De Kruiswegemolenwas een houten korenwindmolen (later ook oliemolen) aan de huidige Weefschoolstraat 9 (nieuwe verkaveling), nabij de hoek van de Oude Tieltstraat (67) en de Kruiswegestraat, in het gehucht Kruiswege. Hij mag evenwel niet verward worden met de nabijgelegen, nog bestaande Hostensmolen die tot voor kort ook soms Kruiswegemolen werd genoemd.

Oorspronkelijk was het een gewone staakmolen op teerlingen die tussen 1775 en 1830 werd opgericht. Na 1844 werd hij op een torenkot geplaatst waarin olie geslagen werd.

We zien hem wel aangeduid op:
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) (als een staakmolen op teerlingen)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850), met het algemeen windmolensymbool.

De molenaarswoning is gelegen in de huidige Oude Tieltstraat nr. 67. Ernaast (nr. 69) bevond zich herberg 't Meuleke.

Al in 1879 was er een stoommachine in werking, maar er werd ook nog met de wind graan gemalen en olie geslagen.

De kinderen Desmet waren in 1938 al op bejaarde leeftijd gekomen. Ze verklaarden toen aan de provinciale commissie voor monumenten en landschappen dat "de molen wel hun leven zou meegaan". Ze wilden van geen herstel horen, evenmin van een toelage.

De Kruiswegemolen werd in 1941 onttakeld en op 30 januari 1946 geheel gesloopt.

Eigenaars na 1830
- voor 1834, eigenaar: Hoste Jacques Augustin, olieslager te Ruiselede en kinderen: (zijn minderjarige kinderen zijn: a) Hoste Marie, b) Hoste Séraphine Colette, c) Hoste Mélanie, d) Hoste Charles Louis, e) Hoste Louise, f) Hoste Beranrd en f) Hoste Frederic) én (zijn meerderjarige kinderen zijn: a) Hoste Ferdinand, molenaar te Ruiselede, b) Hoste Virginie en c) Hoste Rosalie)
- 11.05.1838, verkoop: Pycke de ten Aerde Auguste, eigenaar te Gent (notaris Dewilde)
- 19.09.1840, verkoop: Demuynck-Maes Charles François, eigenaar te Ruiselede (notaris Van Outrive)
- 19.01.1892, erfenis: Demuynck-Maes Charles François, de weduwe, eigenaar te Ruiselede (ovelrijden van Charles Demuynck)
- 31.05.1892, erfenis: Demuynck Charles Louis (zoon van Charles François), zonder beroep te Ruiselede
- 26.01.1903, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Charles Louis Demuynck)
- 14.09.1919, verkoop: a) De Smet Camiel Alidor, molenaar te Ruiselede, b) De Smet Achille en c) De Smet Prudence (notaris Demûelenaere)
- 18.07.1926, verkoop: a) De Smet Camiel Alidor, molenaar te Ruiselede, b) De Smet Prudence, c) De Smet Achille en d) De Smet Basiel (notaris Demûelenaere)
- later, erfenis: a) De Smet Camiel Alidor, molenaar te Ruiselede, b) De Smet Prudence, c) De Smet Achille, de erfgenamen en d) De Smet Basiel (overlijden van Achille De Smet)
- 09.04.1942, verkoop: Demûelenaere André Victor, notaris te Tielt (notaris Coucke)
- 14.04.1942, verkoop: a) Debrabandere Elisabeth, nijveraarster te Wingene en b) Debrabandere Jeanne, nijveraarster te Wingene (notaris Coucke)
- 30.01.1947, verkoop: Mouton-Braems Joseph August, landbouwer te Kanegem (notaris Coucke - de windmolen wordt in het kadaster nog vermeld - mogelijk heeft dit betrekking op de toen nog bestaande stenen onderbouw)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Ferrariskaart (ca. 1775) (niet aangeduid)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

Werken
- G. Deguffroy, Ruiseleeds Molenrepertorium, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 14, nr. 2, 1997, p. 80-84.
- G. Deguffroy & J. Depredomme, "Ruiseleedse plaatsnamen", in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 10, nr. 4, 1993, p. 182-183
- P. Van Vlaenderen & M. Vranckx, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ruiselede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL39, (onuitgegeven werkdocumenten, 2008.
- H. Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten P-R", Rotem, 2001.
- C. Devyt, "De Westvlaamse windmolens in 1946", Biekorf, 1946.

Persberichten
- R.D., "De molens te Ruiselede", in: De Zondag, 27 april 1957.
- R.D., "Molens van Ruiselede vroeger en nu", in: De Zondag, 28 april en 5, 12 en 19 mei 1972.