Molenechos's Homepage Molenechos.org

Zandmolen

Sint-Joris-Weert (Oud-Heverlee), Vlaanderen, Vlaams-Brabant

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Zandmolen, Appeljee, Appelfabriek
Ligging
Dijlestraat 10
3051 Sint-Joris-Weert (Oud-Heverlee)
Appeljee, Appelfabriek
op de Dijle
kadasterperceel A77i
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
Geo positie
50.803295, 4.642237 (Google Streetview)
Eigenaar
Privaat
Gebouwd
1861
Type
Watermolen
Functie
Aandrijving van machines
Kenmerken
Verbouwd tot loods
Gevlucht/Rad
Verwijderd
Inrichting
Verwijderd
Toestand
Gerenoveerd als bezoekerscentrum Appeljee
Bescherming
niet
Molenaar
Geen
Database nummer
6543

Beschrijving / geschiedenis

Louis en Philippe Wouwermans, fabrikanten uit Brussel, bouwden in 1861 een watermolen om zand te vermalen ("usine à moudre le sable avec moulin") op de Dijle, op 900 meter ten westen van de kerk van Sint-Joris-Weert. Thans is daar "Appeljee" gevestigd, voorheen een appelfabriek.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1861, opbouw: a) Wouwermans Louis, fabrikant te Brussel en b) Wouwermans Philippe, fabrikant te Brussel
- 12.01.1863, verkoop: Wouwermans Philippe Charles, fabrikant te Lille (F) (notaris Hertveld)
- 13.06.1882, verkoop: a) Verbruggen Désiré, zonder beroep te Leuven en b) De Smedt Ferdinand, zonder beroep te Leuven (notaris Grosemans - usine à moudre le sable avec moulin)
- 20.03.1893, verkoop: Bovy-Larock Marcelin, nijveraaar te Sint-Joris-Weert (notaris Dimartinelli - usine hydraulique et à vapeur)
- 06.01.1900, verkoop: a) de Caritat de Peruzzis-Simons Guillaume, notaris te Halle en b) Simons Charles, advocaat te Halle (notaris Dupont)
- 13.07.1906, verkoop: Van den Eynde-Hons Guillaume, te Loonbeek (notaris Van den Eynde)
- 04.06.1920, verkoop: De Schrijver-De Ligne René Theophile, ingenieur te Sint-Joris-Weert (notaris Bozet - grande usine)

Zoals gemeld, werd de molen opgericht als een waterzandmolen. In 1893 werd een stoommachine toegevoegd, maar er werd ook nog gebruik gemaakt van waterkracht. In de verkoopsakte van 1900 werd de stoommachine niet meer vermeld.
In 1905 veranderde de molen in een zaagmolen, in 1909 in een kunstmestfabriek ("fabrique d'engrais Chimiques"), in 1911 in een gewone graanmolen en in 1920 in een "fabrique de produits chimiques à eau", dus nog steeds op waterkracht. Ook na de vergroting in 1921 werd het gebouw nog als watermolen omschreven. Deze werd in 1931 opgeheven, dan gebeurde de omvorming in een pakhuis.

Sinds 1923 was er een appelfabriek gevestigd. Na de verhuis van het bedrijf naar een andere locatie (Wolfshaegen te Neerijse), gebeurde in 2012-2013 de renovatie als een bezoekerscentrum Ateljee (aanpalend aan het private natuurreservaat Doode Bemde) door de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961 (site niet vermeld).
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 5: arrondissement Leuven (M-Z)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1994, p. 30-31.
FHW, "Appeljee viert renovatie van oude appelfabriek" Het Nieuwsblad, 18.09.2012.