Houten Kezelbergmolen

De houten Kezelbergmolen stond in de Ieperstraat over het kruispunt met de Kezelberg, links op een hoog gelegen weide. Het was een houten oliemolen op teerlingen. Rond 1886 werd hij eveneens graanmolen.

De (houten) Kezelbergmolen werd opgericht bij octrooi van 4 december 1731 verleend aan Pieter Jan Guisquiere. Op 16 november 1748 werd de molen verkocht aan Franciscus vander Mersch. Hiervoor werd zeker tot 1789 belasting betaald. Zijn erfgenamen waren reeds de eigenaars; "D'hoirs van sr francis van der Mersch tot Meenen syn proprietarissen van eenen olie wind molen geerigeert by octroy van den 4 xbre 1731".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Basyn-Vandenberghe Jean Louis, olieslager te Moorsele
- later, erfenis: de weduwe en de 4 kinderen (overlijden van Jean Louis Basyn)
- 29.04.1847, deling: Delahousse-Basyn Amand François, brouwer te Moorsele (onderhandse akte)
- 03.09.1850, verkoop: Basyn Cecilia AMelia, rentenierster te Dadizele (notaris Buyssens)
- 11.05.1876, verkoop: a) Basyn Victor (voor 1/4), handelaar te Ledegem, b) Basyn Louisa (voor 1/4), handelaarster te Ledegem en c) Basyn Octavia Sophia (voor 1/2), zonder beroep te Moorsele (notaris Vansteenbrugge)
- 26.10.1878, erfenis: a) Basyn Louisa (voor 1/2), eigenares te Dadizele en b) (voor 1/2) Delahousse-Basyn Amand, eigenaar te Moorsele (overlijden van Victor Basyn)
- later, erfens: a) Basyn Louisa (voor 1/2) eigenares te Dadizele en b) (voor 1/2) Delahousse-Basyn Amand, de weduwe en de kinderen (voor 1/2) (overlijden van Amand Delahousse)
- 06.06.1884, erfenis: a) Basyn Louisa (voor 1/2) eigenares te Dadizele en b) (voor 1/2) Delahousse-Basyn Amand, de kinderen (voor 1/2) (overlijden van de weduwe van Amand Delahousse)
- 18.11.1886, verkoop: Basyn Louisa, eigenares te Kortrijk (notaris Vansteenbrugge - graan- en oliewindmolen)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Louisa Basyn)
- 30.08.1894, verkoop: Laperre Jan Constant, landbouwer te Moorsele (notaris Guillemyn - graanwindmolen)
- 19.06.1895, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Jan Constant Laperre)

In 1834 was Jan Louis Basyn-Vandenberghe eigenaar-olieslager. De familie Basyn zou de molen 60 jaar lang beheren, want zelfs als de naam van Delahousse verscheen bij de eigenaars, was dit door huwelijk. Ook de familie Scherpereel was er actief.
Jan Laperre kocht de houten molen in 1894 en gaf die ook als erfenis door.

Een lang leven was de molen niet meer gegund. De activiteit stopte en de familie Santy die de molen uitbaatte, verhuisde naar een boerderij in Aalbeke.

De molen werd gesloopt in 1899. Het molenhuis bleef bestaan. De oude kasseiweg naar de hoogte toe bleef eveneens bewaard. Deze loopt vanaf de Kezelberg(-straat) naar de molen.

Herman VANHOUTTE

[Vanhoutte Herman e.a.], Wevelgemse molens. Een kroniek, Wevelgem, Culturele Raad Wevelgem, 2010, 56 p.
Jozef Maes, "Eertijdse windmolens te Moorsele", in: De Belgische Molenaar, 57ste jg., 1962, nr. 23 (7 nov.), p. 379-380.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-O, Rotem, Ons Molenheem, 1999.
Kadastral Archief, Provincie West-Vlaanderen,Brugge
Rijksarchief Gent, Vorstelijke Domeinen, nr. 134, f° 42.
Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Moorsele, nr. 47, "Declaratie van molens", 1790.