Molenechos's Homepage Molenechos.org

Massemen (Wetteren), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Van Hauwermeirsmolen
Ligging
Watermolenstraat 64
9230 Massemen (Wetteren)
op de Molenbeek
600 m ZO v.d. kerk
kadasterperceel A547 en B562

Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Geo positie
50.978081, 3.877962 (Google Streetview)
Eigenaar
Roel Dogimont - Agnes Bellemans
Gebouwd
voor 1592 / 1909 / 2001
Type
Bovenslag watermolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Klein gebouw
Gevlucht/Rad
Metalen bovenslagrad, diameter 2,40 m.
Inrichting
3 koppels maalstenen en kollergang
Toestand
Maalvaardig
Bescherming
M: monument, DSG: dorps- en stadsgezicht,
17.02.1994
Molenaar
Roel Dogimont en Agnes Bellemans, tel.: 09.366 42 60
Openingstijden
Elke laatste zondag van de maand, op molendagen 10-18 u., groepsbezoek op afspraak, email: r.dogimont@skynet.be
Database nummer
69
Ten Bruggencatenummer
03415 bis  
Internet bron
Van Hauwermeirsmolen
© Foto: Agnes Bellemans, Massemen, 01.04.2007

Beschrijving / geschiedenis

De Van Hauwermeirsmolen, genoemd naar de vroegere molenaars Van Hauwermeir, is een watermolen op de Molenbeek in de Watermolenstraat 64, op 600 meter ten zuidoosten vande kerk van Massemen.

Hij werd voor het eerst vermeld op een kaart van de Gentse landmeter Horenbault uit 1592, samen met de Maalbroekmolen (de andere nog bestaande molen te Massemen). We vinden hem ook in het metingboek (een kadastraal register) uit 1666. Hij was toen eigendom van de graven en prinsen de Mérode.

Het was een dubbelmolen, met tegenover elkaar geplaatste gebouwen op elke oever van de Molenbeek, ieder uitgerust met een bovenslagrad. De korenmolen (op perceel A 547) telt drie koppels maalstenen en de verdwenen oliemolen op de rechteroever (op B562) had  één kollergang.

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Massemen in 1818:
"il existe dans la commune deux moulins à eau. (...) Le second est situé sur le même ruisseau (Meulebeke) (Section B, n° 547) et sert à moudre du grain. Il est à deux tournants. A ce moulin est attenant un tordoir (Section B n° 562). Ils travaillent simultanément lorqu'il y a surabondance d'eau, ce qui arrive rarement. J'estime à raison de leur position moins favorable, les moulins peuvent être évalués au produit brut de 366 frs. Déduction du tiers pour réparations et entretien, reste en produit net 244 frs."

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: d'Arenberg Paul, prins en ere-kanunnik te Namur
- 24.10.1835, verkoop: d'Arenberg Pierre Alcantara Charles Marie, prins te Arloy (F) (onderhandse akte - "tous les biens dépendant de l'ancienne terre de Massemen situés sous les communes de Massemen, Westrem, Oordegem, Calcken, Smetlede, Bellem, etc.")
- 27.09.1877, erfenis: a) d'Arenberg Auguste Louis Marie Albéric, prins en eigenaar te Parijs en b) d'Arenberg Marie Nicolette Augustine, prinses te Westerlo en echtgenote de Mérode de Westerloo Charles Antoine Ghislain, eigenaar te Westerlo (overlijden van Pierre Alcantara d'Arenberg)
- 1888, testament d.d. 25.08.1868: de Mérode Westerloo-d'Arenberg Charles Antoine Ghislain, eigenaar te Westerlo (onderhandse akte)
- 26.01.1892, erfenis: de weduwe (overlijden van Charles Antoine Ghislain de Mérode Westerloo)
- 11.07.1905, erfenis: de kinderen en de kleinkinderen (overlijden van de weduwe d'Arenberg van Charles Antoine Ghislain de Mérode Westerloo)
- 19.10.1906, deling: de Mérode Westerloo Henri Charles, voorzitter van de senaat, te Westerlo (notaris den Bosch)
- 13.07.1908, erfenis: de kinderen (overlijden van Henri Charles de Mérode Westerloo)
- 25.07.1910, deling: de Mérode Westerloo Marie Nathalie Rudolphine, zonder beroep te Westerlo (notaris du Bost)
- 1913, deling: Lancellotti-de Mérode Westerloo Louis, zonder beroep te Ronse (notaris Leirens)
- 10.05.1948, verkoop: Van Hauvermeir Albert Joseph, handelaar te Massemen (notaris Dhavé)
- 26.06.1972, erfenis: Van Hauvermeir Marie Clara (ongehuwd), zonder beroep te Massemen (overlijden van Albert Van Hauvermeir)
- 21.12.1977, gift: a) Van Hauvermeir Maria Clara (ongehuwd), zonder beroep e Massemen en b) Nijs-Van Hauvermeir Herman Felix Paul, 1ste directieraad senaat (notaris De Smet)
- 06.01.1985, erfenis: a) Van Hauwermeir Marie Celmentia (zus van Maria Clara), zonder beroep te Massemen en b) Van Hauvermeir Godlieve Clothilde (nicht van Maria Clara), echtgenote Nijs Herman Felix, te Kortenberg (overlijden van Maria Clara Van Hauvermeir)
- later, eigenaar: pvba Huilleries réunies Bavah, te Massemen
- 30.12.1989, verkoop: Dogimont-Bellemans Roland August, te Massemen (notaris De Smet)

Rond 1909 werd de oorspronkelijke oliemolen vervangen door een nieuw gebouw. Hiermee deed de industrialisering haar intrede. Het vroegere stampkot werd toen ontruimd en nu blijft nog een bouwvallig restant over. In 1894 werd een stoommachine geplaatst ("pour activer les bilons et broyeurs d'une fabrique d'huile et les meules d'une meunerie"), die in 1909 vernieuwd werd door Mahy uit Wondelgem. Deze tweede stoommachine bleef in werking tot 1955, waarna ze werd verwijderd. In 1948 werd de molen verkocht aan de familie Van Hauwermeir, die al in de 19de eeuw als pachters-molenaars actief waren. De ongehuwde zussen Van Hauwermeir deden nog ernstige pogingen om de bijhorende olieslagerij te moderniseren. Helaas, was het hun kinderloosheid die hen de moed deed opgeven? Was de financiële inspanning te groot? De vernieuwing van de machinerie is er nooit gekomen en stilaan vervielen de werkzaamheden in de olieslagerij. Halverwege de jaren zestig viel ook de watermolen stil. 

Op 17 februari 1994 werd de watermolen, met inbegrip van het sluiswerk, de graanmolen en de voormalige olieslagmolen, beschermd als monument en samen met zijn omgeving als dorpsgezicht. Tevens werd toen de voormalige industriële olieslagerij beschermd als monument, vanwege zijn industrieel-archeologische waarde, met de kollergang en de fabrieksschoorsteen in campanile-opstelling. Voor het beheer van de molen werd de "VZW Van Hauwermeirsmolen" gesticht. In 2001-2006 werd de molen maalvaardig hersteld (feestelijke inhuldiging: zaterdag 28 april 2007). De gevels tot het maaiveld, de keermuren en het sluiswerk werden hersteld en vernieuwd. Een gloednieuw geklinknageld metalen bovenslagrad met een diameter van 2,40 meter draait opnieuw lustig en spetterend rond. Een vaste stuw zorgt voor een verval van 1 meter. Er is geen bypass aanwezig.

De molen staat ook bekend als cultureel trefpunt (met o.a. toneelvoorstellingen) en maakt deel uit van een natuureducatief project in de landschappelijk waardevolle Molenbeekvallei. In Massemen wordt prachtig bewezen dat "monumentenzorg" goed geïntegreerd kan worden in het cultureel gebeuren van de (plaatselijke) gemeenschap.

In de tuin liggen vijf molenstenen. Begroeid met mos en algen, gebarsten en verweerd vertellen ze elk een verhaal van een lang en hard leven. De ligger in de molen is een uniek stuk. Het middengedeelte bestaat uit basaltsteen, het omringende gedeelte is een kalksteen waarvan de natuurlijke oneffen structuur als scherpsel diende.

De site ligt in de landschappelijk waardevolle Molenbeekvallei. Het historisch boerderijlandschap wordt zo veel als mogelijk hersteld. Aan de Van Hauwermeirsmolen ligt een natuureducatieve zone met een hooiland, een graasweide, een veedrinkpoel en een hoogstamboomgaard. Er werden vele hazelaars, elzen en wilgen langs de beek aangeplant. Talrijke zangvogels en andere kleine dieren vinden er nestgelegenheid en maken dankbaar gebruik van dit natuurverbindingsgebied. De grote gele kwikstaart, een typisch watermolenvogeltje, maakt opnieuw zijn nest in een nis in de gevel van het stampkot. Het historisch boerderijlandschap wordt zo veel als mogelijk hersteld. De watermolen ligt op "het Molenbeekpad". Dit natuurleerpad voor kinderen wil inzicht verstrekken in de samenhang tussen verschillende biotopen die samen een beekvallei vormen. Op tien infopanelen langsheen het traject vertelt de molenaar Joannes hoe planten en dieren elkaar nodig hebben.

Inlichtingen : Van Hauwermeirsmolen v.z.w., Watermolenstraat 64, 9230 Wetteren. Tel. 09-366 42 60. Bezoek aan de molen is mogelijk, na afspraak, van 15 mei tot 30 september. De molen is steeds te bezichtigen in het weekend en op feestdagen. Groepsbezoeken worden aangevraagd en kosten € 2,50 per persoon.Begeleiding van schoolkinderen in klasverband is mogelijk op aanvraag.Begeleiding van schoolkinderen in klasverband is mogelijk. Er is een speels educatief lespakket uitgewerkt, waarbij de Molenbeekvallei in al haar aspecten aan bod komt.

In 2006 gebeurde de tweede restauratiefase, met de restauratie van het staande werk: de muren en het dak. Voor gedetailleerde gegevens, verwijzen we naar onderstaande nieuwsbrieven 1 en 2 van de vzw Van Hauwermeirsmolen (bijlage 2 en 3).

In Massemen is het complex beschermd als monument, de omgeving als dorpsgezicht en de omgeving grenst aan een waardevol natuurgebied. Het vaste gegeven waarmee men nog steeds zit is het overstromingsgevaar. Er werd recent een wachtbekken aangelegd dat in werking treedt bij wateroverlast. De overzijde van de watermolen werd in dit kader volledig onteigend op 1500 m² na. Het beheer werd gedeeltelijk aan de vzw en de gemeente Wetteren toegewezen. Wat de vismigratie betreft, zijn er voorlopig geen problemen.

De schouw van de oude olieslagerij helt vervaarlijk over. Tussen grond en top van de molenschouw zit een verschil van maar liefst 38 centimeter. De schouw wordt evenwel gerestaureerd. De kosten worden geraamd op 120.000 euro, maar de bewoners kunnen rekenen op 66 procent subsidies van de Vlaamse Overheid. De eigenaars rekenden tevergeefs op 80 procent, aangezien de molen en de site erkend zijn als open erfgoed. 

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Aanvullende informatie

Oost-Vlaamse Molendag 18 oktober

Rondleidingen en gidsbeurten in de werkende watermolen.

Reserveer wél je bezoek bij r.dogimont@skynet.be en kies voor je bubbel een tijdsblok wanneer je de watermolen wilt bezoeken.

10-11 u, 11-12 u, 13-14 u, 14-15 u, 15-16 u, 16-17 u, 17-18 u.

Die dag kun je ook de gloednieuwe Erfgoedsprokkel, gemaakt door de provincie Oost-Vlaanderen, over Van Hauwermeirsmolen gratis meekrijgen.

De verkoop van meel, op de molenstenen gemalen, en bloem, gaat door.

meer info op www.watermolenmassemen.blogspot.com

---------------------------
Jaarlijks aantal asomwentelingen:

2002:   213479
2003:   305598
2004:   215719
2005:   210048
2006:   589696
2007:   816245
2009: 1198672
2010: 1213893
2011:

Intekendatum: 12.07.2005, 11 u.
Molen: Massemen (Wetteren), Van Hauwermeirs-molen - watermolen met metalen bovenslagrad
Bouwheer: Roel Dogimont & Agnes Bellemans, Massemen
Ontwerper: Architectenbureau Erik De Bruyn, Aalst
Opdracht: Restauratie
fase I: algemene bouwwerken (metselwerken, dak- en schrijnwerk, graanzolder, hellend vlak als toegang voor mindervaliden)
fase II: molentechnische werken (graanmolen en kollergang); o/cat. D24, kl. 2; 120 werkdagen
fase III: elektriciteit
fase IV: omgevingsaanleg (o.m. kasseiweg van de olieslagerij naar de watermolen)
Plaats aanbesteding: Vergaderzaal «Van Hauwermeirs-molen», Watermolenstraat 64, 9230 Massemen
Toewijzing (pas later)
fase I: Cornelis bvba, Landskouter-Oosterzele (metselwerken); Tonny Van Damme, Massemen (dak- en schrijnwerk); Geert Abraham (dakwerken);
fase II: Wieme R. & K. Molenbouw bvba, Zulte
fase III: VEA Peter Vermeulen
fase IV: Marnix De Meester

-----------

Nieuwsbrief nr. 1 van Van Hauwermeirsmolen vzw. “een stille molen maalt geen meel” (Massemen, 4 september 2006)
Met groot enthousiasme willen we jullie meedelen dat de 2° restauratiefase van de Van Hauwermeirsmolen eindelijk gestart is.
Molenmaker Wieme haalde reeds in juli alle te vernieuwen houten molenonderdelen naar het atelier in Deinze waar men nu druk bezig is met de restauratie ervan. Deze week maakten ze het verticaal kamwiel los. In het weekend van 2 september werden door Roel, Kobe, Tonny en Joris de pannen van het dak gehaald en een groot deel van het gebinte afgebroken. De molenstenen liggen verwezen in hun blootje onder de blote hemel, gelukkig wordt na het komende nazomertje het dak afgedekt met een groot zeil. De bouwfirma Cornelis plaatste vandaag, 4 september, de grote hijskraan, men begint woensdag 6 september aan de ruwbouwwerken.

Na deze restauratiefase zal de watermolen en de omgeving volledig vernieuwd zijn. Het einde van de werken is, bij goed najaarsweer, voorzien voor eind 2006.

Restaureren kost verschrikkelijk veel geld. Gelukkig is er de restauratiepremie van 80 % door de Vlaamse Gemeenschap, de provincie Oost-Vlaanderen en de gemeente Wetteren. Daarnaast is er een bijkomende premie toegekend door Euregio Scheldemond III omdat Van Hauwermeirmolen projectpartner is in “Ruimte voor Molens”.
Toch blijft de restfinanciering nog een zware financiële dobber. Mensen met een hart voor ons industrieel verleden kunnen steeds hun bijdrage leveren aan deze restauratie. Je kunt een bedrag storten op de projectrekening van de Koning Boudewijnstichting, Brederodestraat 21 te 1000 Brussel op het rekeningnummer 000-0000004-04 met als vermelding JVHM-Van Hauwermeirsmolen. Uw gift wordt integraal besteed aan de restauratie van de watermolen. Voor giften vanaf 30 euro ontvangt je een fiscaal attest.
Alle hulp, hoe klein ook, is welkom. Iedereen die de restauratiewerken van nabij wil volgen, is welkom voor een bezoekje. Dan kun je ter plaatse de restauratieplannen en wat dat allemaal kost, inkijken.

4. Nieuwsbrief nr. 2 van Van Hauwermeirsmolen vzw, Watermolenstraat 64, 9230 Massemem (Massemen, 26 september 2006).
Dankzij het prachtige nazomerweer en de goede coördinatie tussen de verschillende vaklui en de architect Eric De Bruyn, schiet de restauratie van de watermolen zeer goed op. Het oude, door houtworm aangetaste, gebinte van het dak werd afgeschuurd tot het gezonde hout tevoorschijn kwam. Op het slechtste spanbeen werden nieuwe stukken eik ingelast.
De westgevel stond volledig bol en moest eigenlijk gedeeltelijk afgebroken worden. De metsers schoorden deze muur en slaagden er in deze recht te zetten. De oude ankers werden opgeschuurd en herplaatst. De lintelen boven de ramen en deuren zijn vernieuwd. De voegen in de muren worden diep ingeslepen en kapotte stenen worden daarna vervangen, de scheuren ingevoegd. Vorige week plaatsten de schrijnwerkers, firma Tonny Bauwens en Roel Dogimont, een nieuwe nok, gordingen en kepers. De metsers van bouwfirma Jan Cornelis volgen nauwgezet en metsen deze dan meteen in. Vandaag werden de eerste populieren planken van het onderdak boven de kepers aangebracht. De eerste structuur voor de dakkapel staat er ook al. De horizontale assen met de aandrijfwielen van de haverpletter, koekenbreker en luiwerk waren aangekoekt met een dikke oliesmurrie. Alles werd gereinigd en wordt ingestreken met een mengsel van lijnolie en terpentijn. In het atelier van molenmaker Wieme staan de nieuwe meelkisten, meelgoten en meelbakjes reeds klaar om te herplaatsen als het dak dicht is. In oktober kun je deze nieuwsbrief lezen en het hele gebeuren van de restauratie volgen op de gloednieuwe website: www.vanhauwermeirsmolen.be
Restaureren kost verschrikkelijk veel geld. Gelukkig is er de restauratiepremie van 80 % door de Vlaamse Gemeenschap, de provincie Oost-Vlaanderen en de gemeente Wetteren. Daarnaast is er een bijkomende premie toegekend door Euregio Scheldemond III omdat Van Hauwermeirmolen projectpartner is in “Ruimte voor Molens”.
Toch blijft de restfinanciering nog een zware financiële dobber. Mensen met een hart voor ons industrieel verleden kunnen steeds hun bijdrage leveren aan deze restauratie. Je kunt een bedrag storten op de projectrekening van de Koning Boudewijnstichting, Brederodestraat 21 te 1000 Brussel op het rekeningnummer 000-0000004-04 met als vermelding JVHM-Van Hauwermeirsmolen. Uw gift wordt integraal besteed aan de restauratie van de watermolen. Voor giften vanaf 30 euro ontvangt je een fiscaal attest.
Alle hulp, hoe klein ook, is welkom.
Iedereen die de restauratiewerken van nabij wil volgen, is welkom voor een bezoekje. Dan kun je ter plaatse de restauratieplannen en wat dat allemaal kost, inkijken.

Van Hauwermeirsmolen vzw

Nieuwsbrief nr. 3 van Van Hauwermeirsmolen vzw, Watermolenstraat 64, 9230 Massemem (Massemen, 9 november 2006)
"Al gaande wint de molen" (door te werken komt men vooruit)
Van Hauwermeirsmolen ziet er sinds de vorige nieuwsbrief al heel anders uit. Er werd dan ook zeer hard en vooral goed gewerkt door iedereen. Molenbouw Wieme, Bouwfirma Cornelis, schrijnwerkerij Tonny Van Damme, VEA Peter Vermeulen (electriciteitswerken) en Geert Abraham (dakwerken), al deze vaklui verdienen een pluim voor hun degelijk werk. De stipte opvolging van de werken door architect Eric De Bruyn is zeer aangenaam. Wekelijks worden op de werfvergadering de vorderingen van de werken beoordeeld. Onverwacht opduikende problemen worden samen met de werklui opgelost.
De dakwerken zijn achter de rug en de buiten- en binnenmuren zijn volledig hersteld. De molen werd gekaleid van binnen en van buiten zoals het vroeger was. Als het kaleiwerk droog is, wordt er nog een kleurtje opgezet.
1910 ...2006
Deze week wordt de nieuwe verdiepingsvloer gelegd. De gloednieuwe eiken deuren en ramen zijn bijna af. Als kruishout worden de oude metalen profielen gebruikt. Het glas moet met mastic worden vastgezet, het wordt nog even zoeken naar een glazenier die deze techniek nog kan toepassen. Met het oude koppel molenstenen werd hier de laatste jaren enkel veevoeder gemalen. Het is wel leuk dat hier een uniek koppel molenstenen ligt.
De kern bestaat uit een zeshoekige basaltsteen die gevat zit in een Franse natuursteen.
De molenmakers scherpen volop de molenstenen zodat er volgend jaar geurige én biologische bloem kan gemalen worden. Geïnteresseerde thuisbakkers kunnen zich dan ook inschrijven op het bloemabonnement!
Als laatste, start de kasseilegger met de omgevingswerken. Als de weergoden nog even meegaand zijn, moeten alle werken tegen eind december achter de rug zijn. De bakstenen vloer ligt nog afgedekt met een plastic zeil tegen beschadigingen en moet nog uitdrogen. Voor de grondwerken mag het natuurlijk ook geen bakstenen vriezen. Wie hier ooit op bezoek kwam, zal wellicht versteld staan.
Tijdens de komende winter zullen uiteraard nog heel wat kleine klussen moeten worden geklaard. We denken alvast vooruit aan de feestelijke inhuldiging van de watermolen. Als het groen weer in de bomen blinkt en de kikkers kwaken in de poel zal er groot feest zijn! We denken aan muziek, een nieuwe leuke molenaarsklucht, koffie met veel taart, ezelplezier voor de kinderen, enz...
Voor wie het nog niet wist: we hebben een mooie website waarop je de restauratiewerken nauwgezet kan volgen: www.watermolenmassemen.blogspot.be
Filip Osselaer, “Vervallen molen in ere hersteld – Massemen”, in: Het Nieuwsblad, 27.10.2006.
Massemen - De Van Hauwermeirsmolen in Massemen zal nog eind dit jaar opnieuw in zijn volle glorie te bewonderen zijn. De tweede fase van de restauratiewerken is bezig. Een indrukwekkend staaltje van hard werken met liefde voor het industrieel en cultureel erfgoed.
De zijarm van de Watermolenstraat in de Wetterse deelgemeente Massemen is pittoresk, rustig en groen. In het kleine stukje straat staat een indrukwekkende molen. Jaren geleden kochten Agnes Bellemans en Roel Dogimont het oude, wat vervallen gebouw aan. Ze wonen er nu al een tijd. ,,Ooit, in een ver verleden, moet de molen nog eigendom geweest zijn van de familie de Merode. In 1807 was er al een molenaar actief, dat moet een Van Hauwermeiren geweest zijn. Die naam is altijd zo bewaard gebleven.''
De site is sinds 1994 beschermd. De eigenaars lieten de gebouwen dan enkele jaren rusten. ,,Het eerste restauratiedossier dienden we uiteindelijk in 1996 in bij de dienst Monumenten en Landschappen van de Vlaamse overheid.'' De eerste fase van de restauratiewerken kwam er in 2001: ,,We legden de keermuren her aan, er kwam een nieuwe brug, een nieuw waterrad.''
Intussen is de tweede fase gestart. ,,Nu gaat het om de ruwbouw, het totale binnenwerk van de molen wordt aangepakt, het dak, de vloeren, alle attributen van de molenaar, zoals meelkisten, kuipen en goten. Ooit stond in het dak een kapel. Gelukkig hebben we foto's van vroeger. Zo weten we hoe het er oorspronkelijk allemaal uitzag.''
Het wordt een zware klus en een dure maar ,,we kunnen rekenen op subsidies'', zeggen Agnes Bellemans en Roel Dogimont, ,,van de Vlaamse overheid, van de provincie en de gemeente. Dat is goed voor 80 procent van het totale bedrag. Twintig procent is privé-inbreng.''

Intussen maakt de molen ook deel uit van een project Ruimte voor Molens . ,,Daardoor krijgen we een bijkomend premie van Euregio Scheldemond III, een grensoverschrijdend initiatief met negen molenprojecten.'' Het kostenplaatje van de tweede fase blijft hoe dan ook indrukwekkend: ruim 269.140 euro. Als het weer een beetje blijft meezitten, dan is de molen eind dit jaar klaar.

"Van Hauwermeirsmolen partner in Europees project", in: Webnieuws Wetteren, 29.11.2008.
De Van Hauwermeirsmolen in Massemen is voortaan partner in het gloednieuwe project 'Europa in je buurt'. 'Europa in je buurt' wil kinderen in contact brengen met wat de Europese Unie, Vlaanderen en het provinciebestuur doen, en hen confronteren met concrete realisaties van het Europese beleid in hun directe buurt. Zo kan de eerste en tweede graad voortaan in de molen terecht voor een interactieve les in en rond de watermolen, waarbij de kinderen alle facetten van de watermolen leren kennen. Ze gaan op zoek naar de molenaar. Die is weggetoverd door de boze heks Mariende.
Voor de derde graad is er een rondleiding van de molenaar in de werkende watermolen.
Tenslotte vindt men er ook een nieuwe publicatie van het Informatiepunt Europa Direct. De publicatie is een informatief boekje met een overzicht van Europese projecten in Oost-Vlaanderen die het bezoeken waard zijn met de klas. Het boekje is in eerste instantie bedoeld voor leerkrachten van het 5de en 6de leerjaar, maar bij uitbreiding ook voor het ruime publiek.

----------

In het archief van de huidige eigenaar bevindt zich een brief waarbij een firma uit Roeselare aan de familie Van Hauwermeir molenstenen aanbiedt "d'une meilleure qualité de La Ferté-sous-Jouarre" (mededeling Agnes Bellemas, 21.05.2010)

 

Literatuur

Lieven Denewet, "De ingehuldiging Van Hauwermeirsmolen van Massemen", Molenecho's, XXXV, 2007, 2, p. 276-279.
Chr. Debusschere & R. Van Ryckeghem, "Twee inhuldigingen op de Vlaamse Molendag 2002: Massemen, Van Hauwermeirsmolen: inhuldiging waterrad; Beverst, Nieuwbeekmolen, opening fototentoonstelling", Molenecho's, XXX, 2002, 1, p. 7-9.
Massemen 1019-1976, s.l., 1976;
Mark Van Durme & Kris Goethals, "De heren van Massemen. Geïllustreerde voordracht", Wetteren, 2006;
Frans De Potter & Jan Broeckaert, "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen. 4. Arrondissement Dendermonde. Massemen-Westrem, Gent, 1891;
Molen Magazine & Molenecho's, "Fototentoonstelling & molenruilbeurs te Massemen, 26-27 april 2003", Molenecho's, XXXI, 2003, 1, p. 5-6.
Joris Clinckspoor, "Wetteren (Massemen, Westrem, Wetteren). Waterlopen en wegen", Wetteren, 1990;
L. D(enewet), "Vier Vlaamse moleninhuldigingen in het voorjaar 2002" (Rijkevorsel, Massemen, Aartselaar, Bocholt), in: Molenecho's, XXX, 2002, nr. 2, p. 81-82;
Paul Bauters, "Watermolens te Wetteren (Massemen)", in: Tijdschrift voor Heemkunde en Geschiedenis, Heem- en Geschiedkundige Kring "Jan Broeckaert" Wetteren, 1986, nr. 3, p. 11;
P. Bauters & R. Buysse, "De Oostvlaamse watermolens. Inventaris 1980", Gent, 1980 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 11);
P. Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1985 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
K. Goethals & R. De Pauw, "Massemen, 1019-1976", Massemen, Kulturele raad, 1976, 110 p.;
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004;
P. Bauters, "Watermolens te Wetteren (Massemen)" [Uit: "P. Bauters, Het Oostvlaams molenbestand 1986, Gent, 1986, p. 42-44], in: Tijschrift voor Heemkunde en Geschiedenis, Wetteren, jg. 33 (1986), nr. 3, p. 11-14;
Robert Desart, "Les Moulins à Eau du Hainaut et des Flandres", Soignies, Lemaire, 1968, p. 131;
Mola, "Aantal asomwentelingen van Oost-Vlaamse molens in 2010", in: /West-/Vlaams Molenblad, XXVII, 2011, 1, p. 51.

Persberichten
DVW, "Molen heeft weer waterrad", Het Nieuwsblad, 03.10.2001;
vzw Van Hauwermeirsmolen. "Nieuwsbrief" 1, 2 (e-zine). Massemen, 2006;
Filip Osselaer, “Vervallen molen in ere hersteld – Massemen”, in: Het Nieuwsblad - Het Volk, ed. Dender, 27 oktober 2006.
Filip Osselaer, "Massemen - Molen moet levend blijven", in: Het Nieuwsblad, 30 april 2007
FOW, "Tarwemeel", in: Het Nieuwsblad, 30.05.2007
"Van Hauwermeirsmolen partner in Europees project", in: Webnieuws Wetteren, 29.11.2008.
JDL, "Van Hauwermeirsmolen", in: Het Nieuwsblad, 01.12.2008.
Marc Poelman, "Molenfeesten in de van Hauwermeirsmolen te Massemen. Er wordt terug graan gemalen in watermolen die al bestond in 1592", in: Het Nieuwsblad, 27.04.2009.
Marc Poelman, "De Van Hauwermeirsmolen zet zijn deuren open. Zondag 25 april is Vlaamse Molendag", Het Nieuwsblad, 21.04.2010.
"Open Monumentendag in watermolen", grootwetteren.be, 08.10.2010.
PD, "Vier tips in uw streek", in: Het Nieuwsblad, 11.09.2010.
Wesley Poelman. "De Van Hauwermeirsmolen in Massemen zet de deuren open. Vlaamse Molendag op zondag 22 mei", Het Nieuwsblad, 12.05.2011.
Wesley Poelman, "Open Monumentendag in Wetteren", Het Nieuwsblad, 05.09.2011.
Wesley Poelman, "Woord, Beeld en Muziek in de Watermolen te Massemen", 07.09.2012.
"De Molen schrijft en het Water antwoordt op Open Monumentendag", www. grootwetteren.be, 07.09.2012.
Wesley Poelman, "Woord, Beeld en Muziek in de Watermolen te Massemen", Het Nieuwsblad, 07.09.2012.
Wesley Poelman, "Vlaamse Molendag op zondag 26 mei", Het Nieuwsblad, 16.05.2013.
Lieven Van Imschoot, "Open Monumentendag. Kerken, molens, stokerijen, foto's en muziek", Het Nieuwsblad, 28.08.2013.
W. Poelman, "Open Monumentendag in de Van Hauwermeirsmolen in Massemen", Het Nieuwsblad (dig.), 28.08.2014.
DVL, "Schouw Van Hauwermeirsmolen wordt gerestaureerd", Het Laatste Nieuws, 20.08.2018.
Didier Verbaere, "Van Hauwermeirsmolen open op Open Molendag", Het Laatste Nieuws, 03.10.2018.
Wesley Poelman, “0 mill mill 0, muziek aan de waterkant”, Het Nieuwsblad, 20.11.2019.

Overige foto's

Van Hauwermeirsmolen, Massemen (Wetteren), Het waterrad. Foto: Wouter Peerlings, 14.10.2007 | Database Belgische molens
© Het waterrad. Foto: Wouter Peerlings, 14.10.2007
Van Hauwermeirsmolen, Massemen (Wetteren), Foto: Donald Vandenbulcke, 27.09.2008 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, 27.09.2008
Van Hauwermeirsmolen, Massemen (Wetteren), Voor de restauratie. Foto: Christiaan Debusschere, Kortemark | Database Belgische molens
© Voor de restauratie. Foto: Christiaan Debusschere, Kortemark
Van Hauwermeirsmolen, Massemen (Wetteren), Restauratie van het dak. Foto Agnes Bellemans, 21.09.2006 | Database Belgische molens
© Restauratie van het dak. Foto Agnes Bellemans, 21.09.2006
Van Hauwermeirsmolen, Massemen (Wetteren), Feestelijke inhuldiging op 28 april 2007. Foto Jo Bracke, Meerbeke (Mola, Wachtebeke) | Database Belgische molens
© Feestelijke inhuldiging op 28 april 2007. Foto Jo Bracke, Meerbeke (Mola, Wachtebeke)