Hutsenbergmolen

De Hutsenbergmolen of Sint-Pietersmolen was een zware houten korenwindmolen, op de zuidwestzijde van de Molenberg (nr. 8), op de Hutsenberg (vandaar de molennaam), nabij de hoek met de Sint-Pietersstraat, op 200 meter ten westen van de kerk van Meerbeke. Hij stond juist tegenover de tuinhof van de pastorij, een oud abdijgebouw. De benaming Sint-Pietersmolen is ontleend aan de kerkpatroon van Meerbeke.

De weduwe van Adriaan van Lierde (Anna de Vleeschouwer) deed in 1785 een aanvraag voor de oprichting van een korenwindmolen (de Hutsenbergmolen) te Meerbeke, maar ging niet over tot de oprichting. Haar octrooi werd pas op 10 juni 1794 verleend, dus in de laatste periode van het Oostenrijkse bewind. De molen werd opgetrokken met bomen uit het Neigembos.

We zien hem aangeduid in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen, op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) als "M(oul)in dit Hutsenberg" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) als "Hutsenbergmolen".

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Meerbeke in 1811:
Il y a 4 moulins dans la commune, deux à eau et deux à vent. Les moulins à vent sont divisés en deux classes et sont à deux meules. (...) La 2e classe composée du moulin de Pierre Jean Van Lierde évalué à 180 f., le tiers déduit reste 120 f."

Op 1 juli 1815 verkocht Petrus Joannes van Lierde (zoon van Adriaans), mulder te Aaigem-Vlekkem aan zijn broer Philippus Josephus (hij tekent Henricus) van Lierde, mulder te Schaarbeek-Aalst, de helft van een huis en erve, de korenwindmolen met de werken te Meerbeke op de Eysselenberg, groot 27 a (100 roeden), voor 2000 frank, onmiddellijk in gebruik te nemen. (Rijksarchief Gent, Notariaat 306 (20), minuut 1510).

Jan Frans Van Nuffel was er molenaarsgast tot hij in 1842 de Pauselijke Zoeaaf in Pamel pachtte.

In oktober 1853 en in november 1871 werd de molen tijdens een storm zwaar beschadigd.

Molenaar Marin liet hem in 1893 afbreken om het hout te verwerken in de nog bestaande Fonteintjesmolen (watermolen met bovenslagrad) te Meerbeke.

Eigenaars na 1810:
- 1811, eigenaar: Van Lierde Petrus Joannes, zoon van Adrianus
- 01.07.1815, verkoop: Van Lierde Petrus Joannes (1/2) en zijn broer Van Lierde Philippus Josephus ("Henricus")(1/2)
- voor 1834: Van Lierde Philip, molenaar te Aalst
- later, erfenis: de erfgenamen: a) Marin François Joseph en zijn echtgenote Herremans Marie Thérèse te Gooik en b) Marin Pierre Joseph, de erfgenamen (overlijden van Philip Van Lierde)
- 29.10.1851, deling: Marin-Schoukens Georges, molenaar te Meerbeke (onderhandse akte)
- 23.06.1874, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Schoukens)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
Rijksarchief Gent, Notariaat 306 (20), minuut 1510.

Kaarten
Ferrariskaart (ca. 1775)
Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
Jozef Maes, "Meerbeekse molens. (Beknopt overzicht)." De Belgische Molenaar, 07.03.1962.

Mailberichten
Georges L. Souffreau, Woubrechtegem, 20.10.2016, 20.09.2017.
Flor Van Nuffel, 05.05.2017 (afstammeling van molenaar Jan Frans Van Nuffel)