Molen Goris

Op 9 maart 1464 verhuurde Jan van Deurne, rentmeester van de heren van Immerseel, een molen op het Molenveld te Wommelgem aan Jacob van den Hese. Op 27 januari 1470 werd de molen verhuurd aan Laurijs Fiers.
Op 26 mei 1589 werd deze standaardmolen afgestookt door vreemde krijgslieden.
In 1600 werd de vernielde molen op dezelfde plaats herbouwd. In 1779 gebeurde een grondige herstelling.

Kadastrale beschrijvingen:
- 1812: "Il existe dans cette commune deux moulins, l'un à vent l'autre tournant au moyen d'un cheval. Le moulin à vent consiste en une machine en planches placée et tournant sur un pivot et destiné à la mouture des grains, renseignements pris sur la quantité qu'il en moud l'expert estime qu'il doit être évaluée f. 787 et net f. 590."
- 1831: "standaertmolen van redelijken groote zijnde in goeden staet en wel te wind bij het dorp gelegen, bevattende twee paer steenen die niet dan bij afwisseling werken, is verhuurd aan Adriaan Verhoft te Wommelgem".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Vanderlinden d'Hoogvorst Adrien Emmanuel Marie Antoine Ghislain, eigenaar te Florence (Italië); verhuurd in 1831 aan molenaar Adriaan Veroft uit Wommelgem
- 04.09.1878, verkoop: Gijsels-Prins Jozef, molenaar te Wommelgem (notaris Springael)
- 26.07.1915, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Prins)
- 07.02.1917, verkoop: Goris-Gijsels Leon Frans Emiel, molenaar te Wommelgem (notaris de Marbaix)

Pachters tot 1879 waren: Andreas Veroft (1779-1821), Adriaan Veroft (1821-1854), de weduwe Veroft-Deckers (1854-1864) en de gezusters J. en E. Veroft.

In de Belgische Molenaar van 1909 (nr. 37) verscheen een advertentie, waarbij Leonn Goris, maalder te Wommelgem, een bekwame maaldersgast vroeg. Opmerkelijk is de volgende zin: "Onnoodig zich aan te bieden zonder goede getuigschriften of indien men aan den drank verslaaft is".

Bouwvallig geworden werd de molen in 1922 afgebroken.

Het "Molenhuis" met de schuur ten noorden ervan bestaan nog en zijn opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de molenaarswoning en de schuur (Rtia Steynaert, Agentschap Onroerend Erfgoed)
Bakstenen woonstalhuis van zeven traveeën onder zadeldak (Vlaamse pannen) op een gecementeerde plint; jaarankers 1779 in de westelijke zijgevel. Verankerde bakstenen lijstgevels met gekorniste daklijst en aangepaste (cf. vroegere ontlastingsbogen) rechthoekige muuropeningen in vlakke arduinen omlijsting; betraliede vensters, Noord- en westgevel met opkamer- en keldervensters. Deur met bovenlicht; spoor van gedichte segmentboogpoort in de laatste travee Zijgevels (westzijde gecementeerd) met laadluiken.
Ten noorden staat de bakstenen langsschuur onder hoog schilddak (mechanische pannen, riet en golfplaten, niet evenwijdig met het woonhuis). De zuidoostelijke hoek is uitgespaard met een achteruitwijkende poort.

De Belgische Molenaar, nr. 37, 1909.
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen", Nieuwkerken, 1982, p. 111-112.
G. Kockelberg, "Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen", Antwerpen, 1986, p. 129-130.
J. Schobbens, "Les Environs d'Anvers", in: Touring Club de Belgique, 1930.
A. Sledsens, "Wommelgem vroeger en nu", Wommelgem, 1962.
A. Sledsens, "Wommelgem door de eeuwen heen. Tweede bijdrage tot de geschiedenis van Wommelgem", Boechout, 1965.
A. Sledsens, "Windmolens te Wommelgem", in: De Kaeck, II, 1967, nr. 5, p. 5-7.
A. Sledsens, "Windmolens te Wommelghem", in: De Krijter, XI, 1976, nr. 1, p. 2-22.
G. Springael, "Eenige Historische Herinneringen en Bijeenrapelingen over Wommelgem en omstreken", I-II, Antwerpen, 1897.
S.W., "Leon Goris, de laatste mulder van Wommelgem", in: Het Nieuwsblad, 30.09.1976.
"Wommelgem in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1973.
Plomteux G., Steyaert R. & Wylleman L., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10N3 (Ru-Z), Brussel - Gent, 1985.