij, in samenwerking met architect Theo Raison, onmiddellijk na de eerste wereldoorlog (1918) heeft gepubliceerd. En meer nog aan het molenboek De Windmolens (1934), het standaardwerk over dit onderwerp.
Zijn ingeboren technische vaardigheid dreef hem tot de ware liefde voor een oud beroep: het bedrijf van molenaars en molenmakers, en voor een aloud werktuig dat hem zeer dierbaar was de windmolens. Meer het menselijke en het ambachtelijke dan wel het monument of de geschiedenis weerhielden zijn belangstelling. Zijn grootste vreugde was zelf in de werkwinkel of aan de werkbank te staan.
Voor zeer veel windmolens heeft hij de plannen van herstelling opgemaakt en, met zijn zeer grondige vakkennis, de werken geleid. Als toegevoegd Koninklijk Hoogcommissaris aan de Wederopbouw 1919 kon hij bekomen dat een tiental staakmolens naar de frontstreek werden overgebracht om er in gebruik te worden genomen. Als lid van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen was het, tot het laatste, zijn doel die molens te klasseren die nog in bedrijf zijn en alle andere desnoods van de rangschikking te ontheffen.
Uitgenodigd door ‘De Hollandse Molen’, Vereniging tot Behoud van molens in Nederland, om een voordracht te houden op de algemene ledenvergadering van 6 maart 1937, kondigde hij aldaar onder de titel ‘Naar de Redding van den Belgischen Windmolen’ de stichting aan van de VZWD ‘De Belgische Windmolen’. Hij had toen reeds de toetreding bekomen van verscheidene personen. De statuten en toetredingsformulieren werden opgesteld en gestencild maar niet meer verzonden, omdat de tijdsomstandigheden ongunstig werden. Na de tweede wereldoorlog achtte hij zelf dat deze stichting weinig nut zou hebben. Persoonlijk heeft hij zijn kennis en invloed ten dienste gesteld, zodat het behoud en onderhoud van veel windmolens aan hem alleen is te danken.
Literatuur
Lieven Denewet, "Electriciteitsopwekking met traditionele windmolens in Vlaanderen", in: Molenecho's, XXXIII, 2005, 4, p. 216-218 en in: Land in zicht, LXXVIII, 2009, 3, p. 10-13.
Alfred Ronse, "De Windmolens", Brugge, 1934.
Maarten Van Landeghem, "The Meerlaanmolen in Gistel and its surrounding biotope", Leuven, 2004, 186 p. + bijlagen (Diss. Master of conservation of historic towns and buildings. KU Leuven. Fac. Toegepaste Wetenschappen Raymond Lemaire centre for the conservation of historic towns and buildings, promotoren: Barbara Van der Wee; Koen Van Balen).
Maarten Van Landeghem, "De Merelaanmolen in Gistel", in: Erfgoed van Industrie en Techniek, jg. 25, 2015, 3, p. 26-31.
Luc Schepens, "De provincieraad van West-Vlaanderen 1836-1921", Tielt/Amsterdam, 1976, p. 551-552;
Chr. Devyt, "Westvlaamse windmolens. Inventaris volgens de toestand op 1 januari 1965", Brugge, 1966, p. 124-125;
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984, p. 206-207 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9);
Jeroen Cornilly, "Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen, Deel III. Arrondissementen Brugge, Diksmuide, Oostende en Veurne", Brugge, 2005, p. 96-97;
(L. Smet), "Gistel. Merelaan geklasseerd", in: Molenecho's, VI, 1978, p. 12;
J. Verpaalen, "Wordt Gistelse Merelaanmolen toch nog gered?", in: "Levende Molens", jg. 13, 1991, nr. 7, blz. 54-56, ill.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-G", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1994.
Benoît Delaere, "De Meerlaanmolen te Gistel: 70 jaar als uniek monument", in: Gestella Krantje, 2003, nr. 4, p. 107.
Marc Vansevenant, "Historiek van het Gistels molenpatrimonium", Gestella Krantje, 2007, nr. 2, p. 39 e.v.
C. Devyt, In Memoriam Alfred Ronse 1876-1962, Biekorf, jg. 63, 1962, p. 400-401.
Jacques Lorthiois, "Flandre Occidentale. Meuniers et moulins de West-Flandre", L'Intermédiaire des Généalogistes, n° 170, XXIX, 1974, 2, p. 116-126 (119).
Persberichten
Yvan Naesen, "Stad koopt na Oostmolen ook kleine Meerlaanmolen. Oostmolen draait na zeven jaar weer", Het Nieuwsblad, 28.04.2005.
DJI, "Merelaan", in: Het Nieuwsblad, 18.03.2009.
"Meerlaanmolen aan de orde", De Zeewacht, 13.09.2013.
DJI, "Gistel bouwt schulden verder af", Het Nieuwsblad, 22.12.2014.
Timmy Van Assche (TVA) & CDR, "Gistel. Inwoners starten petitie voor herstel Meerlaanmolen", Het Laatste Nieuws, 01.08.2015.
Petitie "Red De Meerlaan Molen Gistel", op: www. petities24 com/v/ 31286827/4PJ4TY, gestart door Bregt Patrouille uit Tielt op 29.07.2015.
Karl Vandenberghe, "Gistelnaren willen Meerlaanmolen redden", FocusWTV, 04.08.2015.
Dominique Jauguet, "Iedereen wil Meerlaanmolen in ere hersteld zien", Het Nieuwsblad, 01.09.2015.
Arnold Naert, "Van experiment tot monument. Renovatie van de Meerlaanmolen is geen evidente zaak", De Zeewacht, 14.08.2015, p. 42.
TVA, "Gistel. Renovatiedossier opgestart voor vervallen Meerlaanmolen", Het Laatste Nieuws, editie West- en Middenkust, 11-12 maart 2017, p. 41.
TVA, "Meerlaanmolen blijft verder verloederen", Het Laatste Nieuws, 20.09.2018.
Maikel Marichael, “Restauratie Meerlaanmolen gaat van start”, Het Laatste Nieuws, 10.09.2021.
Mailberichten
- John Verpaalen, Roosendaal, 14.03.2020.
Overige foto's
Foto voor de ontmanteling voorzien eind september 2024, laatste foto voor de restauratie.
