De Lozermolen was een houten korenwindmolen in Huise-Lozer aan de noordoostzijde van de Lozermolenstraat, op de hoek met de Passionistenstraat. Sinds 1977 behoort het gehucht Lozer (met het vroegere molenperceel) tot de gemeente Kruishoutem, thans Kruisem.

In het Ancien Regime was hij in het bezit van de opeenvolgende heren van Huise.
In de penningkohieren van 1571 lezen we: "Joos van Welden pacht van mijnheere van Huisse den wintcooren meulene te Lozere met den berghe voor 12 mudden rogge tsiaers gheextimeert 56 sch. pars. tsaemen 403 L. ' S."

In 15de-16de eeuw waren de familie Vilain van Gent en de familie de Montmorency  van Nevele met als meest illustere bezitter Filip de Montmorency, graaf  van Hoorn, die in 1568 samen met Lamoraal van Egmont te Brussel onthoofd werd.

Na herhaaldelijke verkopen, in 1654 in bezit van Jean-Baptiste della Faille, grootbaljuw van Gent. Hij maakte van het omgrachte heerlijke verblijf te Huise-Lozer zijn  tweede residentie. In 1736 tot baronie verheven en achtervoegsel d'Huysse toegevoegd aan hun familienaam. De opeenvolgende generaties van deze familie speelden een belangrijke rol in de nationale en lokale politiek, onder meer als burgemeester van Huise.

Molenaar in 1742 was Adriaen de Stoop fs. Gs.

De molen staat aangeduid op:
- de kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669)
- de Villaretkaart (1745-1748) met het symbool van een staakmolen en met de benaming "Loseren Meule"
, op de Ferrariskaart (ca. 1775) aangeduid met het bruin symbool van een staakmolen onder de benaming "Loser Meulen"
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Lozer Molen"
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) met de benaming "Lozenmolen".

De molen waaide om op 6 september 1826, waarbij de molenas met vangwiel en roeden op de dam vielen. De molenaar was er zo zeer van aangedaan, dat hij de molentrap nooit meer durfde te betreden. Rond 1830 werd de molen heropgericht.

Vele generaties De Stoop waren hier werkzaam. De Stoop was een wijdvertakte molenaarsfamilie, met ook leden in Bachte-Maria-Leerne, VInkt, Nevele, Oeselgem, Zulte, Dentergem enz.

De Gentse notaris Vandeweyer liet de molen in 1885 openbaar verkopen. Volgens de advertentie, verschenen in de krant “De Scheldegalm”, zou de  verkoop gebeuren op maandag 15 juni om 15 uur in herberg de "Vlaemschen Leeuw", bij Eduard Holuyn: "eenen houten windmolen, genaamd Lozermolen, met aan- en afhangels staande aan de dreef van het kasteel, met last voor den kooper der molen af te breken en de materialen weg te ruimen voor 15 juli 1885".

De afbraak volgde nog hetzelfde jaar. De onderdelen werden openbaar op de dam verkocht. De slechte windvang van de Lozermolen omwille van het nabijgelegen bos kan een rol gespeeld hebben bij deze relatief vroege sloop. Anderzijds was eigenaar della Faille d'Huysse zeker ook voldoende op de hoogte van de stoommaalderijen die o.m. in de steden Gent en Oudenaarde al hun opgang hadden gemaakt.

Eigenaars na 1810:
- 1810, eigenaar: della Faille - van Rockolfing de Nazareth François Maximilien Ghislain, baron te Huise
- 11.05.1835, erfenis: de weduwe en kind Adèle Colette Louise Ghislaine (overlijden van François della Faille)
- 18.07.1838, erfenis: de weduwe (en mede-erfgenamen) (overlijden van Adèle Colette Louise Ghislaine della Faille)
- 08.09.1844, deling: della Faille d'Huysse Adolphe Joseph Ghislain, eigenaar te Huise (onderhandse akte - terrain inculte sur lequel se trouve un moulin appartenant au fermier)
- later, erfenis: della Faille d'Huysse  Gustave en consooren (overlijden van Adolphe della Faille d'Huyss)
- 18.07.1874, deling: della Faille d'Huysse de Ribeaucourt Gustaaf, eigenaar te Deurle (notaris Vandeweyer, Gent)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Huise, anno 1571, f° 55 v°.
- Stadsarchief Oudenaarde, Kaart van de Kasselrij Oudenaarde, 1669
- Villaretkaart, 1745-1748
- Ferrariskaart, ca 1775
- Atlas der Buurtwegen, ca. 1842
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen, ca. 1850
- Kadastrale kaart van P.C. Popp, ca. 1855

Gedrukte bron
- "De Scheldegalm", juni 1885 (advertentie van de Gentse notaris Vandeweyer over de sloop)

Werken
- Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten G-H-I", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2000. Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4
- Julien L. Th. Vandeputte, De molens van het arrondissement Oudenaarde, Uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 1974.
- Lieven Kinds e.a., "Acht eeuwen Nokere", s.l., 1996, p. 164.
- Goeminne J. De familie van Machelen-Ayshove te Huise en te Kruishoutem, 1157-1369, (Bijdragen tot de geschiedenis der stad Deinze en van het land aan Leie en Schelde. Kunst- en Oudheidkundige Kring-Deinze, XXXVI, 1969, p. 9-135).
- Vermeulen F., Rogge M. & Van Durme L., Terug naar de bron, Kruishoutem archeologisch doorgelicht, Kruishoutem, 1993, p. 26-29.
- Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4.
- Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (55).

Mailberichten
- Edwin De Borggraeve,  16.03.2020, 18.03.2020.
- Alain Goublomme, Horebeke, 16.12.2020.