Molenechos's Homepage Molenechos.org

Aalst, Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

karakteristiek

Naam
Stenen Schorsmolen, Molen Vandevelde, Molen De Wolf
Ligging
Diepestraat 90
9300 Aalst
noordoostzijde
hoek met Kerkhoflaan
1 km ZW v.h. centrum
kadasterperceel B352a (hout)
                        B353c (steen)        
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
toon op kaart
Gebouwd
voor 1775 (hout) / 1804 (hout) / 1845 (steen)
Verdwenen
1910 (onttakeld) / 1985, sloop romp
Type
Staakmolen, later stenen windmolen
Functie
Runmolen, later korenmolen
Database nummer
4440
© Foto voor 1938. Verzameling Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Brussel

Beschrijving / geschiedenis

De (Stenen) Schorsmolen (naar de oorspronkelijke functie), Molen Vandevelde of Molen De Wolf (naar de eigenaars-molenaaars) was eerst een houten en later een stenen windmolen.

Voor 1775 (aanduiding op de Ferrariskaart) werd aan de westzijde van de Geraardsbergsestraat, op de hoek met de Kerkhoflaan, op 1 kilometer ten zuidwesten van het centrum van Aalst, een houten schorswindmolen gebouwd. We zien hem afgebeeld op de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen Deze waaide om op 27 december 1803 en werd in 1804 door een nieuw houten exemplaar vervangen.
Eigenaar in 1834 was de weduwe van Jan 't Kint uit Aalst.

Zoon Philip Jacob 't Kint liet de houten molen (op het kadasterperceel B 351) in 1845 vervangen door een stenen schorsmolen op een belendend, westelijk perceel (B353c), aan de noordoostzijde van de Diepestraat (nr. 90), op de hoek met de Kerkhoflaan. Het perceel was  eigendom van het Bureel van Weldadigheid te Aalst. Deze werd uitgerust met twee steenkoppels. 't Kint had hiertoe de toestemming gekregen van de Bestendige Deputatie van de provincie Oost-Vlaanderen op 14 september 1844.

Op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1845) en de topografische kaart van Ph. Vandermaelen zien we de molen nog op eerste standplaats staan, terwijl op de Poppkaart (ca. 1860) de molen op de nieuwe locatie te vinden is.

De schorsmolen werd in 1863 omgebouwd tot een graanmolen, na aankoop door molenaar Louis Auguste De Smet uit Denderwindeke.

Eigenaars sinds 1834:
- voor 1834, eigenaar: 't Kint Jan, de weduwe te Aast
- 1840, verkoop: 't Kint Philip Jacob, koopman te Aalst
- 1845, opbouw stenen molen: 't Kint Philip Jacob, koopman te Aalst, op grond van Bureel van Weldadigheid Aalst, te Aalst
- 03.08.1855, verkoop: (van het gebouw) Boterbergh Louis, zonder beroep te Aalst (notaris Vanderheyden)
- 06.01.1856, verkoop: (van het gebouw) Eeman Berline Sophie, weduwe Boterberg André François, handelaarster te Aalst (notaris D'Huyghelaere)
- 23.03.1857, verkoop (van de grond) Eeman Berline Sophie, weduwe Boterberg André François, handelaarster te Aalst (notaris Evit)
- 27.03.1863, verkoop: De Smet Louis Auguste, molenaar te Denderwindeke (notaris D'Huyghelaere)
- 03.04.1863, verkoop: De Smet-Van Lierde Pieter Jacob, molenaar te Aalst (notaris D'Huyghelaere)
- 07.08.1880, erfenis: a) De Smet Pieter Jacob, molenaar te Aalst en b) Deschaepmeester Prosper Marie Pieter, minderjarige te Lede (overlijden van vrouw Van Lierde)
- 07.05.1881, verkoop: Vandevelde-Daem Jan-Baptist, molenaar te Aalst (notaris Michiels)
- 15.056.1889, erfenis: de minderjarige kinderen: a) Vandevelde Zoë, b) Vandevelde Bernardus, c) Vandevelde Benedictus en d) Vandevelde Leopoldina (overlijden  van Jan-Bapitist Vandevelde)
- 20.03.1890, verkoop: Pots-Van der Elst Petrus Jan, landbouwer te Aalst (notaris De Gheest - "eenen in steen gebouwde graanwindmolen hebbende twee koppels van de fijnste engelsche stenen, buik en trezelmolen")
- 28.05.1892, verkoop: Dewolf-Verleysen Leo, molenaar te Aalst (notaris De Gheest - graanwindmolen)
- 27.02.1901, verkoop: Desmet Charles Alphonse, landbouwer te Aalst (notaris Vandenberghe - o.m. "trezelmolen")
- 07.08.1906, verkoop: Dewolf-Mertens Désiré, molenaar te Aalst (notaris Breckpot - windmolen)
- 22.03.1919, verkoop: Devulder-Cherreté Henri Remi Leon, landbouwer te Aalst (notaris Meert)
- 06.04.1947, erfenis: en de kinderen (ovelrijden van vrouw Cherreté)
- 04.07.1939, erfenis: de kinderen (overlijden van Henri Devulder)
- 03.02.1948, deling: Devulder-Degraeve Jozef Ignatius, handelaar te Nieuwerkerken (notaris Devis)

Rond 1900 werd bij de molen herberg "De Mulder" gebouwd. De windmolen werd in 1910 onttakeld. Rond 1957 werd de romp gehuurd voor een termijn van 9 jaar en werd hij in gebruik genmen als lokaal van de carnavalsgroep De Sloebers. Ze hadden een lokaal op het gelijkvloers en een bar op de eerste verdieping.

De molenromp werd in 1985 gesloopt en op het terrein werden later appartementen opgericht. Ook het café Sint Christoffel, waarachter de molen stond, sloot de deuren en onder dezelfde naam kwam een nieuw café op een honderdtal meter afstand van het oude.

Zie ook: Aalst, Houten Schorsmolen 't Kint

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Gedrukte bronnen
De Denderbode, 07.04.1847 (verkoopsadvertentie)
De Denderbode, 01.07.1855; 08.07.1855 (verkoopsadvertentie)
De Denderbode, 04.05.1856 (advertentie voor verhuur of verkoop)
De Denderbode, 18.07.1880, 08.08.1880 (verkoopsadvertentie)
Land van Aalst, 03.04.1881; 10.04.1881 (verkoopsadvertentie)
De Denderbode, 27.02.1890, 09.03.1890 (verkoopsadvertentie)
Gazet van Aalst, 05.09.1957, met oproep tot steun aan de Sloebers, de carnavalsvereniging die de molenromp huurde.

Werken
Ghysens Jos, "Geschiedenis der straten van Aalst", Aalst, Genootschap voor Aalsterse geschiedenis, 1986.
Holemans Herman, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996, p. 24.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962), p. 9.
Van Overstraeten Jozef, "De windmolens van Aalst", in: Toerisme, XXIII, 1944, p. 64.
Van Overstraeten Jozef, "Molens te Aalst en Aalter", in: Toerisme, XXIII, 1944, p. 72-74.

Websites
http:// aalstwaarisdetijd.forumup.be

Mailberichten
Leo van der Drift, Den Haag, 21.09.2014. Hij kon de foto van de romp aanwijzen.