Molenechos's Homepage Molenechos.org

Zingem (Kruisem), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Voordemolen, (Wind)molen te Voorde
Ligging
Kruishoutemsesteenweg 56
9750 Zingem (Kruisem)
noordzijde
nabij hoek met Stationsstraat
kadasterperceel A400
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1572 (hout) / voor 1830 (steen)
Verdwenen
1896, sloop
Type
Staakmolen, later stenen windmolen
Functie
Korenmolen, later ook oliemolen
Bescherming
niet,
Database nummer
5456

Beschrijving / geschiedenis

De Voordemolen of (Wind)molen te Voorde (naar het gehucht) stond aan de noordzijde van de Kruishoutemsesteenweg (nr. 56), aan de oostzijde van de hoek met de Stationsstraat.

Het was oorspronkelijk een staakmolen en was de banmolen van de heerlijkheid Voorde.
Hij staat vermeld in de penningkohieren van Zingem van 1572.

We zien hem aangeduid op:
- de kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669, Stadsarchief Oudenaarde) als een staakmolen
- de Villaretkaart (1745-1748) met het symbool van een staakmolen en met de benaming "Vorde Meule"
- de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen.

Voor 1830 werd hij omgevormd in een stenen windmolen, aanvankelijk als oliemolen, later als korenmolen.
Op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) zien we het rond teken van een stenen molen, met als benaming "Voorde Molen". Op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) staat "Voordemolen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) lezen we "Voorde moulin".

Op verzoek van Emanuel Constant Fideel Amand de Staute werden in juni-juli openbaar te koop aangeboden: een hofstede en de daarop  staande korenwindmolen,  gestaan en gelegen te Zingem in de wijk Voorde, 88 a 6 ca of 246 roeden groot, palende Z. de straet en N. de commune van Asper, in pacht gebruikt door Joannes Baptiste Revyn. Inlichtingen bij Livinus Francies vander Straeten, gewezen prijzer van stad en kasselrij en ex-griffier van Eine. (advertentie in de "Gazette van Gend", rs. 1280, 1284 en 1288 van 23 juni, resp. 7 en 21 juli 1806.)

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Ceuterick Lodewijk, landbouwer te Zingem
- 09.09.1847, erfenis: a) Ceuterick Karel, zonder beroep te Zingem en b) Ceuterick Isabella, te Zingem (overlijden van Lodewijk Ceuterick)
- 08.01.1848, deling: Ceuterick-Van Cauwenberghe Karel, landbouwer te Zingem (overlijden van Isabella Ceuterick)
- 23.03.1851, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Karel Ceuterick)
- 29.07.1893, erfenis, de kinderen en de kleinkinderen (overlijden van de weduwe van Karel Ceuterick)
- 11.09.1894, verkoop: De Winne Melanie, weduwe Van der Cruyssen Charles Louis, stookster te Zingem (notaris Landrieu)

De stenen windmolen werd in 1896 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Zingem, 1572.
- Kaart van de Kasselrij Oudenaarde (1669, Stadsarchief Oudenaarde)
- de Villaretkaart (1745-1748) 
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

Gedrukte bronnen
- "Gazette van Gend", rs. 1280, 1284 en 1288 van 23 juni, resp. 7 en 21 juli 1806.-

Werken
Dierickx M., Geschiedenis van Zingem, Antwerpen, 1943, 1960.
De Preester E., Zingem in beeld, s.l., s.d.
De Potter F. & J. Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, deel  1, Gent, 1864-1870.
Dhaene L., Boeren en burgeres, Sociale geschiedenis van het negentiende eeuwse platteland, Zingem 1796-1900, Zingem, 1986.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.