Oude Molen

De Oude Molen was een houten korenwindmolen in de Rapenburgstraat, bij de hoek met de Herpelinckstraat, op de Molenhoek (verdwenen benaming), op 700 meter ten zuidwesten van de kerk.

Hij werd opgericht in 1642.

Eigenaars in 1794 waren de gebroeders D. en C. Cornelis. Ze bekwamen in 1793 het octrooi om in Oostakker, ten westen van de huidige John Kennedylaan, een andere houten korenwindmolen te bouwen. de Nieuwe Molen (zie aldaar). In juni 1794 dienden ze beide molens openbaar te verkopen (zie de aankondiging uit de Gazette van Gend van 12 juni 1794 in bijlage).

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Sint-Kruis-Winkel in 1812:
"Il  y a trois moulins à vent dans la commune de Winkel, deux servant à moudre du grain, le troisième est un tordoir, ils sont tous occupés par leurs propriétairs. Ils sont d'une construction assez semblable et également bien sitiés, leur valeur est de même. Il n'a pas été possible de se procurer les baux pour les communes circonvoisines. L'expert n'ayant aucun objet de comparaison pour fixer le revenu de ces moulins a du les évaluer conformément à l'article 398 du receuil méthodique, c'est-à-dire, un taux auquel its étaient portés sur l'ancienne matrice à 300 frs."

Eigenaars na 1830:
- 1794, eigenaar: Cornelis gebroeders D. en C., te Sint-Kruis-Winkel
- voor 1834, eigenaar: Cornelis Jan-Baptiste, molenaar te Sint-Kruis-Winkel
- later, eigenaar: Cornelis Leonard en consoorten
- 05.07.1851, deling: Cornelis Cornelius Frans, molenaar te Sint-Kruis-Winkel (onderhandse akte)
- 04.09.1894, erfenis: Cornelis-Verplancke Frans, de weduwe Sophia, molenarin te Sint-Kruis-Winkel (overlijden van Cornelis Frans)
- 29.08.1908, maatschappij: Maatschappij in Gezamenlijken Naam "Cornelis zusters en broeders", te Sint-Kruis-Winkel (notaris Cruyt)
- 25.03.1924, verkoop: Cornelis Victor en consoorten, handelaar te Sint-Kruis-Winkel (notaris Vermeersch).

In 1872 werd een stoommaalderij naast de molen gebouwd. Er werd ook nog met windkracht gemalen.
De staakmolen werd in 1938 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Gedrukte bron
Gazette van Gend, 17 juni 1794.

Werken
Baert A.L., Beschrijving en geschiedenis van Winkel-Sint-Kruis, Gent, 1889.
De Potter F. & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel 7, Gent, 1864-1870.
Van Acker E. & Trangez G., "Sint-Kruis-Winkel, een hoek tussen het kanaal Gent-Terneuzen en de Moervaart, Heemkundige Kring “Oud Wachtebeke”, Jaarboek 33, 2000, 209 p.
Sint-Kruis-Winkel vroeger, catalogus tentoonstelling, Sint-Kruis-Winkel, 1981.
Vanacker D. & Hendryckx M., "Langs Het Kanaal", Gent, 1982.
Wolfaert G., "Oude Prentbriefkaarten van Evergem", Evergem, 1982.
 "Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.