Molen van Preulegem
Ninove, Vlaanderen, Oost-Vlaanderen
- Naam
- Molen van Preulegem, Molen Kiekens
- Ligging
- Preulegem 80
9400 Ninove
zuidzijde
gehucht Preulegem
700 m W v.d. kerk
kadasterperceel B1640
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- tussen 1748 en 1775
- Verdwenen
- 1864, sloop
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 4994
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Molen Kiekens was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van Preulegem (nr. 80), op de gelijknamige wijk, in het noordwesten van de stad Ninove.
Hij werd opgericht tussen 1748 en 1775: hij staat nog niet op de Villaretkaart (1745-1748) maar wel op de Ferrariskaart (ca. 1775). We zien hem ook op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) en met een tekeningetje van een staakmolen op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).
Uit het proces-verbaal van afpaling van de stad Ninove uit 1811:
"Il existe cinq moulins, dont trois à eau et deux à vent; ils servent tous à moudre du grain; deux appartiennent à monsieur Lefèvre et sont loués fs. 1814,05, ce qui fait y compris les contributions qui sont à charge du locataire fs. 2012,64. L'expert a estimé que le moulin à eau valoit trois fois autant que le moulin à vent. Deux autres moulins appartiennent à Mad. Kiekens et sont loués fs. 726 ce qui fait y compris les contributions fs. 792. L'expert a estimé que le moulin à vent vaut deux fois autant que le moulin à eau. L'autre moulin appartient à François Van Daelen et est occupé par lui, il est de même valeur que le moulin à eau de Madame Kiekens. C'est d'après ces données que l'expert a fait l'évaluation des moulins en ayant soin fe faire la déduction d'un tiers du montant des baux pour les réparations."
Hendrik Karel Alexander Goswin en Lodewijk Jan Walckiers, grondeigenaars te Brussel verkochten in 1835 aan Dieudonné Walckiers te Leuven:
Lot 1: te Ninove een woonhuis met afhangelijkheden en watermolens, draaiende met het water van "den Molendender", hebbende 3 wielen, te Ninove aan de "Merkt", genaamd "den Grooten Meulen" (het woonhuis met tarwe- en korenmolen, het batiment met de maut- en schorsmolens. Met elkanderen verbonden bij middel van een brugge over den zelven Molendender.
Lot 2: een korenwindmolen met 2 koppels stenen te Ninove Preulegem, groot 7 roeden 77 ellen, NO de calsijde naer Geeraersbergen. Gebruikt bij de weduwe Kiekens voor 2176 fr 87 ct per jaar.(akte Jan Baptist Portaels, notaris te Brussel, 13 april 1835: voorafgaande verkoop; 2103: 27 april 1835: definitieve verkoop; 2124; 1 juni 1835: kwittanties; minuut nr. 2103 (27 april 1835): de loten 1 en 2 werden niet ingesteld.
Eigenaars:
- tot 1835: Goswin Hendrik Karel Alexander en Walckiers Lodewijk Jan, grondeigenaars te Brussel
- 1835, eigenaar: Walckiers Louis et broers (waaronder Dieudonné), renteniers te Brussel
- 1835, verkoop: Kiekens-Luyckx Judocus, de weduwe, molenarin te Ninove (registratie op 06.06.1835)
- 07.10.1853, deling: Kiekens Auguste Jan, Ninove (notaris De Deyn - "un moulin à vent")
- 05.02.1858, erfenis: Kiekens-Luyckx Karel Lodewijk, zoutzieder te Ninove (overlijden van Auguste Jan Kiekens)
In februari-april 1864 werd de molen, blijkens advertenties in De Denderbode, te koop of te huur aangeboden. Hierop werd de molen verkocht en in 1864 gesloopt.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven en landkaarten
- Rijksarchief Gent, Notariaat Alexander Bert (Ninove) NOT319 (23) 2092: 13 april 1835: voorafgaande verkoop; 2103: 27 april 1835: definitieve verkoop; 2124; 1 juni 1835: kwittanties.
- Villaretkaart (1745-1748) (niet aangeduid)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) (niet aangeduid)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)
Uitgegeven bronnen
De Denderbode, 14.02.1864, 10.04.1864.
Werken
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962), p. 71;
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
Mailberichten
Georges Souffreau (Woubrechtegem), 27.10.2016 (akten van 1835).