Molenechos's Homepage Molenechos.org

Het Stampkot

Sint-Denijs (Zwevegem), Vlaanderen, West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Het Stampkot, Stampmolen
Ligging
Ter Clare
8554 Sint-Denijs (Zwevegem)
oostzijde
nabij de Kooigemstraat
Dries
kadasterperceel F165
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1610
Verdwenen
1918 - oktober, oorlog
Type
Staakmolen
Functie
Oliemolen
Bescherming
niet
Database nummer
4820

Beschrijving / geschiedenis

Het Stampkot of Stampmolen was een houten oliewindmolen aan de oostzijde van Ter Klare (nr. 2), nabij de Kooigemstraat, op de Dries (gehucht).

Op deze plek stond in de 16de eeuw al een houten oliewindmolen. Hij verdween, vermoedelijk door de troebelen, op het einde van de 16de eeuw. Pieter Vantieghem, brouwer te Sint-Denijs, diende in 1610 een verzoekschrift in bij aartshertog Albrecht van Oostenrijk, om een oliewindmolen te mogen oprichten op de plaats waar vroeger reeds een molen had gestaan. Dit werd hem op 3 maart toegestaan op voorwaarde dat de molen nooit zou dienen om graan te malen.

We zien hem aangeduid op de Ferrariskaart van ca. 1775 met een bruin symbool van een staakmolen, in het gehucht "Moller Dries", op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), op de kadastrale kaart van Vandermaelen (ca. 1850) onder de benaming "Stamp Molen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).

Volgens het kadaster werd Pierre Joseph Ottevaere, een olieslager van Hooglede, eigenaar van het Stampkot op 19 januari 1833. De volkstelling van 1847 heeft het echter over Pierre Jean Ottevaere. Anderzijds was zijn vrouw, Reine Virginie Vanderhaeghe, weliswaar van Hooglede, maar Pierre Ottevaere zelf werd geboren in Otegem op 26 januari 1811. Hij stond ook in de volkstelling van 1847 bekend als olieslager.

In 1857 had hij twee knechten op het Stampkot: Louis Leon Dumortier, geboren in Otegem op 9 november 1818, en François Vanhulle, geboren in Ooike op 14 februari 1835. De eerste overleed op 18 maart 1859, de tweede vertrok naar Moen op 23 februari 1875. Intussen was ook Charles Vanhulle (geboren in Ooike in 1857) bij Ottevaere werkzaam geweest van 28 augustus 1872 tot 26 december 1875, datum waarop hij twee kinderen van zijn baas volgde naar de Molen van Bavegem in Moen (zie aldaar).

In 1881 stond Pierre J. Ottevaere nog steeds op de bres. Hij was weduwnaar geworden en had zijn ongehuwde dochters Melanie en Nathalie bij zich. Op het Stampkot werkten zijn twee knechten: Jean Baptiste Vanhulle (geboren in Ooike in 1838) en PIerre Vandenbroucke (geboren in Wielsbeke in 1840). Pierre Ottevaere was in Sint-Denijs gestorven op 28 mei 1890. De molen was intussen (24 december 1884) eigendom geworden van Edouard Hollebecq-Ottevaere, de olieslaqger van het Stampkot in Otegem. Hollebecq verkocht zijn molen in Sint-Denijs na ankele jaren weer door (2 juli 1891) aan August Mullie, landbouwer in Zwevegem.

Op 20 oktober 1898 kwam het gezin Theodore Vuye-Marie Clementine Demets op het Stampkot van Sint-Denijs wonen. Beiden werden geboren in Etikhove, resp. op 11 juli 1853 en 14 januari 1864. Ze hadden drie dochters en twee zonen. Theodore Vuye stierf in Sint-Denijs op 11 februari 1905 en zijn weduwe ging er weg. De hoeve werd voortaan bewoond door het gezin Emiel Cyriel Delputte-Marie Silvie Parent, maar Delputte was landbouwer, geen olieslager.

Eigenaars na 1830:
- voor 1833, eigenaar: Ottevaere-Catulle Joseph, de weduwe, olieslaagster te Sint-Denijs
- 19.01.1833, erfenis: Ottevaere Pierre Joseph, olieslager op 't Hogemolen te Hooglede (overlijden van de weduwe Catulle van Joseph Ottevaere)
- later, eigenaar: Ottevaere Leopold Frederic, eigenaar te Hooglede
- 24.12.1884, verkoop: Carpentier Arsène en consoorten, eigenaar te Hooglede (notaris Titeca)
- 24.12.1884, deling: Hollebeecq-Ottevaere Eduard, olieslager te Otegem (notaris Titeca - graan- en oliewindmlen)
- 02.07.1891, verkoop: Mullie-Decuypere August, landbouwer te Zwevegem (notaris Vandevenne)

Aan de trapzijde stond een koppel pletstenen en aan de windweeg stond de voor- en opslag.

De niet meer actieve staakmolen werd in oktober 1918 vernield bij de terugtrekking van de Duitsers, op dezelfde dag als de Molen Verdonck. De laatste eigenaar was August Mullie-Decuypere, landbouwer te Zwevegem. Er volgde geen heropbouw.

Lieven DENEWT & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Sint-Denijs, nr. 56, Landboek van Sint-Denijs (Vlaanderen), 1769, opgemaakt door J.B. Van Huffel.
Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Sint-Denijs, nr. 57, Landboek van Sint-Denijs (Doornikse), 1779, opgemaakt door J.B. Van Huffel.

Werken
Jaak Bataille, Hubert Demeulenaere, Stefaan Vroman & Jan Deloof, "Onze molens nu en toen. Heestert, Moen, Otegem, Sint-Denijs en Zwevegem", Zwevegem, 1994, p. 76-77.
Valère Ovaere, "Sint-Denijs vroeger en nu", 1973.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (88).
Valère Ovaere, "Sint-Denijs in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1972.
G. Pottie, "Over oude molens" [Moen - St.-Denijs - Helkijn - Heule], in: Verslagen en Mededelingen van de Leiegouw, Sint-Michiels, jg. 9, 1967, p. 143-147.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.