Molenechos's Homepage Molenechos.org

Zwevegem, Vlaanderen - West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Stampkot op de Wulfsberg, Molenbergmolen
Ligging
Wulfsbergstraat 14
8550 Zwevegem
zuidzijde
2,8 km O v.d. kerk
kadasterperceel B 620
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1567 / voor 1625
Verdwenen
ca. 1580, oorlog / 1863, verplaatst naar Harelbeke
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
3556

Beschrijving / geschiedenis

Het Stampkot of de "Oliemolen op de Wulfsberg" was een houten oliewindmolen op de Wulfsberg, aan de zuidzijde van de Wulfsbergstraat (nr. 14). Op dezelfde heuvel, iets meer noordelijk, stond een houten korenwindmolen, de Wulfsbergmolen of molen Ten Wulfsberge. De oliemolen blijkt iets kleiner te zijn geweest.

We zien hem aangeduid op de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen en met de benaming "Meulenbergh Molen".

De oliemolen werd voor het eerst vermeld werd in 1567,

We zien hem afgebeeld op:
- een kaart van de kasselrij Kortrijk uit 1664 met de benaming "Wulfsberg muhlen".
- kaart van de kasselrij Oudenaarde uit 1669 als één van de twee "Moulins de Wulfberg"
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen, zonder benaming.
- Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Zwevegem, nr. 626, Landboek van Zwevegem, ca. 1790, opgemaakt door E. Vandevenne.
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- de kaart Vandermaelen (ca. 1850) 
- kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

Karel De Flou vermeldt de molen in 1625 als "Stamp meulen op ter Houtte". In 1656 behoorde de molen voor de helft toe aan Gillis Heindricx en voor de helft aan de kinderen van Pieter Vercoutere. Na 16 maart 1778 werd de oliewindmolen op de Wulfsberg gebruikt door Joanne-Catherine Van Reckem, weduwe van Joseph Maes. In 1790 was de molen in het bezit van Francis Maes.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Maes-Dumortier Joseph Frans, landobuwer te Zwevegem
- later, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Joseph Maes)
- 10.12.1863, verkoop: Vanackere-Gheysens Hendrik, suikerbakker te Kortrijk (notaris Vandevenne)

In 1864 werd de molen afgebroken en in Harelbeke, De Mol, heropgericht als korenmolen, Joseph Brabant was de eigenaar van de molen die "Brabants Meulen" zou genoemd worden, deze molen werd op 24 mei 1940 door de Duitsers in brand geschoten.

Het oliewerk van de molen van de Wulfsberg werd aan de overzijde door Hector Dhaenens gebruikt in een mechanische olieslagerij met gasmotor.

Zie verder: Harelbeke, Brabants molen

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten

- een kaart van de kasselrij Kortrijk uit 1664 
- kaart van de kasselrij Oudenaarde uit 1669 
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart van ca. 1775 
- Rijksarchief Kortrijk, Gemeentearchief Zwevegem, nr. 626, Landboek van Zwevegem, ca. 1790, opgemaakt door E. Vandevenne.
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- de kaart Vandermaelen (ca. 1850) 
- kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) 

Werken

J. Bataille, Groot-Zwevegem in oude foto's, deel 2: Van Sweveghem naar Zwevegem, Eeklo, 1995.
C. Bourgeiois & J. Bataille, Groot-Zwevegem in oude foto's, Eeklo, 1993.
A. Ovaere, Sprokkelingen uit Zwevegem's verleden, 3 delen, Kortrijk, s.d.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie, in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (p. 94).
J. Bataille, H. Demeulenaere, S. Vroman & J. Deloof, Onze molens nu en toen. Heestert, Moen, Otegem, Sint-Denijs en Zwevegem, Kortrijk, 1994.
P. Vanneste, Nog molens in Zwevegem, Heestert en Otegem..., in Zanen en Zanten, I, 1997, p. 51-55.
A. De Gunsch & S. De Leeuw m.m.v. T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zwevegem, Deelgemeenten Zwevegem, Heestert, Moen, Otegem en Sint-Denijs, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL26, 2006.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.

Mailbericht
Eduard Swinnen, 18.12.2013.