In 1877 liet Emile Jooris ten zuiden van het  kasteel De Zandberg aan de Zeeweg nr. 34-36, opgetrokken in 1874, een nieuwe portierswoning bouwen, uitgerust met hoevegebouwen,  broeikassen en een windwatermolen voor de bevoorrading van een kasteelvijver.

In 1885 werd het kasteel aan oostzijde  vergroot. In 1886 werden grote verbouwingen aan alle nuts- en  hoevegebouwen op het domein geregistreerd, evenals de bouw van een nieuwe  hovenierswoning ten zuiden van het domein, langs de Zeeweg.

Dee  windwatermolen werd in 1886 niet meer gebruikt en verdween enige tijd nadien.

André FRANCHOO 

Rijksarchief Brugge, Kaarten Mestdagh, nr. 1783: Figuratieve kaart van een hofstede "Den cleenen Thems" genaamd en gronden in de watering van Blankenberge, 19de eeuw.
Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Varsenare, 1868/6, 1872/4, 1875/12, 1878/10, 1880/53, 1885/2, 1886/7, 1906/12, 1936/22, 1942/6, 1943/2, 1944/2, 1953/7, 1959/8, 1969/7, 1973/8, 1998/1.
Gemeentearchief Jabbeke, Varsenare, Ruimtelijke ordening en stedebouw, plans en alignementen 1824-1905, losse stukken.Ongepubliceerde historische informatie, Marcel Desmedt.
Agentschap Onroerend Erfgoed, Levend Archief, Jabbeke, beschermingsaanvraag d.d. 27/11/2006. Desmedt M., Bystierveldt – De Cleene Thems, in Snellinghem, jg. 16, 2003, p. 65-67.
Desmedt M., Van huizen en mensen te Varsenare in kaarten en documenten. Een preuve tot huizengeschiedenis, deel 2, 2005, p. 155-185. 
Franchoo A., De "Groote-" en de "Cleene Thems" te Varsenare, in: Brugs Ommeland, jg. 4, nr. 3, 1964, p. 102-111.
Franchoo A., Rentebrief op de bezittingen van de "Cleene Thems" te Varsenare, in: Brugs  Ommeland, jg. 7, nr. 1, 1967, p. 39-54.
Franchoo A., Een oude adellijke familie of de Cleene Them te Varsenare, in: Brugs Ommeland, jg. 7; nr. 3, 1967.
Franchoo A.,Varsenare en zijn rijk verleden, Deel II, Brugge, 1972, p. 9-12, 152-153.
Franchoo A.,In de schaduw van een dorpstoren, s.l., 1980, p. 28, 84-87.
Franchoo A.,Varsenare van weleer in woord en beeld, Brugge, 1985, p. 157-160.
Franchoo A., Tribulaties rond "De Cleene Thems" te Varsenare, in Brugs ommeland, jg. 27, nr. 2, 1987, p. 79-84.
Houthoofd S.,Beknopte biografie van Emile Jooris, onuitg. verh., Universiteit Gent, 19987-1988.
Ken je streek: een dorp in de west. Varsenare, een galerij van dreven en bossen, in: Curiosa, jg. 30, nr. 299, 1992, p. 18.
Vervenne A.,Oude hoeven en hun bewoners. Varsenare, s.d., s.l., p. 26-35.
Hooft E. m.m.v. Boone B., Callaert G., De Bodt V. & Santy P., Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Jabbeke, Deelgemeenten Snellegem, Stalhille, Varsenare en Zerkegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL35, 2007.