Wedemolen

De Wedemolen van Hakendover was een watermolen, type onderslagmolen, om wede (een verfstof) te vermalen. De wedeplant werd omdat er een blauwe verfstof uit gewonnen werden voor de lakenweverij. Ook in Tienen was er een wedemolen (1428, Weetmolen).

De Wedemolen was gelegen op het kasteeldomein aan de huidige Bosschelstraat (vroegere Nieuwstraat) in het centrum van Hakendover, op de Ramshovensebeek (vroegere benamingen: Molenbeke, Weemolenbeek). Nabij de molen was een bron gelegen, de Latoenborne (1623).

De Wedemolen werd voor 1623 opgericht. We vinden ham aangeduid op het Kaartboek van Hakendover van 1666 (en op de kopie van 1750).
De molen was eigendom van de familie van Kersebeke en later van de familie van Rivieren. Ze betaalden een jaarlijkse cijns van 12 penningen aan het domein.

De Wedemolen werd voor 1830 gesloopt: we vinden hem niet meer terug in de kadasterdocumenten.

Lieven DENEWET

Hakendover had tot in de 17de eeuw een molen waar wede werd geplet. Wede is een plant waarvan blauwe verfstof werd verkregen. In 1405 gaf de hertog van Brabant de toestemming om de loop van de Ramshovensebeek te wijzigen (zie 3.1.1). Volgens Wauters (1875, 55) hoorde hij eerst toe aan Kersbeek, later aan Rivieren. Als oudste eigenaar ontmoette ik echter Goeswijn vanden Kerkhove: 1441 aen goeswijns vanden kerchoue weetmolen (KAB 2312 f. 27). In de 17de eeuw vond ik als eigenaar Richalt vander Riuieren (S.G 3 f. 22). De molen met de gronden moeten dan eigendom geworden zijn van Niclaes Remis. Rond 1623 is Joachim Obrechts eigenaar. Daarna gaat de molen over op zijn erfgenamen, die geruen Joachim Obrechts. Hij was dan al afgebroken, want in 1623 lezen we: daer de weemoelen placht op te staen (o.c.). De Wedemolen stond op de Ramshovensebeek, ten noorden van de Sint-Truidensesteenweg, aan een bocht van de beek langsheen de Broekstraat, op perceel A 204a.

Paul KEMPENEERS, "Hakendoverse Plaatsnamen (II)", Naamkunde, jg. 23, 1991, p. 92-137 (119).

Archieven en landkaarten

Algemeen Rijksarchief Brussel, Kaarten en plattegronden in handschrift, I,  nr. 3071. Kaartboek van de goederen van de kerk en armendis van Hakendover en de kapel van Wulversum, door de landmee(te)rs Dionysius Goffart... Atlas zonder titel: "Annis 1665, in november ende december, ende 1666, in april ende mey, hebbe ik ondergescreven gesworen landmeter by den souveraine raede van Brabant gheadmiteert, ten versoecke van heer Arnoldus ...

Werken
Kris Merckx, "Hakendover in 1660", in: hakendover.be
Paul Kempeneers, "Oost-Brabantse Plaatsnamen. Hakendover", Leuven, Instituut voor Naamkunde, 1991 (Toponymica, IX, 5), 92 p.
M.A. Duwaerts e.a., De molens in Brabant, Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961, p. 263.
Herman Holemans, Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 4: arrondissement Leuven (A-L), Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1993.
Frans Claes, Inleiding tot de Oostbrabantse Toponymie, Naamkunde (Instituut voor Naamkunde - Leuven), XIX, 1987.
Paul Kempeneers, "Hakendoverse Plaatsnamen (II)", Naamkunde, jg. 23, 1991, p. 92-137 (119).
Alphonse Wauters, "Géographie et histoire des communes belges. Canton de Tirlemont", 2 delen. 1875-76 (I, p. 55).