Eikenmolen

De Eikenmolen was een houten koren- en oliewindmolen aan de westzijde van de gelijknamige straat (Eikenmolen 13), op de grens met Sint-Maria-Oudenhove en Sint-Martens-Lierde, op een hoogte van ca. 92,5 meter.

We vinden hem aangeduid op:
- een kaart van 1743
- Villaretkaart (1745) als "Moulin de Marienlierde"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming  "Eecken Meulen" 
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Eykenmolen"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een tekeningetje van een staakmolen op teerlingen en met de benaming "Eykenmolen H(am)au".

Eigenaars na 1834:
- voor 1834, eigenaar: Beerens-Killemoes Pierre François, molenaar te Sint-Maria-Lierde
- 03.12.1859, gift: Beerens Pieter, schrijnwerker en later molenaar te Sint-Maria-Lierde (notaris Minnaert)
- later, erfenis: de kinderen en de kleinkinderen (overlijden van Pieter Beerens)
- 21.07.1899, gift: a) Beerens Marin, molenaar te Sint-Maria-Lierde, b) Beerens August, c) Beerens Louis, d) Beernes Justine, e) Beerens Sidonie en f) Beerens Victorine (notairs Minnaert - graanwindmolen)
- 14.02.1919, verkoop: Vander Cleyen-De Smet Emiel, molenaar te Sint-Maria-Lierde (notaris Minaert)

De staakmolen werd in 1931 gesloopt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

De molenaarshoeve (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Aan de overzijde van de straat, Eikenstraat nr. 16,  staat nog het voormalig molenaarshuis van 1787, dat opgenomen is in een ca. 1980 sterk uitgebreide woning in neotraditionele stijl
Het maakt deel uit van een achterin gelegen semi-gesloten bakstenen hoeve met ijzeren toegangshek op de zuidhoek van rechthoekige binnenplaats. Het gaat terug op een hoeve met losse bestanddelen. Boerenhuis van zes traveeën onder zadeldak (pannen) mogelijk met oude kern. Erfgevel (Z.O.) uit het tweede kwart van de 19de eeuw afgelijnd door getrapte daklijst; gesinterde bakstenen voordeuromlijsting met druiplijst en bepleisterd blind bovenlicht. Behouden gewitte vensterluiken. Traditioneel boerenhuisinterieur met o.m. samengestelde balklaag, tochtportaal, gesinterde bakstenen open haard. Ten noordwesten staat een dwarsschuur, ten zuidwesten een gecemneteerde stal en ten zuidoosten een 20ste-eeuwse stal.

Landkaarten
Ferrariskaart (ca. 1775)
Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken

Morre V., "De Eeckenmolen te Sint-Maria-Lierde", Triverius, XIV, 4, 1984, p. 21-27".
"Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4".
F. Hitchinson & P. Devos, "Sint-Maria-Lierde", Lierde, 1996, p. 5-6.
Lierde  vroeger, de dorpen waarin wij kinderen waren, Projectgroep Cultuur Lierde,  1992.
N. Kerckhaert, "Oude Oostvlaamse hoeven", Gent, 1977, p. 76.
Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde. Uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 126.
H. Holemans, "Oost-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T", Opwijk, 2007.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster, (Kultureel Jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen 1962, Tweede band, XVI, 1963, p. 91-92).