Witte Molen
Knesselare (Aalter), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen
- Naam
- Witte Molen, Molen Somers, Somersmolen
- Ligging
- Hoekestraat 23
9910 Knesselare (Aalter)
noordzijde
kruispunt met Nieuwendorpe
kadasterperceel D 765b
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- 1845
- Verdwenen
- 1948, onttakeld / 1951, sloop
- Type
- Staakmolen, later stenen stellingmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 4611
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Somersmolen of Witte Molen was een stenen korenwindmolen aan de noordzijde van de Hoekestraat, op het kruispunt met Nieuwendorpe,
De stenen stellingmolen had een vrij smalle, witgekalkte romp, vandaar ook de benaming Witte Molen. In de volksmond was evenwel de benaming Somersmolen gangbaar
.De bewering van sommige vroegere auteurs dat daar oorspronkelijk een staakmolen stond die bij de inval van de Fransen in 1794 werd vernield, klopt niet. Op de Ferrariskaart van ca. 1775 is op deze plek geen molen of molenwal te zien.
De molen werd opgericht in 1845, met toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlanderen aan Karel De Somer. Het gemeentebestuur van Knesselare had een gunstig advies gegeven.
We zien de molen nog niet aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) en ook niet op de kaart Van der Maelen, maar wel - met een kleine cirkel - op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).
De molen bleef altijd in handen van de familie De Somer. Charles-Louis De Somer. zoon van Karel. bleef er. evenals zijn vader. mulder tot aan zijn dood. Hij werd daarna opgevolgd door zijn eigen zoon Victor. Sedert het overlijden van Victor De Somer in 1927, was zijn broer Emiel er molenaar, tot hij zelf stierf, in het najaar van 1914.
Molen De Somer had destijds de eerste ijzeren molenroede in de streek. Zij werd in 1880 vervaardigd bij Verhaeghe te Ruddervoorde. Tot in 1892 draaide de molen met een houten en een ijzeren roede. Toen kwam er een tweede ijeren roede in de wieken, te Knesselare zelf gemaakt.
In 1895 kwam er naast de molen een stoommaalderij, maar er werd ook nog met de wind gemalen.
De molen werd in 1948 onttakeld. De weduwe De Somer liet heel de hoeve met de landerijen en de molenromp begin 1951 openbaar verkopen. De hoeve en de molen werden nog in dat jaar volledig gesloopt. i
Het vroegere molenbedrijf werd door de familie De Somer, in de vorm van handel in veevoeders en agro-producten, doorgezet tot heden: Veevoeders De Somer BVBA, Hoekestraat 23, 9910 Knesselare.
Opeenvolgende eigenaars sinds 1845:
- 1845, opbouw: De Somer-Deneve Charles Louis, landbouwer te Knesselare
- 21.02.1848, erfenis: de weduwe (voor 1/2) en de minderjarige kinderen De Somer Charles en De Somer Pierre (voor 1/2) (overlijden van Charles De Somer)
- 04.12.1873, erfenis: De Somer-De Coster Charles Louis, molenaar te Knesselare (overlijden van de weduwe De Neve)
- later, eigenaar: a) De Somer Irma, b) De Somer Alfred, molenaar te Knesselare, c) De Somer Emile, molenaar te Knesselare end ) De Somer Victor, molenaar te Knesselare
- 07.04.1909, afstand: De Somer-Crappé Victor, molenaar te Knesselare (notaris Maeyens)
- 30.10.1918, erfenis: (voor vruchtgebruik) De Somer Victor, molenaar te Knesselare en (samen voor naakte eigendom) a) De Somer Clara Marie, te Knesselare, b) De Somer Marcel Alfred Jozef, te Knesselare en c ) De Somer Maria Julia, te Knesselare (overlijden van vrouw Crappé).
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Werken
Alfons Ryserhove, Het Knesselare en Ursel van toen, Brugge, 1983, p. 57, 60
A. Verhoustraete, "Molens binnen het maalgebied van het Land van de Woestijne", in: Appeltjes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 32-48.
A. Ryserhove, "Molens van Knesselare", in: Appeltjes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 49-59.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 4. Gemeenten K-L", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2002.
Mailbericht
Mike Ekelschot, Gent, 24.06.2013.