Leiepoortmolen
Kortrijk, Vlaanderen, West-Vlaanderen
- Naam
- Leiepoortmolen
- Ligging
- Leiepoort
8500 Kortrijk
op de Leie
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- tussen 1340 en 1400
- Verdwenen
- 1411 / 1782
- Type
- Onderslag watermolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 4641
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Deze watermolen was gelegen op de zgn. nieuwe Leie die pas rond 1340 werd uitgegraven waardoor het zgn. Budaeiland ontstond. Hij stond tegen de hospitaalmuur in de nabijheid van de (nieuwe) Leiepoort (zie hierna). De molen diende voor het malen van graan, vooral tijdens de belegeringen van de stad of toen de windmolens wegens windgebrek niet konden draaien. De muur en de toren vormden een deel van het domein van het van het hospitaal. Mogelijk was de molen in het bezit van het hospitaal.
Naast de molen kwam in 1403 de stenen Leiepoort, gebouwd in opdracht van Filips de Stoute door architect Hendrik Heubins als betere verdediging tegen Frankrijk. De poort (die een ophaalbrug had) werd in 1782 afgebroken omdat hij zijn functie verloren had.
Op 7 februari 2009 werden fundamenten van deze poort blootgelegd. Archelogen documenteerden de site grondig. Op die plaats is een beweegbare tafelbrug aangelegd. De bouw van deze brug maakte deel uit van de vijfde en laatste fase van de Leiewerken, zodat schepen tot 1350 in de twee richtingen door het stadscentrum kunnen varen.
Lieven DENEWET & Pierre MATTELAER
Literatuur
Mattelaer Pierre, "De Kortrijkse molens", De Leiegouw, XVIII, 1976, 4, p. 323-352.
Mattelaer Pierre, "De windmolens van Kortrijk", De Leiegouw, LIII, 2011, 1, p. 5-77.
Van Hoonacker Egied, "Ikonografie van Kortrijk", Kortrijk, 1977, 400 p.
Thurman P., Bonquet P. & Gruwez F. "Steden van België / Kortrijk", Kortrijk, 1989, 144 p.
Despriet Philippe, "2000 jaar Kortrijk", Kortrijk, 1990, 352 p.
Despriet Philippe, Kortrijk: nieuwe Leiepoort (1400-1782), in: Archaeologia Mediaevalis, XXXV, 2012, p. 133-134.
Maddens Niklaas (ed) e.a., "De geschiedenis van Kortrijk", Tielt, Lannoo, 544 p.
Mattelaer Pierre, "Verdwenen molens en stadspoorten", in De Gids (Mededelingenblad van de Westvlaamse Gidsenkring Kortrijk-Menen), nov-dec. 1997, nr. 67, p. 1-8.
BS, LD, "Restanten oude Leiepoort ontdekt", in kw.be, 08.02.2011.