Steenpaalmolen

De Steenpaalmolen was een houten korenwindmolen aan de zuidoostzijde van Steenpaal, ten westen van de Leinstraat.

Hij werd in 1757 gebouwd door Livinus ("Liefke") Bettens uit Roborst, op het perceel van zjin zoon Philippe Norbert Bettens die gehuwd was met Maria De Wever, uit Opbrakel.

Voor 1830 werd hij ook ingericht als oliemolen.

We zien hem aangeduid op
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen onder de benaming "Moulin d'Opbrakel" 
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondplan van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) met een tekeningetje van een staakmolen

Opeenvolgende eigenaars:
- 1757, opbouw: Bettens Livinus, Roborst, op het perceel van zijn zoon Bettens Philippe Norbert, gehuwd met De Wever Maria, te Opbrakel
- later, eigenaar: Bousard Pieter uit Zegelsem, gehuwd met Bettens Caroline, dochter van Philippe
- 04.02.1812, huwelijk: Boussard (zoon van Pieter) Emmanuel, met Papignies Rosalie uit Vloesberg.
- later, erfenis: de erfgenamen  - voogden van de minderjarige kinderen, Petrus Boussard en Fredericus Augustus Lampo (overlijden van Emmanuel Boussart)
- 12.08.1841, deling: Boussart-Vandenbossche Pieter, molenaar te Opbrakel (notaris Rombaut)
- 1883, erfenis (ingevolge erfenissen op 26.02.1860, 24.05.1869, 01.06.1872 en 18.03.1873): de weduwe en de kinderen (overlijden van Pieter Boussart)
- 18.06.1890, verkoop: Vandenbossche Jozef, landbouwer te Opbrakel (notaris De Ruyver - houten graanwindmolen).

De Steenpaalmolen werd in 1913 gesloopt. Onderdelen werden gebruikt bij de opbouw van de stenen Nieuwpoortmolen te Oombergen bij Zottegem.

Vlakbij de molen stond tot in het begin van de jaren 1980 "de Steenpaal", een megaliet van ijzerzandsteen naast de weg die als grenspaal op de kouter fungeerde.

Zie verder onder: Oombergen, Nieuwpoortmolen

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad (oprichting, 1757)
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

Werken
- Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974
- Gedenkboek Opbrakel 900, Brakel, 1998, p. 171
- Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2, p. 58-61 (Gent, 1963);
- Victor Morre, "De molens van Opbrakel", in: Triverius, XVI, 1986, nr. 4, p. 6-36 (21-28);
- Victor Morre, "De molens van Opbrakel (Errata)", in: Triverius, XVII, 1987, nr. 1, p. 27.
- Frans Ringoot, "De molens van Opbrakel", Studiekring Ons Molenheem, XXXVI, 2011, 3, p. 51-55.
- Sylvain De Lange, "De molens van Opbrakel: de windmolens", Annalen van de Geschied- en Oudheidkundige Kring van Ronse en het Tenenment van Inde, LVII, 2008, p. 305-364.