Stenen Molen

De Stenen Molen of Molen Verpoort (naar de laatste eigenaar-molenaar) stond aan de noordzijde van de Winkelsestraat (de vroegere Sint-Elooistraat), op een halve kilometer ten westen van de kerk van Lendelede.

Hij werd rond 1803 opgericht als een stenen oliewindmolen, type staakmolen op teerlingen. Kort na de verkoop in oktober 1804 werd er ook graan gemalen.

Reeds in oktober 1804 boden de eigenaars, de erfgenamen van Jacobus Wallays, de molen te koop aan. Volgens een adverntie in de Gazette van Gend van 4 oktober 1804 was het "een schone en onlangs uit de grond nieuw gebouwde stenen oliewindmolen, “ook geschikt om erin te plaatsen het nodige getuig tot het malen van koren”, gebouwd op een erf van 26a 57ca of 300 roeden Kortrijkse maat, dichtbij westelijk van de kerk van Lendelede, een uur noordelijk van de stad Kortrijk, met een huis dienende voor “partiekot” (sic), en verdere gerieflijkheden; actueel gebruikt door de erfgenamen van sieur Jacobus Wallays, eigenaars ervan. Nu ingesteld op 6222frs. 22ct of £ 490-0-0 gr. wisselgeld. Toewijs op woensdag 10 oktober1804 in de herberg van Jan Andries Loncke, ter plaatse van Lendelede.

In 1881 gebeurde een grondige verbouwing tot stenen stellingmolen.

Opeenvolgende eigenaars:
- ca. 1803: Wallays Jacobus (bouwheer)
- 1834, eigenaar: Desmet, de erfgenamen
-1835, eigenaar: Desmet-Grenier Louis, eigenaar te Gent (verklaring 22.08.1835)
- later: de erfgenamen na het overlijden van Louis
- 02.11.1860, verkoop van het gebouw (de erfpacht bestaat sinds 18.01.1842 voor 50 jaar: Gheysen-Loncke Petrus, molenaar te Lendelede (notaris Demuelenaere)
- 21.04.1867, erfenis van de grond: Desmet de Naeyer - De Smet Charles, eigenaar te Gent (overlijden van Louis)
- later, erfenis van de grond: de weduwe na het overlijden van Charles Desmet de Naeyer
- 15.02.1888, erfenis van het gebouw: de weduwe van Gheysen-Loncke Petrus (+Petrus Gheysen) 
- 20.04.1897, deling van de grond: Moldenaar Fremin du Sartel - Desmet de Naeyer Georges Jean Philippe, eigenaar te Parijs (notaris Fobé)
- 30.05.1900, verkoop van de grond: Verpoort-Desmet Constant, molenaar te Lendelede, overleden op 07.12.1923 (notaris Fobé)

De molen werd in 1911 onttakeld. De overgebleven romp deed tijdens de eerste wereldoorlog dienst als uitkijjkpost en werd in 1920 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Lendelede, 1911/17.

Gedrukte bronnen
Gazette van Gend, nr. 1101 van 4 oktober 1804

Werken
Johan Delaere, "Verdwenen molens te Lendelede", in Lethae, nr. 4, 1982, p. 1-17.
Johan Delaere, "75 Lendeleedse straatnamen", in Lethae, nr. 14, 1995.
Johan Delaere, "Geschiedenis van Lendelede tot 2000", Kortrijk, 2000.
R. Vandewalle, "Lendelede in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1973, afb. 23.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 4. Gemeenten K-L", Kinrooi, 1997.