Zele, Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Naam
- Heikantmolen, Laureysmolen
- Ligging
Molenstraat 89
9240 Zele
hoek Kromme Heistraat
4,3 km W v.d. kerk
kadasterperceel D682
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1774
- Verdwenen
- 1929, sloop
- Type
- Staakmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 3962
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Op de hoek van de Molenstraat en de Kromme Heistraat, op 4,3 km ten westen van de kerk van Zele, stond de Heikant- of Laureysmolen”, een houten korenwindmolen. We zien hem afgebeeld op de Ferrariskaart van ca. 1775 met een bruin symbool (= houten windmolen)
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Huffel Jacobus, molenaar te Zele
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Jacobus Van Huffel)
- 13.11.1845, verkoop: Laureys Eduard, molenaar te Zele (notaris De Cleene - graanwindmolen en rosmolen)
- 24.01.1882, gift: a) (voor naakte eigendom) Laureys Joannes, molenaar te Zele en b) (voor vruchtgebruik) Laureys-D'haemer Edouard Eligius, molenaar te Zele (notaris Burm)
- 21.12.1895, einde vruchtgebruik: Laureys-Cornelis Jan, molenaar te Zele (overlijden van Edouard Eligius Laureys)
De staakmolen werd in 1929 gesloopt. In een akte van 10 maart 1929 lezen we: "...en grond waarop vroeger een windmolen". De molenberg op de straathoek werd afgevoerd. Een molensteen werd in de tuin bewaard als herinnering en aanduiding van de vroegere molenstandplaats.
Naast de molen werd een mechanische maalderij gebouwd die in 1942 werd vervangen door reen nieuw bakstenen maalderijgebouw met plat dak. De maalderij bleef in bedrijf tot in 2000. Het overgebleven deel van de technische installatie werd in 2003 verkocht aan eigenaar Mariman van de Grote Napoleon-molen te Hamme.
De uitrusting van de maalderij omvatte een bloemmolen "Midget" nieuw geplaatst in 1956 in de linker helft van het gebouw. In de rechterhelft van het gebouw: één overblijvend steenkoppel van de aanvankelijke twee op houten steenbed met metalen aandrijving voorzien van houten raderen en met bijhorende houten galg. Rechts aanpalende lagere aanbouw met aandrijfmotor van de maalderij bouwjaar 1928, door het machineconstructiebedrijf Carels te Gent. Drie Lister (England) motoren voor malen van dierenvoeding.
Het maaldershuis met mechanische maalderij Laureys werd gebouwd in de jaren 1940 naar ontwerp van architect Adolf Keppens (Zele). De maalderij is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.Literatuur
Algemeen Rijksarchief Brussel, Janssens, Kaarten en Plattegronden in handschrift, Tweede reeks, 1997, (Toegangen in beperkte oplage – 459), nr. 252 (microfilm 3187).
Coene F., Ommelooper ende Terrier ofte Landt ende Caertebouck der prochie van Zele liggende binnen den lande van Dendermonde. Bewerking op het landboek uit 1775 door Frank Coene, 2dln, Zele, 2000.
Coene F., De “Rosseelsmolen”is niet meer!, (Heem- en Oudheidkundige Kring Zele, Jaarboek Nr. 31, 2000, p. 106, 123-127).
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963), p. 180.