Molenechos's Homepage Molenechos.org

Ouwegem (Kruisem), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Stampmolen, Stampkot van D'Hondt
Ligging

Molendamstraat 8


9750 Ouwegem (Kruisem)
zuidwestzijde
Ouwegemkouter
200 m Z.O v.h. dorp
kadasterperceel A1096
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1830
Verdwenen
1880, sloop
Type
Staakmolen
Functie
Oliemolen
Bescherming
niet,
Database nummer
4023

Beschrijving / geschiedenis

Het Stampkot pf Stampmolen van D'Hondt was een houten oliewindmolen aan de westzijde van de Molendamstraat (nr. 8) tegenover de Maldergemmolen (zie aldaar). Reeds in 1836 werd er ook graan gemalen.

Hij werd voor 1830 opgericht door Jan-Baptist D'Hondt.

We zien hem aangeduid:
- in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- op het kadastraal plan van P.C. Popp (ca. 1855) met de vermelding "stamKot molen" (sic).

De staakmolen werd in 1834 door de diensten van het Belgisch kadaster ondergebracht in klasse 1, met een kadastraal inkomen van 190 frank.
Bij het overlijden van Jan Baptist D'Hondt verkocht notaris Ruysschaert deze oliewindmolen ten verzoeke van de weduwe en de  kinderen op 5 augustus 1836 in de herberg het "Rood Peerd" bij Emmanuel Verzele te Ouwegem, aan de steenweg van Gent op Oudenaarde. De molen was onlangs nieuw opgericht, stond op 13 roeden 26 ellen grond die paalde aan een bezitting van de kinderen Dupourcq, het hospitaal van Oudenaarde, west Mijnheer Borluut en noord de straat. De  nieuwe eigenares werd landbouwster Antoinette Constance, de weduwe van Jean François Van der Eecken.

Opeenvolgende eigenaars:
- voor 1830, oprichting: D'Hondt Jan-Baptist, olieslager
- voor 1834, eigenaar: D'Hondt-De Smet Jan-Baptist, de weduwe en de minderjarige kinderen te Huise
- 05.08.1836, verkoop: Van der Eecken Jean François, de weduwe Antoinette Constance, landbouwer te Ouwegem (notaris Ruysschaert - moulin à vent)
- 25.07.1873, deling: a) Van der Eecken Eugeen, handelaar te Ouwegem en b) Van der Eecken Alexander Ernest, notaris te Machelen (notaris Soinne - land waarop zich bevindt een onbruikbare oliemolen).

Reeds in 1873 was de molen buiten werking en in 1880 volgde de sloop. Staakoliemolens waren toen al technisch en economisch voorbijgestreefd.

Op de plaats van deze molen werd rond 1880 door de familie vander Eecken de Katholieke kleuter- en meisjesschool (thans: Gesubsidieerde Vrije Basisschool Ouwegem) gebouwd met rond 1890 de toevoeging van een kloosterhuis door de familie della Faille d'Huysse. Er tegenover staat een gewit bakstenen wegkapelletje met getraliede rondboognis met Onze-Lieve-Vrouwebeeldje onder stolp.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Landkaarten
- Ferrariskaart (ca. 1775) (niet aangeduid)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastraal plan van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
Julien Th. Vandeputte, De molens van het arrondissement Oudenaarde, Uit hun geschiedenis, Oudenaarde, 1974, p. 217-219.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963);
"Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Brakel, Horebeke, Kruishoutem, Lierde, Zingem en Zwalm, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N4".
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten 0-R", Opwijk, 2006, p. 39.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (56).