De Oliemolen van Spiere was een houten oliewindmolen aan de Oudenaardseweg, aan de oostzijde of zijde van de Schelde, op 1 km ten noordoosten van het centrum van Spiere. Deze oliemolen werd voor 1756 gebouwd en was in het bezit van de heer van Spiere. Die bezat in Spiere ook een graanwindmolen.

We zien hem aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen, op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), de kaart Vandermaelen (ca. 1850) met de naam "M(oul)in à Huile" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Delamazure Norbertus, de kinderen, eigenaars te Helkijn
- 1843, erfenis: Delemazure-Delemazure Eduard, eigenaar te Helkijn
- 26.03.1881, erfenis: Delemazure-Delemazure Eduard, de weduwe en de kinderen (overlijden van Eduard Delemazure)
- 19.07.1893, erfenis: a) Delemazure Arthur Edouard Joseph, eigenaar te Helkijn en b) Delemazure Jules, eigenaar te Helkijn
- 05.12.1911, erfenis: Delemazure Arthur Edouard Joseph, eigenaar te Helkijn (ovelrijden van Jules Delemazure)
- 18.01.1914, erfenis: Delemazure Arthur Edouard Joseph, de erfgenamen (overlijden van Arthur)
- 23.06.1914, verkoop: Delfosse et d'Espierres Henri Ghislain, eigenaar te Tournai (notaris Parmentier - in deze akte wordt de molen niet vermeld)
- 01.01.1919, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijdenv an Henri Delfosse et d'Espierres)
- 16.01.1919, verkoop: Delfosse et d'Espierres - du Boys de Riocour Marin Joseph, eigenaar te Maulde (notaris Parmentier - moulin en ruines)

Rond 1830 behoorde de molen toe aan de kinderen van Norbert Delamazure uit Helkijn, waaronder Eduard (+1881). Daarna volgden Arthur Eduard (+1914) en Juliaan (+1911) Delamazure. Net voor de eerste wereldoorlog, op 23 juni 1914, werd de molen verkocht aan Henri Ghislain Delfosse et d'Espierres uit Doornik.

De windmolen werd vernield in de eerste wereldoorlog. De restanten werden na de oorlog geruimd, De molendam werd in de jaren 1930 afgevoerd.

De voormalige molenaarswoning verdween in 1918 en werd vervangen door de huidige landelijke woning. Het is een dieper in gelegen hoevetje met U-vormige opstelling. Aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (1843) bestaande uit twee parallele vleugels en aan de straat een windmolen. Heden, gesloten U-vormige opstelling, rond gekasseid erf. Ten zuiden woonhuis, ten noorden stalvleugel en ten oosten wagenkot. Witgekaleide verankerde baksteenbouw. Deze hoeve is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), De windmolens tussen Schelde en Leie, in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (66).
De Gunsch A. & De Leeuw S. m.m.v. Scheir O., "Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Spiere-Helkijn, Deelgemeenten Helkijn en Spiere, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL16", 2005.
Herman Holemans, "Molens te Spiere-Helkijn", Ons Molenheem (Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem),  juni 1991, nr. 2, p. 8-12.
Agentschap Onroerend Erfgoed, "Inventaris Onroerend Erfgoed", object nr. 72279.

Mailberichten
Gerard Beyaert, kleinzoon van de laatste molenaar Charles Beyaert tot 1917, 30.11.2019