Molenechos's Homepage Molenechos.org

Molen van Vlierzele

Vlierzele (Sint-Lievens-Houtem), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen van Vlierzele, Molen De Clercq
Ligging
Vlierstraat 74
9520 Vlierzele (Sint-Lievens-Houtem)
zuidzijde
overgang met Tomt
tegenover Oordegemstraat
Molenwijk, Meulestraat (vroeger)
400 m O van de kerk
kadasterperceel E385
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1395
Verdwenen
1910, sloop
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet
Database nummer
5257

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Vlierzele (oudste benaming) of Molen De Clercq (naar de laatste uitbaters) was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van de  Vlierstraat (nr. 74), bij de overgang naar Tomt, tegenover de Oordegemstraat.

De Gentse Sint-Baafsabdij bezat te Vlierzele een houten korenwindmolen, die voor het eerst in 1395 werd vermeld.

Uit de penningkohieren van Vlierzele (1571), f° 17 v°: "Antonis van Bocstale in pachte van den minen eerw. heere (den proest van Sente Baefs) de Wintcooren meulene te Vliersele omme 1 p. par. tsrs"

In 1693 werd een rosmolen gebouwd, die nadien terug werd verkocht.

We zien de windmolen aangeduid op:
- de Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen met de vermelding "Moulin de Vlierzelle"
- de Ferrariskaart (ca. 1775) met een bruin symbool van een staakmolen.
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen en met de aanduiding "Moulin à vent".
- de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een (onterecht) tekeningetje van een staakmolen.

In 1798 werd de windmolen door de Fransen verkocht, waarna de familie Van Aelbroeck en later De Clercq eigenaar werd. Het molenerf bestond in 1805 ook uit een huis, schuur en stallingen, benevens 3 bunder 130 roeden land.

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Vlierzele van 1812:
"il y a deux moulins dans la commune de Vlierzele, l'un est construit en briques, l'autre est en bois. Ils sont de même grandeur et sont également bien situées, tous deux servent à moudre du grain; celui construit en briques est occupé par le propriétaire, l'autre appartient à Mr. De Meulenaer, il est occupé par De Wint et est loué avec d'autres propriétés. Pour atteindre la valeur locative du moulin l'expert a déduit sur le prix du bail le revenu des autres propriétés, calcul d'après le produit du tarif définitif. Il a eu pour résultat une somme de 448,45; en faisant de cette somme la déduction du tiers, reste pour le revenu imposable 298,97. L'expert croit que cette évaluation peut être appliquée aux deux moulins. En conséquence les deux moulins de cette commune de Vlierzele seront évalués à f. 300."

Opeenvolgende eigenaars na 1800:
- in 1804, eigenaar: van Aelbroeck Jan Louis, eigenaar te Gent (H. Geeststraatje)(verhuurd, o.m. in november 1804)
- voor 1834, eigenaar: van Aelbroeck Jan Louis, rentenier te Gent
- 21.10.1833, deling: De Clercq-Verstraeten Jacobus, de weduwe te Vlierzele (notaris Buman)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van de weduwe van Jacobus De Clercq)
- 31.05.1844, deling: De Clercq-De Mulder Julianus, molenaar te Vlierzele (notaris Vanderschueren)
- 07.11.1881, deling: De Clercq-Vanstraete August, landbouwer te Roborst (notaris Verbrugghen)
- 09.07.1901, deling: de weduwe en de kinderen (overlijden van August De Clercq)
- 22.01.1907, verkoop: De Clercq-Briket Remi, molenaar te Vlierzle (notaris Van de Mergel)

In 1910 werd de stenen windmolen gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Rijksarchief Gent, Archief Sint-Baafsabdij
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren van Vlierzele (1571), f° 17 v°
- Villaretkaart (1745-1748) 
- Ferrariskaart (ca. 1775) 
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) 
- topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Gedrukte bronnen
- Gazette van Gend, nr. 1117 van 29 november 1804

Werken
- Georges Souffreau, "Geschiedenis van de Koren- en Oliewatermolen (voor 1228-2013) en van de Stenen Koren- en Oliewindmolen (1861-1911) te Bavegem. Geschiedenis van de Houten Korenwindmolen van Sint-Baafs (voor 1395-1910) en van de Houten Korenwindmolen Grootveldmolen (1785-1949) te Vlierzele", Woubrechtegem, 2013, 145 p.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.

Mailberichten
- Eduard Swinnen, Zonhoven, 26.08.2014.