Molenechos's Homepage Molenechos.org

Essen, Vlaanderen - Antwerpen

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Bakkersmolen
Ligging
St. Jansstraat 238
2910 Essen
zuidzijde
kadasterperceel C715
Vlaanderen - Antwerpen
Geo positie
51.423592, 4.479283 (Google Streetview)
Eigenaar
Frank Danen & Inge Van Elsacker, Brecht
Gebouwd
1981
Type
Stenen stellingmolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Vrij recente molen
Gevlucht/Rad
Gelaste roeden, fabr. Derckx (nrs. 382 en 383, 1981), 26 meter; fokwieken met remkleppen
Inrichting
Drie steenkoppels op de steenzolder; 1 koppel op het gelijkvloers, graankuiser, 2 builen.
Toestand
In bedrijf als museummolen
Bescherming
niet,
Niet beschermd
Molenaar
Johan van Kaam, e-mail: anniestadhouders4@gmail.com
Openingstijden
Zaterdag en zondag 10.00 - 18.00 uur; in de zomer dagelijks m.u.v. maandag. Info: tel. 03 677 22 67 (De Molenhoeve), e-mail: info@bakkersmolen.be
Database nummer
42
Ten Bruggencatenummer
50042  
Internet bron
Bakkersmolen
© Foto: Alexander Malomgré, 24.08.2019

Beschrijving / geschiedenis

De Bakkersmolen is een stenen korenwindmolen, type stelingmolen, aan de zuidzijde van de Sint-Jansstraat (nr. 238), in Essen-Wildert, iets ten oosten van de vroegere houten Molen Jacobs.

Hij werd pas in 1980 gebouwd. Alles begon met de aankoop van een twee eeuwen oude hoeve, nu de verbruikszaal aan de St.Jansstraat 184 te Essen-Wildert. De bouwvergunning werd door de gemeente Essen op 5 mei 1980 verleend aan bakker Frans Demedts, die eerder reeds getracht had de windmolen van Brecht en later die van Berendrecht aan te kopen.

De plannen voor de nieuwe windmolen werden getekend door architect Lou Jansen uit Turnhout; het metselwerk werd uitgevoerd door aannemer J. Van den Bleeken en het draaiende molenwerk door de Nederlandse molenmakers Jos en Jan Adriaens uit Weert. De fundering werd 4 juni 1980 gegoten en op 15 juni 1981 werden kap en wieken op de romp gemonteerd.

Bakker Demedts maalde voor het eerst op 26 januari 1982. Op 8 en 9 mei 1982 werd de molen dan plechtig ingehuldigd.

Technische beschrijving

In het metselwerk werden meer dan 280.000 oude stenen verwerkt. De romp werd 17 meter hoog en heeft beneden een doorsnede van 7,40 meter. Met een vlucht van 26 meter bereikt het hoogste topje van een draaiende wiek 32 meter. Inwendig is de molen ingedeeld als een gewone korenmolen, op de tweede zolder drie stellen maalstenen. Bij volledige windstilte kan er toch gemalen worden met een in België gebouwde stoommachine van het merk Sabbe.

De fokwieken (wieksysteem Fauël) zijn voorzien van automatische remkleppen.
De vang (type Vlaamse vang) werkt met een vangtrommel.
Engels kruiwerk.
Overbrenging: 1 op 5,5. Sleepluiwerk met gaffelwiel.

Per zolder:
- op de steenzolder: 3 koppels 18ers Franse stenen, waarvan 1 koppel nooit afgebouwd is. Het plan was namelijk met de bouw, deze aan te gaan drijven met stoomkracht. Helaas werd dat niet gerealiseerd.
Ook zit daar bij het spoorwiel het aandrijfwiel voor de builen, graankuiser en de zakkenklopper.
Zie hierna voor de aandrijving van het koppel op het gelijkvloerrs

- op de 1ste zolder of builzolder: 2 builen, 1 pletter (haver of maïs), 1 zakkenklopper, een graanborstelmachine, 1 klein motorkoppeltje met een stel verticale stenen

- op het gelijkvloers: een wind-, motor- & stoomkoppel (dit 15er koppel Franse stenen kan zowel op de wind, op de elektromotor of op stoom malen), een graankuiser

Het is  ondanks  een jonge molen  een erg sfeervolle  molen.

Het molendomein vormt thans een grote toeristische trekpleister. Naast de molen is er tevens een bakkerijmuseum en een groot aantal tuigen die op stoomkracht werken (stoomtreinen, locomobielen enz.).

Achter de molen is het werkend stoommachinemuseum van mei tot en met oktober is dit ieder weekeinde werkend te zien.Ook in deze periode rijdt er een trein rond de molen waarin de bezoekers tegen een heel kleine vergoeding enkele rondjes kunnen rijden.

Bakkerijmuseum
In de voormalige schuur van de hoeve staat een mooie oude Engelse MARSHALL stoomlocomobiel van 1903, van 25 pk, die zorgt voor de aandrijving van de bakkerij machines. Hier gestookt door de rechterhand van de bakker, die de meeste techniek hier aanwezig beheert. In het vertrek ernaast, de bakkerij, is een met hout gestookte bakoven gebouwd.
Deze met hout gestookte oven, wordt helemaal vol hout gestopt, dit wordt aangestoken en als alles is opgebrand wordt het as en laatste vuur in de doofpot gedaan en gaat het brood, of ander te bakken product in de oven. De deurtjes gaan dicht en de oven is zo heet van binnen dat het brood bijvoorbeeld gebakken wordt.
Hier een door de marshall aangedreven kneedmachine.
Met de hand wordt het brood hierverder bewerkt. Eenmaal gebakken kan men de heerlijke producten ernaast in de winkel kopen.
Als men inkopen heeft gedaan, kan men nog doorlopen naar het bakkerijmuseumpje ernaast. Hier zijn allerlei hulpmiddelen te zien die door de banketbakker werden gebruikt, zoals een GAAR SCOTT &CO - 1910, met een vermogen van 36 pk. (USA)

Met hoogtijdagen of eind augustus als het zagen van bomen begint kan de echte stoomliefhebber ook genieten van deze mooie stoom tractor.

Molenhoeve
En is men moe en dorstig dan kan men in de Molenhoeve een molenbiertje of iets warms gaan drinken met lekker eigengebakken brood gemaakt van eigengemalen meel. Ook kan men hier verrukkelijk dineren.
Dit alles is het resultaat van de ondernemende bakker Frans De Medts. Hij verzamelde ook mooie oude graan- en mosterdmolentjes en heiligenbeelden.

Openingstijden
Molen, bakkerij en museum zijn geopend op:
zaterdag-zondag van 8.30 uur tot 18.00 uur.
In de zomervakantie ook in de week geopend.
In de zomer worden op zondag vaak demonstraties gehouden.
Groepen vanaf 20 personen of meer graag altijd vooraf een afspraak maken.
Er wordt geen toegangsgeld gevraagd. Wel stelt men het op prijs als u iets nuttigt in de molenhoeve, of iets koopt van de verrukkelijke producten uit de bakkerij.
Contact - vragen - afspraken - rondleidingen:
Tel. Molenhoeve: 03.6772267 - GSM 04759.70911, e-mail Molenhoeve: demolenhoeve @ skynet.be

In 2006 werd het hekwerk op de roeden grondig opgeknapt; in 2007 werden de fokken en de zeilen vernieuwd.

In mei 2008 verkocht Frans Demedts het hele molendomein aan Frank Danen en Inge Van Elsacker uit Brecht, zaakvoerders van de Molenhoeve bvba. Vrijwillig molenaar Emiel (Miel) Embregts werd op 1 juli 2014 opgevolgd door Danny Uytdewilligen uit Essen en Robert van't Geloof uit Hendrik-Ido-Ambacht (NL), in 2019 door Alexander Malomgré (tot 2021)
en door Johan van Kaam (sinds juli 2021).

Lieven DENEWET & John VERPAALEN

Literatuur

J. Verpaalen, "De Bakkersmolen. Van graan tot brood", Brussel, 1982;
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1983, p. 53-55.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 28.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2009, p. 51.
F. Brouwers, "De toekomst van een verleden. Levende molens in de provincie Antwerpen", s.l., Levende Molens Werkgroep Kempen-Antwerpen, (1997);
John Verpaalen, "Molennieuws van her en der [Zingem, Balegem, Grand-Leez, Sint-Lambrechts-Woluwe en Wildert], in: "Levende Molens", jg. 8 (1986), nr. 8, p. 62-63.
John Verpaalen, "Wildertse molen met kap bekroond" in: Levende Molens, jg. 4 (1981), nr. 15/16 (7-22 augustus), p. 219-220.
"De Bakkersmolen", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 77 (1982), nr. 6 (juni), p. 124, ill.;
"Wildert - Essen: 8-9 mei - Inhuldiging van de Bakkersmolen", in: De Belgische Molenaar en Levende Molens, jg. 77 (1982), nr. 4 (april), p. 77;
L. Suykerbuyk, "Een nieuwe windmolen te Wildert", in: De Spycker, Orgaan van de Heemkundige Kring Essen, Essen, jg. 39 (1982), p. 9-25, ill.
John Verpaalen, in: De Belgische Molenaar & Levende Molens, mei 1992.
KMA, “Wildert (Essen). Jongste molen heeft eigen bakkerijmuseum”, Gazet van Antwerpen, editie Noord, 26-27.09.2015, p. 38.

Persberichten
V. Wouters, "Over een bakkersmolen, een bakkersmuseum en een broodmuseum. - De molen van Frans De Mets te Essen Wildert en een museum te Veurne", in: De Boer en de Tuinder, Weekblad van de Belgische Boerenbond, Leuven, jg. 90 (1984), nr. 17 (27 april), p. 39, ill.;
"De Bakkersmolen te Wildert", in: Gazet van Antwerpen*, 6-7 aug. 1983, p. 14, ill.; L. Van Lint, "In Wildert bouwde bakker Demedts zijn eigen windmolen", in: Info-Vakantiegenoegens, jg. 17 (1982), nr. 8 (21 april), p. 8-9, ill.;
Boris Rousseeuw, "Bekende Wildertse gebouwen te koop. Hubert Van Noten van Hof ter Weyden en Frans De Medts van de bakkersmolen en het stoommuseum zoeken een overnemer voor hun levenswerk", in: Gazet van Antwerpen, 06.05.2008.
SdK, KrPe, "Uitbater taverne koopt Bakkersmolen", in: Gazet van Antwerpen, 30.05.2008.
VW, " Bakkersmolen", in: Het Nieuwsblad, 31.07.2009.
Margo Tilborghs, "Provincie zet bakkersmolen van Miel Embregts in schijnwerpers", Gazet van Antwerpen, 01.10.2012.

Mailberichten
Carlos Van Hulle, 24.06.2012.
Robert van't Geloof, 10.08.2014, 24.08.2022.
Maria Van Gommeren, Essen, 10.11.2014 (molengids en dorpsgids)
Johan van Kaam, 04.03.2022.

Overige foto's

Bakkersmolen, Essen, Foto: Jesse Bergquist, 25.08.2019 (Antwerpse molendag) | Database Belgische molens
© Foto: Jesse Bergquist, 25.08.2019 (Antwerpse molendag)
Bakkersmolen, Essen, Foto: Jesse Bergquist, 25.08.2019 (Antwerpse molendag) | Database Belgische molens
© Foto: Jesse Bergquist, 25.08.2019 (Antwerpse molendag)
Bakkersmolen, Essen, Foto Niek Perdaems, 02.06.2019. Benedenverdieping met wanmolen en stoom- & motorkoppel | Database Belgische molens
© Foto Niek Perdaems, 02.06.2019. Benedenverdieping met wanmolen en stoom- & motorkoppel
Bakkersmolen, Essen, Foto Niek Perdaems, 13.08.2017. Engelse bakkerskoppel | Database Belgische molens
© Foto Niek Perdaems, 13.08.2017. Engelse bakkerskoppel
Bakkersmolen, Essen, Foto: Gerard Schuurbiers, Ossendrecht | Database Belgische molens
© Foto: Gerard Schuurbiers, Ossendrecht
Bakkersmolen, Essen, Prentkaart Mola, Wachtebeke - foto John Verpaalen, Roosendaal | Database Belgische molens
© Prentkaart Mola, Wachtebeke - foto John Verpaalen, Roosendaal
Bakkersmolen, Essen, Foto: Gerard Schuurbiers, Ossendrecht | Database Belgische molens
© Foto: Gerard Schuurbiers, Ossendrecht
Bakkersmolen, Essen, Foto: Jan Heymans | Database Belgische molens
© Foto: Jan Heymans
Bakkersmolen, Essen, Foto: Donald Vandenbulcke, Staden | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden
Bakkersmolen, Essen, Foto: Frans Van Bruaene, Eindhout, 01.09.2012 | Database Belgische molens
© Foto: Frans Van Bruaene, Eindhout, 01.09.2012
Bakkersmolen, Essen, Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022 | Database Belgische molens
© Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022
Bakkersmolen, Essen, Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022 | Database Belgische molens
© Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022
Bakkersmolen, Essen, Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022 | Database Belgische molens
© Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022
Bakkersmolen, Essen, Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022 | Database Belgische molens
© Foto: Pieter Zuijkerbuijk, 13.02.2022