Gheynstmolen

De Molen Baetens was een houten korenwindmolen die reeds vermeld werd in archiefstukken van 1490. Na zijn vernieling werd hij wederopgebouwd in 1646-47 door Anthonis Vlaminck.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: De Munck Victor, molenaar te Sint-Gillis-Waas
- later, erfenis: a) De Munck Edouard, molenaar te Sint-Gillis-Waas, b) De Munck Louis, molenaar te Sint-Gillis-Waas, c) De Munck Augustin, molenaar te Sint-Gillis-Waas, d) De Munck Bernard, molenaar te Sint-Gillis-Waas en c) De Munck Virginie
- 26.07.1841, verkoop: De Munck Jan Willeem, molenaar en landbowuer te Sint-Gillis-Waas (notaris Spanoghe)
- 19.02.1853, verkoop: Baetens-De Munck Lieven, molenaar te Sint-Gillis-Waas (notaris Bocklandts)
- 25.10.1871, erfenis: en de kinderen (overlijden van de echtgenote De Munck van Lieven Baetens)
- 30.07.1888, verkoop: Baetens-Vermeulen Karel Lodewijk, molenaar te Sint-Gillis-Waas.

De staakmolen werd in 1929 gesloopt voor de aanleg van de huidige straat. Het malen werd verdergezet door een mechanische maalderij.

Architecturale beschrijving van de het molenaarshuis en de maalderij (Afd. Onroerend Erfgoed)
Maalderijgebouw en achterin gelegen moderne dienstgebouwen zonder noemenswaardigheden. Woonhuis van drie traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak (asbestleien), uit de eerste helft van de 20ste eeuw zonder verdere noemenswaardigheden.
Links ervan, haaks op de straat ingeplant, eenvoudig bakstenen maalderijgebouwtje uit het einde van de 19de eeuw, doch met jonger dak. Bewaarde technische infrastructuur (in 1981 nog dagelijks in werking: twee graanmolens (tarwe, rogge) op eikehouten stoel waarin het aandrijfmechanisme zich bevindt (houten en ijzeren tandwielen). Huidige aandrijfkracht: elektriciteit, ter vervanging van de dieselmotor uit het tweede kwart van de 20ste eeuw en de gaspower uit het laatste kwart van de 19de eeuw. Voorts een builmolen (buiten gebruik), één haverpletmolen en een moderne hamermolen.

De maalderij Baetens is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
W. Smet, De windmolens in het Waasland, Nieuwkerken-Waas, 1974.
W. Smet, Kijk op het Waasland, Nieuwkerken-Waas, 1977, p. 17-66.
H. Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-T, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2007.
A. Demey, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Sint-Niklaas, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 7N2 (S-T), Brussel - Gent, 1981.