Op 14 november 1836 werd toestemming bekomen van de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen om op de hofdstede, eigendom van Jan De Croeser uit Brugge, een olierosmolen te bouwen. Het was een binnenrosmolen, waarbij de paarden binnen liepen.

Op 16 februari 1837 verleende deze Bestendige Deputatie de toestemming om een graan- en oliewindmolen te bouwen bovenop het dak van deze olierosmolen. Pas in 1850 werd dat project uitgevoerd.

Eigenaars en erfpachters:
- 1836, opbouw: De Croeser Jan, Brugge als eigenaar van de boerderij
- 1859, eigenaar: Van Caloen-De Croeser Anselmus, eigenaar te Brugge
- 1866, erfpacht: (van het gebouw): Couchez-Vandamme Jan-Baptist, landbouwer te Zarren
- voor 1870, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Jan-Baptist Couchez)

Het houten dakmolentje werd in 1871 gesloopt: enkel de onderbouw bleef bestaan. Het kadaster meldt: "le bâtiment sur lequel il s'élevait est seul resté". De erfgenamen van Jan-Baptist Couchez-Vandamme bouwden iets meer noordwaarts de grote, nog bestaande stenen stellingmolen.

De boerderij "Couchezhoeve" bestaat nog en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Zie verder: Zarren, Couchezmolen.

Lieven DENEWET, Sylvain VANOVERSCHELDE & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de historische hoeve "Couchezhoeve" waar de molen stond
(Sofie BAERT & Pol VANNESTE, Agentschap Onroerend Erfgoed).

Achteringelegen historische hoeve, zogenaamd "Couchezhoeve" naar de Zarrense familie Couchez. Twee oude lindes met boomkapelletje aan de erftoegang. Landelijke omgeving met weiden, rondom bomen, onder meer Canada- en Italiaanse polulieren, knotbomen. De hoeve is als dusdanig reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778): hoevesite met ruim L-vormig volume, twee kleinere volumes en een poel binnen een ruime boomgaard. De hoeve is aan het einde van de 18de eeuw toegankelijk via een lange dreef met bomen vanaf de huidige Vlaestraat (nog bewaard in actuele perceelsstructuur) en de huidige kortere erfoprit vanaf de Zarren-Lindestraat.

Op het primitief kadasterplan (ca. 1827) is de hoeve - op dat moment eigendom van Jan De Croeser, Brugs eigenaar - aangeduid met vier losse bestanddelen in het vierkant rond het erf gegroepeerd, er is een poel, een boomgaard ter hoogte van de huidige erfoprit en een ruime "hof" achter het huis. Het huis situeert zich ten noordwesten van het erf, vermoedelijk met een geïncorporeerde stalling. De mutatie van 1860 (situatie voor) toont in de boomgaard een gebouw, dat bij de mutatie van 1886 alweer afgebroken is.
Op de Kaart van het Militair Cartografisch Instituut (opmeting 1861) is de hoeve aangeduid als "Ferme Coucker", wellicht is bedoeld Couchez, naar die familie.

Bij de huidige erftoegang is een windmolen aangeduid: familie Couchez herbouwde deze molen in 1870 op de noordelijker gelegen site van de huidige "Couchezmolen" (cf. Zarren-Lindestraat nr. 51). Bij de mutatie van 1886 (vermelding "plus de 5 ans") wordt het kleine nutsgebouw ten noordoosten van het erf vergroot.

Hoeve met losse lage bakstenen bestanddelen onder zadeldaken (rode mechanische pannen) in het vierkant rondom het niet verharde erf gegroepeerd. Het huidige gebouwenbestand is in kern 19de-eeuws, maar onderging wellicht wijzigingen of herstellingen na de Eerste Wereldoorlog. Op het erf mestvaalt en een klok om personeel te 'roepen' (een gelijkaardige klok is bewaard in Zarrenstraat nr. 2, cf. infra).
Ten noorden van het erf, boerenhuis met 19de-eeuwse kern, L-vormige uitbouw aan de achterzijde. Witgeschilderde baksteenbouw boven gecementeerde plint. Haakse uitbouw onder lager zadeldak aan de achterzijde. Daarbij sluit nog eens een lager nutsgebouw met schoorsteen aan.
Ten zuiden van het erf, dubbele dwarsschuur. Geknikte dakoverstek, hoge schuurpoorten met klinket, lichtgleuven, lagere getoogde deuren.
Ten oosten van het erf, wagenschuur met drie traveeën.
Ten westen van het erf, stalling. Laadvensters onder zadeldak, licht getoogde muuropeningen.

Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207:Mutatieschetsen, Zarren, 1860/39, 1886/57, 1951/14.
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984, p. 264-269 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9);
Jeroen Cornilly, "Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel III. Arrondissementen Brugge, Diksmuide, Oostende en Veurne, Brugge, 2005, p. 140;
Sylveer Vanoverschelde, "De molens te Zarren", in: Jaarboek heemkundige kring "Crekel Beke" Kortemark, 1990, p. 141-172.
J. Demarée, T. Denoo, A. Desmytter, W. Messeyne, S. Vanhove, "Couchezmolen, molenmuseum, leidraad", Kortemark, s.d.
Jos Demarée, "Couchezmolen Zarren. Restauratie 2002-2003", Kortemark, Dienst Cultuur, 25 p.;
Christiaan Debusschere, "Molengemeente Kortemark", Kortemark, Molen Magazine, 2003, 260 p.
Vanneste P., Baert S. & Creyf S., Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeente Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42.