De landelijk gelegen Moulin de Gros-Fays aan de gelijknamige straat (nr. 28) werd gebouwd voor 1500 en werd in 1725 herbouwd.  Hij werkte als korenmolen en later ook als zaagmolen.

Het huidige molengebouw en het gedeelte van de schuur tot aan de poort zijn nog oorspronkelijk. De rest van de schuur (vanaf de poort) draagt het jaartal 1871; het huidige woonhuis dateert van 1941. De molen speelde in 1943-'44 ieen rol in de oorlogsvoering, als pleisterplaats van het Geheime Leger. Een herdenkingsbord herinnert hieraan.
De laatste molenaar Gustin legde de molen stil rond 1960.

De molen bezit twee naast elkaar geplaatste houten bovenslagraderen. Ze werden vervaardigd door molenmaker Louis Schul uit Maissin (1911-2007).  
Het natuurstenen gebouw is verbouwd tot woning en vakantieverblijf (gite rural) "IJsvogel". De steenzolder is thans ingericht als salon. Er bestaan plannen voor de renovatie van het sluiswerk en het molenrad en de opwekking van groene stroom.

Lieven DENEWET & Marc MISSOTTEN

---------------------------

Le Moulin de Gros-Fays ou le moulin Gustin (selon le dernier meunier) est un moulin à farine qui date au moins des années 1500. Il fut aussi scierie et cessa ses activités vers 1960.

Le dernier meunier était Joseph Gustin.

Yvon BARBEZON

Literatuur

Yvon Barbazon, "La seigneurie de Gros-Fays et ses moulins", Terres d'Herbeumont à Orchimont (Gedinne, Cercle d'histoire et de folklore), bulletin n° 30, 2004, p. 27-31.
Yvon Barbazon, "Le moulin de Gros-Fays", Terres d'Herbeumont à Orchimont (Gedinne, Cercle d'histoire et de folklore), bulletin n° 31, 2005, p. 55-82.
Jean Dufrène, "Escapade au Moulin de Gros-Fays", Terres d'Herbeumont à Orchimont (Gedinne, Cercle d'histoire et de folklore), bulletin n° 33, 1997, p. 43-50.
Yvon Barbazon, "Le moulin de Blèchamps (Gros-Fays)", Terres d'Herbeumont à Orchimont (Gedinne, Cercle d'histoire et de folklore), bulletin n° 33, 2007, p. 51-56.
Yvon Barbazon, "Le Moulin du Brou ou Moulin de Bonne Sac à Gros Fays", Terres d'Herbeumont à Orchimont (Gedinne, Cercle d'histoire et de folklore), bulletin n° 27, 2001, p. 25-51.

Sur le site Internet Sonuma (archives audiovisuelles), vous pouvez visualiser une interview de Monsieur Joseph Gustin, meunier du moulin de Gros-Fays, diffusée le 31 janvier 1964 au journal télévisé de la RTBF. Il était alors âgé de 82 ans.
Adresse Internet: http:// www. sonuma.be/archive/le-meunier-de-gros-fays