Zwevezele (Wingene), Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Hillemolen, Molen Van Craeymeersch
- Ligging
- Hille
8970 Zwevezele (Wingene)
1,6 km NO van de kerk
kadasterperceel C220
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1641
- Verdwenen
- 1883, sloop
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 4925
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Hillemolen of Molen Vancraeymeersch (naar de laatste eigenaar-molenaar) was een houten graanwindmolen in het gehucht Hille, ten westen van de gelijknamige straat (als deel van de steenweg Brugge-Kortrijk), op 1,6 km ten noordoosten van de kerk van Zwevegem. Ernaast stond een rosmolen om ook in windstille periodes te kunnen malen.
De molen bestond nog niet in 1572. (Hij komt immers niet voor in de penningkohieren van Zwevezele van 1572 en 1577).
De molen bestond wel al in 1641. We vinden hem afgebeeld op de kaart van de Roede van Tielt van Sanderus uit dat jaar.
Andries van Icxse woonde er als molenaar van voor 1676 tot na 1695. In de telling van 3 februari 1685 in de Kasselrij Kortrijk in verband met de "rechten vande maaelderie" werd Andries van Ixcse als "middelbaer" genoteerd.
Lieven Scheirens bewoonde het molenhuis in 1742. Zijn weduwe zette in 1750 het werk verder.
In de tweede helft van de 18de eeuw kwam de molenaarsfamilie Van Craeymeersch zijn intrek nemen op de Hillemolen.
Frans Van Craeymeersch was geboren te Wingene op 12 januari 1701 als zoon van Joannes en Magdalena Eerbout. Hij huwde te Wingene op 16 juli 1731 met Barbara Theresia De Meulenaere. Hij was molenaar te Wingene en kwam met zijn zoon Frans Jacob (°Wingene, 20 september 1753) naar Zwevezele wonen. Die zoon werd molenaar op de "Hillemeulen" en huwde te Zwevezele op 19 september 1782 met Anna Catharina De Smedt §°Zwevezele 28 april 1759, dochter van Jan Baptist en Isabella Clara De Cock). Vader stierf al op 6 april 1783. Frans Jacob had 9 kinderen, allen geboren te Zwevezele;
1. Jan (°27 april 1784;
2. Bernard, °15 januari 1786, overleden te Zwevezele op 18 april 1794;
3. Clemens, °29 juli 1788, overleden te Zwevezele op 24 april 1794;
4. Amelie , °Zwevezele 11 augustus 1790;
5. Francisca, °1 maart 1793, overleden te Zwevezele op 16 maart 1793;
6. Ludovica, °12 april 1794;
7. Theresia, °8 september 1796;
8. Pieter, °20 september 1798;
9. Emmanual, °1801.
In 1815 waren Jan, Ludovica, Pieter en Emmanuel nog bij hun ouders. Pieter zou het molenaarsbedrijf te Egem verder zetten en Emmanuel Van Craeymeersch-Loncke op de "Hillemeulen".
De Hillemolen van Frans van Craeymeersch werd bij de telling van 1821 in de tweede klasse ondergebracht.
De molenaars lieten al in 1883 de staakmolen slopen na de plaatsing van een stoommachine. Het vroegere molenhof was rond 1980 de hofstede van Arthur Ooghe.
André VANDEWIELE, Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven
Pastorijarchief Zwevezele, Handboek Domicent, f° 7v° (1742, 1750).
Stadsarchief Gent, Penningkohieren Zwevezele, anno 1572 en 1577.
Werken
G. Lams & A. Vandewiele, Een verleden voor mensen van heden. Wingene en Zwevezele door de jaren heen, 1990, Roeselare, p. 109.
Herman Holemans, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
Lams L. i.s.m. Vandewiele A., Zwevezele, in Hollevoet F., Als straten gaan... praten, Tielt, 2005, p. 308.
A. Vandewiele, Zwevezele. Deel 1. De Parochie Zwevezele tot 1795, Zwevezele, 1981, p. 480, 503.
A. Vandewiele., Zwevezele. Deel II. De Gemeente Zwevezele tot 1940, Zwevezele, 1981, p. 90, 137, 263, 383.
"De molens van Zwevezele", Het Houtland, jg. 1972, p. 5-11.