Molenechos's Homepage Molenechos.org

Herfelingen (Pajottegem), Vlaanderen, Vlaams-Brabant

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Dorpsmolen, Molen van Herfelingen, Smuillensmolen
Ligging

Molenstraat


1540 Herfelingen (Pajottegem)
Breedveld
Dorp
800 m ZW v.d. kerk
LC 130.26 O; 159.13 N
kadasterperceel B169
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
Gebouwd
1647
Verdwenen
1924 - 27 maart, ingestort
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
5634

Beschrijving / geschiedenis

De Dorpsmolen was een houten korenwindmolen in de Molenstraat, op 800 meter ten zuidwesten van de kerk van Herfelingen.

Hij werd in 1647 gebouwd door Adriaen Vandaelem, die zelf molenmaker was. In 1671 werd hij verkocht aan Martinus van Daelem voor een rente van 250 pond  per jaar: "De la veuve martin vandaelem a laquelle feu S.A. a l'expiration du contrat fait entre elle et Adrien Vandaelem pour l'érection du moulin au vent d'Herfelingen proche la chapelle appellée honne kercke donné en arrentement perpétuel par S.A. audit vandalem qui s'est obligé de laisser ledit moulin à l'expiration de son terme (...), à charge de payer annuellement outre autres devises, au receveur de S.A. en la ville d'Enghien, une rente de 300 lt l'an franche de toutes 20ièmes et impositions mises ou à mettre par qui que ce soit, au rachat en deux fois si comme deux cent cinquante livres l'an au denier seize, et les cinquante livres t(ournoi)s restans cont(inuer de payer pour servir de marque de reconnaissance seigneuriale (...) mais comme martin vanlaethem meunier moderne a le 26-11-1756 remboursé à Mons. Gailliard trésorier de S.A. les 250 livres portant en capital 2000 fl argent fort, ne se tire ici pour l'échéance du 27-8-1757 que 50 lt."

Eigenaars na 1800:
- voor 1834, eigenaar: Van Laethem Judocus, molenaar te Herfelingen
- later, erfenis: Van Laethem Judocus, de erfgenamen (overlijden van Judocus Van Laethem)
- 23.03.1847, verkoop: a) Van Laethem Jan-Baptist, te Huldenberg, b) Van Laethem Pierre Jan, te Herfelingen en c) Van Laethem Jean Martin, te Herfelingen (notaris Walravens)
- 27.09.1859, deling: Van Laethem-Beeckman Jan-Baptist, molenaar te Herfelingen (notaris Walravens)
- 11.05.1898, erfenis: de kinderen (overlijden van Jan-Baptist Van Laethem)
- 10.06.1899, deling: a) Van Laethem Pieter Jan, pachter te Herfelingen, b) Van Laethem Benedictus, pachter te Herfelingen, c) Van Laethem Gerard, pachter te Herfelingen en d) Van Laethem Emiel, pachter te Herfelingen (notaris Wielant)
- 26.12.1903, deling: Van Laethem-Heremans Emiel Marie Joseph, molenaar te Herfelingen (notaris Wielant)

De molen werd in 1847 getroffen door de bliksem, maar de schade werd hersteld. Op 27 maart 1924 stortte de standaardmolen in. Er volgde geen heropbouw.

Lieven DENEWET & Heman HOLEMANS

Literatuur

Algmeen Rijksarchief Brussel, Arenbergonds, D (compte des Domaines) 53 S 234, f° 27v-28v; Seigneurie d'Enghien, 119.
J.-F. Vinckx, "De Molens van ’t Payottenland, in: Eigen Schoon en De Brabander, XIV, 1931, 6, p. 168-170 (Herfelingen Molen van het Dorp)
Bernard Roobaert, "Overzicht van de molens van de streek van Edingen met hun oudste vermeldingen", Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 3-4, p. 116-180;
R. Billiet, "Enkele aardrijkskundige, historische en toponymische wetenswaardigheden over de gemeente Herne", in: Eigen Schoon en de Brabander, XLIII, 1960, p. 191-202;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 2: arrondissement Halle-Vilvoorde (A-L)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1991;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
B. Roobaert, "Een overzicht van de molens van het Oude Land van Edingen en hun oudste vermeldingen", in: "Het oude Land van Edingen en Omliggende, Herne, jg. XXI, 1993, nr. 2, p. 97-133, ill.
A. Roeykens, "Jan Vanlathem uit Herfelingen en de oprichting van de zangmaatschappij "De Jeugd", Het Oude Land van Edingen en Omliggende, I, 1973, p. 124.