Hurselhoekmolen

De Hurselhoekmolen was een windmolen in de Kapelleweg 10, gehucht Hurselhoek, op een kilometer ten westen van de kerk van Pittem. Aanvankelijk was hij een houten tweezolder-staakmolen op teerlingen, gebruikt als graanmolen.

Hij werd opgericht in 1799 door François Bernard Vercoutere. Opvolger waren Leo Vercoutere en Amelia De Meese. Na de Vercoutere’s kwam de familie Musschoot de molen uitbaten en laatst de familie Devrieze.

De Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen gaf op 23 augustus 1844 de toestemming aan huurder Leo Vercoutere om de graanmolen te veranderen en in graan- en oliemolen. Hierbij werd de houten molenkast op een torenkot geplaatst.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Clemmen Pierre François, eigenaar te Gent; de huurder was Vercoutere François Bernard (die het initiatief nam voor de oprichting in 1799).
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Pierre François Clemmen).
- 19.04.1841, verkoop: Durot Marie, echtgenote Hamerlinck Bernardus (notaris Eggermont); de huurder was Vercoutere Leo.
- 11.07.1846, testament: ("testament mystique" = geheime uiterste wil) Hamerlinck Marie, echtgenote Lauwick Louis, eigenaar te Gent (overlijden van Marie Durot).
- 05.11.1875, erfenis: Lauwick-Hamerlinck Louis, de weduwe (overlijden van Louis Lauwick).
- 26.02.1895, erfenis: de erfgenamen (overlijden van de weduwe Hamerlinck van Louis Lauwick).
- 26.05.1896, deling: de Mûelenaere-de Moerman d'Harlebeke Armand, zonder beroep te Gent (onderhandse akte).
- 09.10.1904, erfenis: de weduwe de Moerman d'Harlebeke en de medegerechtigden (overlijden van Armand de Mûelenaere).
- 07.02.1905, verkoop: Vandendriessche-Vincent Emile, landbouwer te Pittem (notaris Wauters - graanwindmolen).
- 29.01.1913, erfenis: en de kinderen (kinderen: a) Vandendriessche Alida en b) Vandendriessche Leon) (overlijden van vrouw Vincent van Emiel Vandendriessche).
- 04.11.1913, erfenis: a) Devriese Jules, landbouwer te Pittem en b) Devriese Adèle, landbouwster te Pittem.
- 04.11.1913, verkoop: Devriese-Waignein Jules, landbouwer te Pittem (notaris Pillen).

Jan Frans Musschoot uit Vinkt kwam op de molen in 1854. De laatste molenaar, Jules Devriese-Waignein, kocht de molen aan in 1913. Hij was vooral landbouwer.

Op zaterdag 8 december 1906 werd de molen erg beschadigd toen hij bij stormwind door de vang ging. De molen was in volle zeil stilgelegd om wat zeil af te trekken voor een bui. Een zeil was reeds ten halve afgetrokken, toen opeens de stormwind de molen vang en "steen bij" (bijgezette steen) deed lopen. Plots liep de wind liep wat opzij, de standaard (staak) brak door, de vang kwam in brand. De molen, zonder vang nu, ging met 3 zeilen vol en 1 zeil ten halven zo vlug aan het draaien dat de wielen in stukken vlogen op de vloer. De molen schoorde zich op trap en staart en zo bleef hij met gebroken standaad nog hangen op de stenen onderkuip. Men schatte de schade op 3000 frank.

De stormschade werd niet hersteld. De molenkast werd afgenomen. Het overgebleven torenkot werd in 1921 gesloopt.

De Kapelleweg waar de molen stond, stond in de 19de eeuw bekend als de Stenenmolenweg. Het recente huis op nr. 10 is gelegen op de voormalige molensite.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Lieven Denewet & L. Goeminne, Molenmakers in Vlaanderen. Het werkboek van Coussée uit Meulebeke, in Molenecho's, XXII, 1994, nr. 3-4 (speciaal themanr., 7), 1994, p. 148, 295.
Frans Hollevoet e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 144-145.
K. Devooght & P. Santy, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Pittem met deelgemeente Egem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL49, 2010.
V. Arickx, Geschiedenis van Pittem, Pittem, 1951, p. 184.
F. Hollevoet e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 140.
H. Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten P-R, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2001.
Wilfried Devoldere, Heden en verleden. Daarbij die molen ... Vooruitblik op Erfgoeddag 2009, Het gemeentelijk infoblad Pittem-Egem, jan.-febr.-maart 2009.