Molenechos's Homepage Molenechos.org

Leiepoortmolen

Kortrijk, Vlaanderen, West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Leiepoortmolen
Ligging
Leiepoort
8500 Kortrijk
op de Leie
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
tussen 1340 en 1400
Verdwenen
1411 / 1782
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet
Database nummer
4641
© De Leiepoort met de watermolen. Lavistekening Jean-Baptiste De Jonghe, 18 x 23 cm (coll. Broelmuseum, Kortrijk)

Beschrijving / geschiedenis

Deze watermolen was gelegen op de zgn. nieuwe Leie die pas rond 1340 werd uitgegraven waardoor het zgn. Budaeiland ontstond. Hij stond tegen de hospitaalmuur in de nabijheid van de (nieuwe) Leiepoort (zie hierna). De molen diende voor het malen van graan, vooral tijdens de belegeringen van de stad of toen de windmolens wegens windgebrek niet konden draaien. De muur en de toren vormden een deel van het domein van het van het hospitaal. Mogelijk was de molen in het bezit van het hospitaal.

Naast de molen kwam in 1403 de stenen Leiepoort, gebouwd in opdracht van Filips de Stoute door architect Hendrik Heubins als betere verdediging tegen Frankrijk. De poort (die een ophaalbrug had) werd in 1782 afgebroken omdat hij zijn functie verloren had.

Op 7 februari 2009 werden fundamenten van deze poort blootgelegd. Archelogen documenteerden de site grondig. Op die plaats is een beweegbare tafelbrug aangelegd. De bouw van deze brug maakte deel uit van de vijfde en laatste fase van de Leiewerken, zodat schepen tot 1350 in de twee richtingen door het stadscentrum kunnen varen.

Lieven DENEWET & Pierre MATTELAER

Literatuur

Mattelaer Pierre, "De Kortrijkse molens", De Leiegouw, XVIII, 1976, 4, p. 323-352.
Mattelaer Pierre, "De windmolens van Kortrijk", De Leiegouw, LIII, 2011, 1, p. 5-77.
Van Hoonacker Egied, "Ikonografie van Kortrijk", Kortrijk, 1977, 400 p.
Thurman P., Bonquet P. & Gruwez F. "Steden van België / Kortrijk", Kortrijk, 1989, 144 p.
Despriet Philippe, "2000 jaar Kortrijk", Kortrijk, 1990, 352 p.
Despriet Philippe, Kortrijk: nieuwe Leiepoort (1400-1782), in: Archaeologia Mediaevalis, XXXV, 2012, p. 133-134.
Maddens Niklaas (ed) e.a., "De geschiedenis van Kortrijk", Tielt, Lannoo, 544 p.
Mattelaer Pierre, "Verdwenen molens en stadspoorten", in De Gids (Mededelingenblad van de Westvlaamse Gidsenkring Kortrijk-Menen), nov-dec. 1997, nr. 67, p. 1-8.
BS, LD, "Restanten oude Leiepoort ontdekt", in kw.be, 08.02.2011.

Overige foto's

Leiepoortmolen, Kortrijk, De Leiepoort met de watermolen. Lavistekening Jean-Baptiste De Jonghe. Repr. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© De Leiepoort met de watermolen. Lavistekening Jean-Baptiste De Jonghe. Repr. Verzameling Ons Molenheem
Leiepoortmolen, Kortrijk, De opgravingen in februari 2009. Foto: 08.02.2012 | Database Belgische molens
© De opgravingen in februari 2009. Foto: 08.02.2012
Leiepoortmolen, Kortrijk, De opgravingen in februari 2009. Foto: 10.02.2012 | Database Belgische molens
© De opgravingen in februari 2009. Foto: 10.02.2012
Leiepoortmolen, Kortrijk, De opgravingen in februari 2009. Foto: 10.02.2012 | Database Belgische molens
© De opgravingen in februari 2009. Foto: 10.02.2012