Elst (Brakel), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Naam
- Ooievaarsmolen
- Ligging
- Oudenaardsestraat 9
9660 Elst (Brakel)
zuidzijde
weg Oudenaarde-Brakel
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Geo positie
- 50.812538, 3.734996 (Google Streetview)
- Eigenaar
- Jacques De Smet
- Gebouwd
- 1841
- Type
- Stenen grondzeiler
- Functie
- Korenmolen
- Kenmerken
- Boven elkaar geplaatste vensters
- Gevlucht/Rad
- Verwijderd in 1927
- Inrichting
- 1 steenkoppel, 1 haverpletter van de motormaalderij
- Toestand
- Enkel nog molenromp met aanbouw; renovatie in 2012-2014
- Bescherming
- niet,
Niet beschermd - Molenaar
- Geen
- Openingstijden
- Niet toegankelijk
- Database nummer
- 523
- Ten Bruggencatenummer
- 50523
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Ooievaarsmolen is een stenen graanwindmolen, type grondzeiler, aan de zuidzijde van de Oudenaardsestraat (weg OUdenaarde-Brakel), nr. 9, op een uithoek van de vroegere gemeente Elst.
De molen werd gebouwd mits toelating van de Bestendige Deputatie van Oost-Vlaanderen op 19.06.1841 aan Charles Louis De Smet, landbouwer te Zegelsem.
Opeenvolgende eigenaars:
- 1841, opbouw: De Smet Charles Louis, landbouwer te Zegelsem
- na 1855, erfenis: de erfgenamen (o.a. De Smet Franciscus, De Smet Clétus, De Smet Marie) (overlijden van Chfarles Louis)
- 30.01.1871, verkoop (en na verkopen geregistreerd op 10.05.1862, 23.02.1867 en 07.11.1867) De Smet-De Bleeckere Franciscus, molenaar te Elst (notarissen Grau en Debacker)
- later, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Franciscus De Smet)
- 10.11.1914, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe van Franciscus De Smet)
- 14.03.1922, erfenis: De Smet (later gehuwd met Huysman) Charles Louis, molenaar te Elst
- 17.07.1936, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Huysman)
- 14.08.1974, erfenis: de kinderen (overlijden van Charles Louis De Smet)
- 14.05.1976, deling: De Smet-Van de Mergel Hervé Frans, handelaar te Elst (notaris De Beer)
- 11.03.2013, schenking: De Smet Jacques, Elst
In 1927 werd de molen onttakeld na brand. Sindsdien werd nog enkel met de motor gemalen. De ingekorte molenromp met aanbouw bestaat nog.
In deze maalderij, gevestigd in de aanbouw, stonden een dieselmotor met rechtstreekse aftakas, merk Crossley, 3 bascules, een cilindermolen met 8 rollen, een pletter, twee elevatoren, een slijpsteen, een 10-tal elektromotoren 5-35 pk en nog vele ander maalderijgereedschap. De inboedel werd in 2006 verkocht, zodat het maalderijgebouw nu vrijwel leeg staat. Er resteren nog één steenkoppel en een haverpletter.
In september-oktober 2012 werden binnenin herstellingswerken uitgevoerd. Het platform bovenaan de kuip is hersteld. Op de eerste en tweede verdieping werden nieuwe houten vloeren geplaatst. In het voorjaar 2014 wordt de molenkuip hersteld: waterdichtmaken, hervoegen, nieuwe ramen en deuren. De romp werd wit geschilderd.
.
Lieven DENEWET, Herman HOLEMANS & Thomas PIENS
Literatuur
Fr. Van de Mergel, Bijdrage tot de geschiedenis van Elst - een dorp in de Vlaamse Ardennen, (Triverius, XVIII, 1, 1988, p. 5-21; XIX, 2, 1989, p. 18-19).
Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 75-76.
L. Verachten, Michelbeke Sint-Maria-Oudenhove Elst, Brakel, 1988.
Paul Bauters, "Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen", Gent, Provinciebestuur, 1985;
Paul Bauters, "Oostvlaams molenbestand 1986", Gent, 1986 (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25);
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998.
Mailberichten
Jacques De Smet, Elst, 01.10.2010, 02.01.2015.
Maarten Osstyn Adegem, 21.01.2017.
John Verpaalen, Roosendaal, 05.04.2020