Molenechos's Homepage Molenechos.org

Kessel (Nijlen), Vlaanderen - Antwerpen

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Stenen Molen, Molen Keersmaekers
Ligging
Oude Bevelsesteenweg 21
2560 Kessel (Nijlen)
hoek Stenen Molen
kadasterperceel B239b
Vlaanderen - Antwerpen
Geo positie
51.141758, 4.635542 (Google Streetview)
Eigenaar
Familie Keersmaekers
Gebouwd
1841
Type
Stenen bergmolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Tijdelijk ook schorsmolen; boven elkaar geplaatste vensters
Gevlucht/Rad
Afgerukt op 18.11.1919
Inrichting
Verwijderd
Toestand
Gerenoveerde romp, ingebouwd in appartementencomplex
Bescherming
niet,
Niet beschermd, wel vastgesteld als bouwkundig erfgoed
Molenaar
Geen
Openingstijden
Niet toegankelijk
Database nummer
391
Ten Bruggencatenummer
05938 d  
© Denis Van Cronenburg, 29.04.2023
Renovatie romp en nieuwbouwproject.

Beschrijving / geschiedenis

De Stenen Molen of Molen Keersmaekers is een stenen korenwindmolen (die tijdelijk ook als schorsmolen was ingericht), aan de noordzijde van de Oude Bevelsesteenweg (nr. 21), op de hoek met Stenen Molen, even buiten de dorpskom van Kessel.

Hij werd opgericht in 1831 als koren- en schorsmolen.

We zien hem nog niet aangeduid in de Atlas der Buurtwegen( ca. 1844), maar wel op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) en de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) met een rond grondvlak.

De molen werd in 1849 belastbaar, met een kadastraal inkomen (samen met 240 m² grond) van 666 frank. Op 16 juli 1871 werd een koppel toegevoegd om schors te malen.

Opeenvolgende eigenaars:
- 17.05.1841, verkoop (en 06.11.1841) (van de grond) door Van Leeckwijck Jean François, hovenier te Lier (notaris Vancauwenbergh)
- 1841, opbouw: Helsen-Van de Vijver Joannes, molenaar te Kessel ("un moulin à vent a été construit en 1841")
- 14.05.1850, erfenis: de weduwe en minderjarige kinderen (kinderen: a) Helsen Felix, te Kessel, b) Helsen Antonius, te Kessel, c) Helsen Maria, te Kessel, d) Helsen Dominicus, te Kessel, e) Helsen Franciscus te Kessel, f) Helsen Ludovica te Kessel en g) Helsen Sophia te Kessel (overlijden van Joannes Helsen)
- 31.10.1856, verkoop: Helsen-Van Brandt Felix, molenaar te Kessel (notaris Van Acker)
- 13.06.1901, erfenis: Helsen Felix, molenaar te Kessel (ovelrijden van vrouw Van Brandt)
- 27.12.1904, verkoop: Keersmaekers-Wellens Pieter August, winkelier te Kessel (notaris Van den Brande)
- 10.09.1919, gift: Keersmaekers-Thijs Lodewijk Jozef, molenaar te Kessel (notaris Lambrechts)
- 12.12.1959, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Thijs)
- 20.03.1965, erfenis: de kinderen (overlijden van Lodewijk Keersmaekers)
- 2014, eigenaar: familie Keersmaekers

Sinds 1904 is de molen in het bezit van de familie Keersmaekers. Door de storm van 18 november 1919 werden kap en gevlucht afgerukt. In 1945 sloeg een vliegende bom vanaf 30 meter afstand in, waardoor de molen fel beschadigd werd. In de kale romp zijn de inslaggaten nu nog zichtbaar. De getoogde vensteropeningen zijn deels gedicht. De molenwal is afgegraven.

In 2013 werd een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd voor een verkavelingswijziging voor de uitbreiding van de verkaveling tot tegen de Stenen Molen. Anderzijds diende de moleneigenaar, de familie Keersmaekers, een aanvraag in voor de bouw van 8 woongelegenheden. Deze hebben een lengte van 28 meter, zijn 8 meter hoog en 12 meter diep. De molen zou ook als woonst worden verbouwd en een gezamenlijke liftkoker zou los van het complex komen te staan. De straat zou verbreed worden van 3 naar 12 meter. Dit complex tegen de molen wordt de enige bewoonde verdieping tussen de aanpalende verkavelingen. Vanuit de omgeving kwam er verzet vanwege enkele bewoners, wegens het gevreesde verlies aan zonlicht, het verlies van de privacy en de voorziene verkeersoverlast. Bovendien zou de molenromp hierdoor in het niet verzinken. De gemeente Nijlen leverde immers een gunstig advies af.

De projectontwikkelaar die in en rond de Stenen Molen, gelegen aan de gelijknamige straat, een appartementencomplex van acht woongelegenheden wilde optrekken stootte  in januari 2014 op een negatief advies van de dienst Onroerend Erfgoed van de Vlaamse overheid. De dienst vond dat het voorziene schuine dak van het complex de oude molen op de achtergrond zou doen verdwijnen. De ontwikkelaar had nochtans een complete renovatie van de molen in zijn plannen opgenomen. De plannen werden aangepast en in 2017 kwam het project in uitvoering.

Na enkele aanpassingen, verleende het gemeentebestuur van Nijlen op 12 januari 2015 een stedenbouwkundige vergunning (dossier 2014/166) aan projectontwikkelaar Vevacon bvba uit Nijlen voor de "Residentie Stenen Molen". Er komen 8 ruime nieuwbouwappartementen met een ondergrondse berging, een autostaanplaats en een terras voor ieder appartement. De molenromp zelf wordt gerenoveerd, wit geschilderd en vanaf de eerste verdieping ook voor bewoning ingericht. Het gelijkvloers wordt een gemeenschappelijke ruimte, die vrij toegankelijk zal zijn via twee tegenover elkaar staande openingen. Deze worden gevormd door de vroegere inrijpoorten doorheen de belt.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Aanvullende informatie

Erica Priem, "Woonproject rond Stenen Molen in Kessel is afgekeurd", RTV (Regionale Televisie) Kempen//Mechelen, 31.01.2014; http: //www. rtv. be/artikels/nieuws/2014013111574552_woonproject-rond-stenen-molen-in-kessel-afgekeurd 
Een projectontwikkelaar die in en rond de Stenen Molen in Kessel een appartementencomplex wilde bouwen heeft geen bouwvergunning gekregen van de gemeente omdat de molen niet goed tot zijn recht zou komen in het woonproject. (Geïnterviewde personen: Paul Verbeeck, burgemeester van Nijlen; Marina Ballus, buurtbewoonster) 

Bezwaar tegen woonproject Stenen Molen (Kessel)
Op de gemeenteraad van 5 maart 2013 van Nijlen nam René Van Goubergen het op voor de buurtbewoners van de Stenen Molen. Zij vrezen voor hun privacy en extra verkeersoverlast door de komst van luxe appartementen aldaar. Wordt er rekening gehouden met de bewoners?

Voorstelling van het nieuwbouwproject (www. home2000. be en www. vevacon. be - 14.06.2015)
Kessel. Stenen Molen. Prijs vanaf 194.394,40 euro
Prachtig nieuwbouwproject te Kessel op Historische site. Acht ruime nieuwbouwappartementen met ondergrondse berging en autostaanplaats. Elk van deze appartementen beschikt over een terras. In deze prijs is de autostaanplaats inbegrepen.

Literatuur

H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Zuiderkempen, Nieuwkerken, 1978, p. 60-61.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 40.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten H-", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem".
Toeristische Infobrochure gemeente Nijlen, p. 10
H. Kennes & R. Steyaert, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Mechelen, Kantons Duffel - Heist-op-den-Berg, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 13N4, Brussel - Turnhout, 1997.
www. home2000. be - 14.06.2015 (voorstelling nieuwbouwproject)
www. vevacon. be - 14.06.2015 (voorstelling nieuwbouwproject)

Persberichten
WAE, "Protest tegen verbouwing oude Stenen Molen", Het Laatste Nieuws, 07.03.2013.
WEL, "Woonproject Stenen Molen krijgt geen bouwvergunning", Het Nieuwsblad, 04.02.2014.
Veerle Boecksteens, "Kessel: Bouwvergunning Stenen Molen afgekeurd", Het Laatste Nieuws, 07.02.2014.
WEL, "Bewoners Stenen Molen gekant tegen nieuwbouwproject", De Standaard, 12.03.2014.
Bert Provoost, "Buurt vreest woonproject rond Stenen Molen", Gazet van Antwerpen, ed. Metropool Zuid, 07.03.2014.
Bert Provoost, "Woonproject aan Kesselse molen afgekeurd", Gazet van Antwerpen, 31.01.2014.
Erica Priem, "Woonproject rond Stenen Molen in Kessel is afgekeurd", RTV (Regionale Televisie) Kempen//Mechelen, 31.01.2014; http: //www. rtv. be/artikels/nieuws/2014013111574552_woonproject-rond-stenen-molen-in-kessel-afgekeurd

Mailberichten
Peter Van Gansen, 06.05.2009
Alex Elout, stadsgids Antwerpen, 13.05.2018, 16.05.2018, 03.06.2018.

 

Overige foto's

Stenen Molen, Molen Keersmaekers, Kessel (Nijlen), Weergave nieuwbouwproject van Vevacon bvba, Nijlen, 2015 | Database Belgische molens
© Weergave nieuwbouwproject van Vevacon bvba, Nijlen, 2015
Stenen Molen, Molen Keersmaekers, Kessel (Nijlen), Foto: Robbe Cornelissen, 13.06.2015 | Database Belgische molens
© Foto: Robbe Cornelissen, 13.06.2015
Stenen Molen, Molen Keersmaekers, Kessel (Nijlen), Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 19.03.2009 | Database Belgische molens
© Foto: Donald Vandenbulcke, Staden, 19.03.2009
Stenen Molen, Molen Keersmaekers, Kessel (Nijlen), Kogelinslagen in de kuip. Foto: Denis Van Cronenburg, Oostakker, 25.07.2009 | Database Belgische molens
© Kogelinslagen in de kuip. Foto: Denis Van Cronenburg, Oostakker, 25.07.2009
Stenen Molen, Molen Keersmaekers, Kessel (Nijlen), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem
Stenen Molen, Molen Keersmaekers, Kessel (Nijlen), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem