Molen Alexander
Roesbrugge-Haringe (Poperinge), Vlaanderen, West-Vlaanderen
- Naam
- Molen Alexander, Sanders molen
- Ligging
- Waaienburgseweg 8
8972 Roesbrugge-Haringe (Poperinge)
noordzijde
vroegere Krombekestraat
Oosthoek
kadasterperceel A213
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- 1555
- Verdwenen
- 1904 - 18 april, storm
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 4073
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Molen Alexander was een houten korenwindmolen op de noordzijde van de Waaienburgseweg (nr. 8), de vroegere Krombekestraat. De volkse benaming Sanders molen is afgeleid uit de familienaam Alexander.
De staakmolen werd opgericht in 1555.
We zien hem aangeduid op de:
- Fricxkaart (1712)
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen op teerlingen
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Blaecke Joseph, eigenaar te Haringe
- voor 1845? verkoop: ALexander Philippus Josephus, molenaar te Haringe
- later, Alexander Eduardus en consoorten
- 15.01.1867, deling: Alexander-Dever Edmondus Fredericus, molenaar te Roesbrugge-Haringe (notaris Vandenberghe - wind- en rosmolen)
- 01.02.1900, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Edmondus Alexander)
Op maandagmiddag 18 april 1904 werd de staakmolen door een draaiwind van zijn teerlingen gelicht en neergeworpen. De molenaarszoon Alexander die aan het werk was, werd onder de puinen bedolven. Hij werd naar het Gasthuis overgebracht, maar zijn toestand was erg zorgwekkend. We kunnen dit lezen in het in de "Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen" van 20 april 1904 en in het "Het Weekblad voor Oost- West- en Zeeuwsch-Vlaanderen" van zondag 24 april 1904 (beide met dezelfde tekst, zie in bijlage).
Ter vervanging werd in 1904 een mechanische maalderij opgericht (Waaienburgseweg 8). Deze was eerst in werking met een stoommachine en later met een armgasmotor. Daniël Alexander hield de maalderij tot rond 1980 in werking. Sanders maalderij met jaartal 1904 in de zijgevel bestond tot in 2008, met restanten van de schoorsteen en een goed bewaard interieur.
Op 28 mei 2008 verleende de stad Poperinge vergunning aan Dirk en Frans Alexander tot het slopen van de maalderij/nijverheidsgebouw. Bij hun sloopaanvraag werd geen reden opgegeven. Evenmin is bekend wat er gebeurde met de maalderij-inrichting.
Lieven DENEWET, Herman HOLEMNAS & John VERPAALEN
Literatuur
Landkaarten
- Fricxkazrt (1712)
- Massekaart (1729-1730)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
Uitgegeven bronnen
"Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen" van 20 april 1904.
"Het Weekblad voor Oost- West- en Zeeuwsch-Vlaanderen", zondag 24 april 1904, jg. 14, nr. 17.
Werken
L.A. Rubbrecht, "Geschiedboek der gemeente Rousbrugge-Haringhe van 1800 tot 1907", Brugge, 1907.
Ernest Leeuwerck, "Geschiedenis van de windmolens te Roesbrugge-Haringe", Aan de Schreve, VIII, 1978, nr. 1, p. 22.
Lieven Denewet, "Ongevallen met West-Vlaamse molens - 23", Mededelingenblad Werkgroep West-Vlaamse Molens, 13e jg., 1997, nr. 4, p. 209.
J. Cailliau, "Het molenbestand in de Westhoek in 1700", Molenecho's, XIII, 1985, nr. 4.
John Verpaalen, "Molens van het Hoppeland", Koksijde, De Klaproos, 1997.
L.-A. Rubbrecht, "Geschiedboek der gemeente Rousbrugge-Haringhe van 1800 tot 1907", Brugge, 1907.
Roger-A. Blondeau & Guido Schoonaert, "Roesbrugge-Haringe in woord en beeld," Roesbrugge-Haringe, Drukkerij-Uitgeverij Schoonaert, 1998, p. 128.
R.A. Blondeau, "Vijftig jaar geleden ... 28 juli 1935 - Inhuldiging van de Mooie Molen te Roesbrugge", De IJzerbode, XV, 1987, p. 7-8.
Herman Holemans, "Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten P-R", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2001.
Mailbericht John Verpaalen, Roosendaal, 12.08.2012 & 24.08.2012.