Molenechos's Homepage Molenechos.org

Kasterlee, Vlaanderen - Antwerpen

Bestaande molen

Karakteristiek

Naam
Zwarte Molen, Den Duivel, Molen Peinen
Ligging
Turnhoutsebaan
2460 Kasterlee
nabij kruising met Zandhoef
kadasterperceel  H296c
Vlaanderen - Antwerpen
Geo positie
51.260612, 4.959928 (Google Streetview)
Eigenaar
Familie Peinen
Gebouwd
1843
Type
Stenen grondzeiler
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Ingesloten in een bos
Gevlucht/Rad
Geklinknageld, verdwenen in 1966
Inrichting
Geheel verdwenen
Toestand
Enkel nog lege romp
Bescherming
niet,
Niet beschermd, wel in vastgestelde inventaris bouwkundig erfgoed
Molenaar
Geen
Openingstijden
Niet toegankelijk
Database nummer
390
Ten Bruggencatenummer
06511  
© Foto: Donald Vandenbulcke, 24.11.2013

Beschrijving / geschiedenis

Deze stenen grondzeiler werd opgericht mits machtiging van de Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen op 21 januari 1842 aan Petrus Dierckx, de latere burgemeester van Kasterlee. De oprichting gebeurde voor rekening van de pas 14-jarige Hendrik Jozef Peinen, waarover Petrus Dierckx de voogdij had. De familie Peinen bleef steeds in het bezit van de molen.

Opeenvolgende eigenaars:
- 17.12.1841, verkoop: (van de grond) door Van der Veken H. en consoorten, landbouwer te Kasterlee (onderhandse akte)
- 1842, opbouw: Dierckx Pieter, rentenier te Kasterlee ("construction d'un moulin à vent")
- 30.09.1850, verkoop: Peinen-Hermans Henri Joseph, molenaar te Lichtaart (onderhandse akte)
- 04.10.1900, gift: Peinen-Van Deun August Eduard, molenaar te Kasterlee (notaris Ceulemans)
- 30.04.1933, afstand: Peeinen-Van Duppen Jozef Victor, molenaar te Kasterlee (notaris Jansen)

Op maandag 10 augustus 1903 werden de vier wieken verbrijzeld en afgeslagen door blikseminslag. Molenaar August Peinen bleef ongedeerd.

In 1965 werd in de molen een drank- en spijshuis gevestigd. Een brandstichting op 20 augustus 1966, om 4 uur 's morgens, betekende het fatale einde: de molen brandde geheel uit. Enkel de lege romp blijft nog over, ingesloten in een bos. Tijdens de weekends wordt de molen binnen soms verlicht.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMNAS

Technisch weetje (Nico Jurgens, Hoorn).
De Zwarte molen had een Brusselse askop (firma Wauters-Koeckx); bij mijn weten de askop van die gieterij die het verst in noordoostelijke richting is geraakt. Tijdens het transport zijn ze - bij wijze van spreken - misschien wel langs de poort van Van Aerschot te Herentals gereden. Daar verwacht je geen Brusselse askop, dus die zou wel eens tweedehands kunnen zijn.

Aanvullende informatie

De Denderbode, 16 aug 1903.
Het onweer van maandag morgend. Het onweer hing maandag namiddag over de Kempen. Hagel en regen kwamen in groote hoeveelheid neer. Te Casterlé (Kasterlee), gehucht Lage Rielen, viel de bliksem op den windmolen van August Peenen. De vier wieken werden afgeslagen. De molenaar bleef ongedeerd.

Literatuur

Gedrukte bronnen
De Denderbode, 16 augustus 1903 (onweer)

Werken
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens der Noorder- en Oosterkempen", Nieuwkerken, Ten Bos, 1980, p. 47-55;
L. Leysen, "De windmolens van Kasterlee", in: Toerisme, provincie Antwerpen, IX, 1963, p. 85 en 88;
L. Leysen, "De windmolens van Kasterlee", in: Molens in de provincie Antwerpen. Katalogus van de molententoonstelling te Boechout en te Kasterlee, 1965;
J. Van Gorp, "Kasterlee. Geschiedenis, toerisme, folklore, legenden, historische verhalen", Kasterlee, 1946, p. 40-64;
"Zwarte molen van Kasterlee ligt in as", in: De Belgische Molenaar, jg. 61, nr. 17 (7 sept. 1966), p. 260;
Adolf C. J. Verdegem, "De oude molens van Kasterlee", Heemkundige Kring Kasterlee-Lichtaart-Tielen, 1995, 200 p., ill.
Lieven Denewet, "Honderd bespookte molens in Vlaanderen. Een verzameling molensagen van de kuststreek tot het Maasland", Molenecho's, XX, 1992, nr. 2-3.

Mededelingen
Sergey Steenackers, 25.02.2012 (over de brand van 1966)
Clara Baeyens, buurbewoonster, febr. 2012.

Overige foto's

Zwarte Molen, Den Duivel, Molen Peinen, Kasterlee, Foto: Denis Van Cronenburg, 29.08.2009 | Database Belgische molens
© Foto: Denis Van Cronenburg, 29.08.2009
Zwarte Molen, Den Duivel, Molen Peinen, Kasterlee, Foto: collectie N. Sonneveld-Riper | Database Belgische molens
© Foto: collectie N. Sonneveld-Riper
Zwarte Molen, Den Duivel, Molen Peinen, Kasterlee, Foto Mario van Hoogstraten (1962), uitgegeven als prentkaart door Stichting Levende Molens te Roosendaal | Database Belgische molens
© Foto Mario van Hoogstraten (1962), uitgegeven als prentkaart door Stichting Levende Molens te Roosendaal
Zwarte Molen, Den Duivel, Molen Peinen, Kasterlee, Foto coll. Koninklijk Instituut van het Kunstpatrimonium, Brussel | Database Belgische molens
© Foto coll. Koninklijk Instituut van het Kunstpatrimonium, Brussel
Zwarte Molen, Den Duivel, Molen Peinen, Kasterlee, Prentkaart, coll. D. Vandenbulcke, Staden | Database Belgische molens
© Prentkaart, coll. D. Vandenbulcke, Staden