Molenechos's Homepage Molenechos.org

Vilvoorde, Vlaanderen - Vlaams-Brabant

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Spuimolen, Spuymolen
Ligging
Zennelaan
1800 Vilvoorde
hoek met Spuymolenstraat
650 m NW v.d. kerk
LC 153.38 0 - 178.89 N
op de Zenne
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
Gebouwd
1691
Verdwenen
1872, sloop
Type
Achtkante houten bovenkruier
Functie
Zaagmolen, later koren- en pelmolen
Database nummer
5339
© SchilderijFrederik Marinus Kruseman, 1844 (Museum Jan Crunen, Oss)

Beschrijving / geschiedenis

De Spuymolen werd gebouwd in 1691 als een achtkante houten bovenkruier op de middeleeuwse toren van de grote sluis op de Zenne, aldus op het punt waar de lijn van de vestingen deze rivier kruist. De molen was gelegen in de hoek gevormd door de Zennelaan met de Spuymolenstraat. 
Aanvankelijk diende hij om hout te zagen, later werd hij ingericht als pel- en korenmolen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Delvaux August Alexandre, rentenier te Brussel
- 24.03.1838, verkoop: Gillot-Lorion Petrus, de weduwe, rentenierster te Brussel (notaris Evenepoel)
- 22.06.1847, verkoop: Moers-Deneck Jan Antoon, koopman te Vilvoorde (notaris Dedoncker)
- na 1868, erfenis: de weduwe en kind (overlijden van Antoon Moers)
- 23.11.1871, verkoop: Stad Brussel (onderhandse akte)

De aankoop door de stad Brussel in 1871 gebeurde met het oog op de sloop voor de verbreding van de Zenne. Deze afbraak gebeurde in 1872.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Tekening van Geneviève de Sorlus, 1849.
1200 jaar Vilvoorde, Vilvoorde, 1980.
Adelijn Calderon, "Historiek der straten van Vilvoorde", Leuven, Uitgeverij Jan van Helmont, 1993, p. 309-310.
Biesemans L., Vilvoorde: ons heden is zijn verleden, Vilvoorde,  1990.
de Ferraris J., Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden. Opgenomen op initiatief van graaf de Ferraris, heruitgave Pro Civitate,  Brussel, 1965.
Nauwelaers J., Histoire de la Ville de Vilvorde, 2 delen, Brussel,  1941. Van Impe F.A., Beknopte geschiedenis van Vilvoorde, 2003. Van Overstraeten J., Gids voor Vlaanderen, Antwerpen, 1966;  herwerkte uitgave onder leiding van Vandeputte O., 1995.
Verbesselt J., Het ontstaan en de ontwikkeling van de stad  Vilvoorde, in Eigen Schoon en de Brabander, jaargang XXXIII, nummers 1-2,  januari-februari 1950, p. 1-28.
Verbesselt J., Het parochiewezen in Brabant tot het einde van de 13e  eeuw. Deel XI. Tussen Zenne en Dijle, Pittem, 1972, p. 7-99.
Verheyden A.L.E., Onze stad Vilvoorde, Vilvoorde, 1977.
Verheyden A.L.E., De voormalige Vilvoordse stadspoorten, in De  Brabantse Folklore nummer 266, juni 1990, p. 91-107.
Wauters A., Histoire des environs de Bruxelles, Boek 6-B, Heruitgave  van de originele tekst van 1855, Brussel, 1972.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Holemans Herman, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 3: arrondissement Halle-Vilvoorde (M-Z)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1992.
"Jarig museum Jan Crunen krijgt van vriendenclub een F.M. Kruseman", Brabants Dagblad, 04.07.2010.
Frans Ringoot, "De molens van Vilvoorde", Ons Molenheem (Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem), 1999, jan.-maart, nr. 1, p. 10-15.
Mededeling Wim van den Eynde, Laken, 09.11.2013.

Overige foto's

Spuimolen, Spuymolen, Vilvoorde, Schilderij Frederik Marinus Kruseman (geveild bij Christies, Londen) | Database Belgische molens
© Schilderij Frederik Marinus Kruseman (geveild bij Christies, Londen)
Spuimolen, Spuymolen, Vilvoorde, Schilderij Frederik Marinus Kruseman, olie op paneel, 59 x 43,5 cm (verkocht bij Christie's iop 13.10.2009 voor 16.250 euro) | Database Belgische molens
© Schilderij Frederik Marinus Kruseman, olie op paneel, 59 x 43,5 cm (verkocht bij Christie's iop 13.10.2009 voor 16.250 euro)
Spuimolen, Spuymolen, Vilvoorde, Tekening (private collectie) | Database Belgische molens
© Tekening (private collectie)
Spuimolen, Spuymolen, Vilvoorde, Figuratieve kaart. Repr. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Figuratieve kaart. Repr. Verzameling Ons Molenheem
Spuimolen, Spuymolen, Vilvoorde, Detail van deze prentkaart. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Detail van deze prentkaart. Verzameling Ons Molenheem