Molen van Monnikerede
Oostkerke (Damme), Vlaanderen, West-Vlaanderen
- Naam
- Molen van Monnikerede
- Ligging
- Pompestraat
8340 Oostkerke (Damme)
ten oosten van de kruising met het Leugenzwin
Monnikerede
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1482
- Verdwenen
- voor 1482 (toen enkel nog molenwal)
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 5100
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De stad Monnikerede bezat de waterloop Monnikerede, die bij Lembeke in hetZwin liep..Deze waterloop strekte zich uit in westelijke richting tot aan de straat die nu de Pompestraat genoemd wordt. De Poortweide van Monnikerede was een zijarm van het Zwin Na verlanding werd deze een grasland en dit werd de Poortweide van Monnikerede genoemd. Vanaf 1412 tot omstreeks 1450 was de Poortweide door de stad Monnikerede verpacht aan de Heren van Oostkerke.
Het stadje Monnikerede bezat in de oostelijke hoek van de Poortweide en de Pompestraat (of de oostelijke hoek van de plaats waar de Pompestraat het Leugenzwin kruiste) een molenwal, groot 58 roeden. Hierop bezat de Dis van Oostkerke een rente. Voor 1482 verkocht de stad Monnikerede de Poortweide en de oude molenwal reeds verkocht aan Donaas De Moor. Die molenwal maakte in 1482 geen deel meer uit van het stadsgebied van Oostkerke, maar behoorde tot de Kerkwatering van Oostkerke.
De Heren van Oostkerke hebben door het pachten van de Poortweide en de molenwal die er deel van uitmaakte, de concurrentie van de stad Monnikerede kunnen uitschakelen. Het is maar al te klaar dat de Oostkerkenaren die op de zuidkant van Oostkerke woonden hun graan konden laten malen op de molen die de stad Monnikerede toebehoorde. De toestand van de wegen zal hen wel de lust ontnomen hebben om hun graan verder te voeren dan strikt noodzakelijk was, vooral gedurende het natte seizoen.
Literatuur
Rijksarchief Brugge, Oud kerkarchief Oostkerke, Fragment van register van renten en landen van de Dis van Oostkerke, anno 1482, f° 13.
M. Coornaert, Een overzicht van de molens in het Noordvrije, in: Liber Amicorum René De Keyser, Speciale uitgave, Geschied- en Heemkundige Kring Sint-Guthago, 1985, p. 43-78.
R. De Keyser: "De Dorpsmolen van Oostkerke", in: Rond de Poldertorens. Handelingen van de Kring voor Heemkunde en Geschiedenis "Sint-Guthago" voor de Ambachten van Dudzele, Oostkerke, Lissewege en Moerkerke, Driemaandelijks tijdschrift, Oostkerke, jg. 27 (1985), p. 145-187.
De Keyser R., "Dorpsmolen Oostkerke", in De Kleine Kroniek, jg. 11, nr. 1, 2003, p. 895-905.
R. De Keyser, Het Kasteel van Oostkerke, p. 24.
R. De Keyser, De Monnikerede, een zijarm van het Zwin, Rond de Poldertorens, 2e jg. nr. 2, p. 10.
R. De Keyser, Naklank van de voordracht over het Zwin, Rond de Poldertorens, IX, p. 53.
R. De Keyser, De abdij van ter Doest en Monnikerede, Rond de Poldertorens, XIV, 1972, p. 43.