Molenechos's Homepage Molenechos.org

Kerkhofmolen

Langemark (Langemark-Poelkapelle), Vlaanderen, West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Kerkhofmolen, Molen Vandenbulcke
Ligging
Bikschotestraat 16
8920 Langemark (Langemark-Poelkapelle)
hoek Melkerijstraat
700 m N v.d. kerk
kadasterperceel H643
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1570 / voor 1614
Verdwenen
ca. 1580, oorlog / 1913, sloop
Type
Staakmolen met gesloten voet
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet
Database nummer
4652
© De molen met de molenaarsfamilie Vandenbulcke. Foto: Collectie Ernest Leeuwerck, Poperinge ? Stichting Levende Molens, Roosendaal.

Beschrijving / geschiedenis

De Kerkhofmolen was een houten korenwindmolen op de hoek van de huidige Bikschotestraat (nr. 16) en de Melkerijstraat, op 700 meter ten noorden van de kerk. De Melkerijstraat, de weg van de Kerkhofmolen naar de Groenstraat, droeg vroeger de naam van Molenstraat
Deze tweezolder-staakmolen had op het einde een gesloten voet, een houten askop en houten pestelroeden.

Hij werd voor 1570 gebouwd en, na venieling tijdens de troebelen rond 1580, voor 1614 herbouwd. De molen was vroeger (ook) ingericht als oliemolen, hetgeen de rijzige kast (vanwege de lange stampers en heien) zou verklaren.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) Decoene Marie Anne en b) Cosmas Karel, molenaar te Langemark
- voor 1834, eigenaar: Debandt Frans, landbouwer te Boezinge
- 1845, verkoop: Debandt Frans, de kinderen
- 12.11.1845, deling: Debandt Virginia Pelagia, eigenares te Langemark (notaris Comyn)
- 1870, huwelijk: Slock-Debandt Romanus, rentenier te Ardooie
- 04.10.1887, erfenis: a) de weduwnaar Romanus Slock en b) de erfgenamen van Virginia Debandt (overlijden van Virginia Debandt)
- 14.10.1892, erfenis: de erfgenamen van Virginia Debandt (ovelrijden van Romanus Slock)
- 11.04.1893, verkoop: Cotteau de Patin-Gantois Charles, eigenaar te Langemark (notaris Lauwers - hofstede met molen)
- 05.07.1895, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Charles Cotteau de Patin)
- 02.12.1909, gift: de Theux de Meylandt et Montjardin - Cotteau de Pattin Fernand Eugène, eigenaar te Elsene (notaris Vandermeersch - de pachter is Vandenbulcke)

Molenaar-pachter rond 1837 was Jacobus Platteeuw, zoon van Pieter en tot aan zijn overlijden in 1851 was dat Joannes-Franciscus Kindts.

De laatste molenaar-pachter was Camiel Achiel Vandenbulcke. Hij was geboren op 22 oktober 1866 te Langemark en huwde te Moorslede in 1901 met met Marie Louise Bekaert (°Moorslede 1872). Zijn vader Petrus Jacobus Vandenbulcke (°Zonnebeke 1820 - +Langemark 1878), gehuwd te Gits in 1859 met Nathalia Saelens (°Tielt 1832) was ook molenaar.

Hij verkreeg in 1903 de toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen om in zijn maalderij een benzinemotor te plaatsen.

Camiel Vandenbulcke was tevens gemeenteraadslid te Langemark. Hij maakte zich tijdens de zitting van de gemeenteraad op 23 januari 1913 zo kwaad op de burgemeester, dat hij een hartstilstand kreeg en stierf. Dat gaf de burgemeester blijkbaar weinig genoegdoening, want om de weduwe dwars te zitten, liet hij in 1913 een mechanische maalderij bouwen. Dat zou de reden geweest zijn dat zij de windmolen vaarwel moest zeggen. Zijn grootmoeder was zo aangedaan door dit onrecht, dat ze besloot om later zelf in de politiek te gaan. Na de eerste wereldoorlog zetten de Vandenbulckes hun bedrijf verder in een heropgebouwde mechanische maalderij (Jean Descamps, Bikschotestraat 16).

De staakmolen werd in 1913 gesloopt: zie hoger over de tragische omstandigheid waarin de laatste molenaar overleed.

Lieven DNEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
- Provinciaal Archief West-Wlvaanderen, Hinderlijke inrichtingen, BE PAWV A/1940-heden/A.3.-Klasse 2 G.B./2007/P.B./20cccc, 1 stuk (geen plannen, geen kadastraal uittreksel). Archiefvormer: 3de Afdeling. Camille Vandenbulcke, Langemark. Maalderij - benzinemotor, 1903.

Werken
- Michel Gheeraert, "Langemark, Poelkapelle, Bikschote, St.-Juliaan, Madonna in oude prentkaarten (anno 1900-1916)", Langemark-Poelkapelle.
- "Langemark-Poelkapelle graag gezien", De Klaproos, Koksijde, 2004.
- John Verpaalen, "Molens van de frontstreek", Koksijde, De Klaproos, 1995, p. 90-93;
- Roland Annoot, "De molens in het Westland", Ieper, 1950;
- J. Maes, "De Roobaard en andere molens te Langemark (Vlaamse windmolens, 131)", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 74 (1979), nr. 12 (22 juni), p. 155-1157, ill.;
- J. Maes, "Nog over Langemarkse molens en de pijpegale (Vlaamse windmolens, 132)", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 74 (1979), nr. 17 (7 september), p. 217-218, ill.
- Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 4. Gemeenten K-L", Kinrooi, 1997.

Mededelingen
- G. Dekervel aan J. Verpaalen, ca. 1994 (over Camille Vandenbulcke)
- Donald Vandenbulcke aan Lieven Denewet, 15.08.2013 (over Camille Vandenbulcke)
http:// www. vandenbulcke-stamboom.be (auteur: Donald Vandenbulcke, Staden)