Molen te Veel

De Molen te Veel was een houten korenwindmolen aan de westzijde van de Hoogstraat, op 700 meter ten zuidoosten van de kerk van Nieuwenhove.
De staakmolen werd voor 1775 opgericht: we zien hem afgebeeld op de Ferrariskaart die rond dat jaar werd opgesteld. De benaming "Molen te Veel" duidt op het gevoel dat hij bij sommigen als overbodig werd beschouwd. Nochtans stonden er in Nieuwenhove geen andere molens.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Muylaert-Van Cauwelaert Jean François, de weduwe, molenarin te Nieuwenhove
- 18.10.1871, deling: Muylaert-Martens Louis August, molenaar te Nieuwenhove (notaris De Turck)
- 20.06.1875, erfenis: de weduwe en anderen (overlijden van Louis August Muylaert)
- 17.11.1877, deling: de weduwe Martens Rosalie, landbouwster te Nieuwenhove (ze hertrouwde op 12.12.1877 met Van Cauwelaert Vital, landbouwer te Nieuwenhove) (notaris De Turck)
- 02.02.1923, erfenis: de kinderen (overlijden van Vital Van Cauwelaert)
- 11.02.1924, afstand: Van Cauwelaert-Van Stalle Frans August, molenaar te Nieuwenhove (notaris De Ruyver)

De staakmolen was in 1927 reeds in verval geraakt en werd in 1935 gesloopt.

De hoeve waar de molen bijhoorde, bestaat nog en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de molenhoeve (Agentschap Onroerend Erfgoed)

In een heuvelachtig landschap gesitueerde hoeve met voornamelijk witgekalkte gebouwen gegroepeerd rondom een rechthoekige gekasseide en gebetonneerde binnenplaats, uit de eerste helft van de 19de eeuw.
Gekasseide weg naar noordwestelijke inrijpoort opgenomen in de stalvleugel. Ten noordoosten, aan de straatkant, boerenhuis van het dubbelhuistype, anderhalve bouwlaag van zeven traveeën onder zadeldak (nok parallel met straat, pannen), binnenin 1713 gedateerd op balk, in kern eerste helft 18de eeuw, doch met verbouwingen uit de 19de eeuw. Verankerde baksteenbouw op gecementeerde plint. Erfgevel met rechthoekige vensters met houten lateien en arduinen lekdrempels. Traditioneel rondboogdeurtje in zandstenen omlijsting met imposten en eenvoudige sluitsteen. Straatgevel met kleine rechthoekige vensters en laadvenster.
Anderhalve verdieping hoge dienstgebouwen onder zadeldaken (pannen). Witgeschilderde bakstenen gebouwen op gepikte plint, voorzien van rechthoekige muuropeningen met houten lateien.

De Potter F. & Broeckaert J., "Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen", Gent (1896), reeks V, deel II.
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962).
D'Huyvetter C., de Longie B. & Eeman M. met medewerking van Linters A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5N1 (A-G), Brussel - Gent.