De olieslagerij Vandemoortele was eerst een houten, later een stenen oliewindmolen aan de oostzijde van de Reperstraat (nr. 8), iets ten noorden van de Dam, op een kilometer ten westen van de kerk van Emelgem.

De houten oliemolen werd gebouwd voor 1715 en waaide om op 23 juli 1833. We lezen hierover in de "Gazette van Gend" van 28 juli 1833: “Den olie-windmolen der weduwe Van de Moortele, te Emelgem omtrent Roeselare, is den 23 dezer omgewaeyd; twee werklieden die’er in bezig waren, zyn daerby doodlyk gekwetst.” Hierop werd de molen herbouwd, wederom in hout.

De windmolen staat aangeduid in het landboek van Stueperaert van 1715, de Ferrariskaart (ca. 1775)(met het bruin symbool van een staakmolen), de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) en de kadasterkaart van Popp (ca. 1854).

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Vandemoortele-De Smet Louis, de weduwe en de kinderen (kinderen: a) Vandemoortele Louis, molenaar te Emelgem, b) Vandemoorele Henriette, zonder beroep te Emelgem, c) Vandemoortele Augustin, molenaar en olieslager te Emelgem, d) Parmentier Edouard, minderjarige te Moorsele en e) Parmentier Auguste, minderjarige te Moorsele)
- 07.08.1846, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Vandemoortele Adelaïde - de stenen molen bestaat reeds)
- 13.12.1848, deling: de weduwe, eigenares te Emelgem (notaris Wautier - stenen molen)
- 05.10.1855, verkoop: a) Vandemoortele-Glorieux Louis, olieslager te Emelgem en b) Vandemoortele-Vandenbussche Auguste, olieslager te Emelgem (notaris Wautier)
- 30.03.1877, erfenis: a) Vandemoortele-Glorieux Louis, olieslager te Emelgem en b) Vandemoortele-Vandenbussche Auguste, de weduwe en de kinderen, olieslaagster te Emelgem (overlijden van Auguste Vandemoortele)
- 25.12.1877, erfenis: a) Vandemoortele-Glorieux Louis, de weduwe ende kinderen, olieslaagster te Emelgem en b) Vandemoortele-Vandenbussche Auguste, de weduwe en de kinderen, olieslaagster te Emelgem (overlijden van Louis Vandemoortele)
- 16.11.1878, deling: a) Vandemoortele Emiel, b) Vandemoortele Jozef, c) Vandemoortele Leontine, d) Vandemoortele Hubert, e) Vandemoortele Maria en f) Vandemoortele Prosper, kooplieden te Emelgem (notaris Vandewiele - bloemfabriek met stoomtuig)

De familie Vandemoortele bezat eveneens de nabijgelegen houten graanwindmolen, op het kadasterperceel A113. Deze werd in 1876 afgebroken (zie Emelgem, Prinsessemolen).

Dominicus Augustinus (Louis) Vandemoortele, één van de kinderen van Louis Vandemoortele-De Smet, werd geboren te Emelgem op 14 december 1815 en overleed er op 30 mei 1877. Hij huwde te Klerken in 1862 met Idonia Rosalia Vandenbussche (°Klerken 1836 -+Emelgem 17.03.1901).

Idonia Rosalia Vandenbussche was een dochter van Pieter Joannes Vandenbussche (°Dikkebus 1797) en Maria Catharina Doom (°Hooglede 1795 -+na 1867). Deze Pieter Joannes Vandenbussche werd olieslager op de huidige Vredesmolen en werd later burgemeester van Klerken. Een andere dochter, Lucia, trad in het klooster van Ruiselede en zoon Louis trad in de voetsporen van zijn vader. Niet enkel werd hij ook olieslager op de huidige Vredesmolen, bovendien werd hij eveneens burgemeester van Klerken. Hij overleed ongehuwd in 1899.

Een dochter van de genoemde Domincus Augustinus Vandemoortele en Idonia Rosalia Vandenbussche was Leontine Maria Theresia Vandemoortele (°Emelgem 1866 - +Brussel 1951). Zij huwde te Emelgem in 1891 met ingenieur Achille Remi Delaere (°Bavikhove 1865 - +Gent 1922). Van 1902 tot aan zijn overlijden in 1922 was Achille Delaere eigenaar van de huidige Vredesmolen in Klerken.

In 1846 werd de staakmolen vervangen door een stenen oliewindmolen. In 1870 werd een stoommachine geplaatst. Er blijkt geen gebruik meer gemaakt te zijn van de windkracht, want het kadaster meldt vanaf 1870 steeds een "stoomoliekoornmolen". We kunnen er hierbij van uitgaan dat het wiekenkruis werd afgenomen.
In 1887 werd een nieuwe stoommachine geplaatst. De molenromp  werd in 1890 gesloopt.

Het voormalig koetshuis van het vroegere molenerf, gebouwd achter twee art-decowinkelpanden, bestaat nog. Het werd in 1999-2000 gerenoveerd als feestzaal en is, samen met die woningen, opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Bouwkundige beschrijving van het koetshuis
Geprofileerde rondbogige koetspoorten, heden dichtgemetseld, aan de binnenzijde verstevigd door lisenen op sokkel. Erboven geprofileerde rondboogvensters, heden gedicht. Interieur met behouden boomstammen als moerbalken (mogelijk hergebruik uit de windmolen), stalling voorzien van bakstenen troggewelven tussen gietijzeren I-balkjes, dito onderslagbalk op gietijzeren colonnet. Tevens getraliede paardenbox.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven en landkaarten
- Landboek van Stueperaert (1715)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- kadasterkaart van Popp (ca. 1854),
- Archief Burgerlijke Stand Emelgem, Overlijdens 1833. Er zijn vanaf 23 juli 1833 geen overlijdensaangiften geboekt waarin melding gemaakt wordt van mogelijke slachtoffers van deze molenramp.

Gedrukte bronnen
- "Gazette van Gend", nr. 2360 van 28 juli 1833.

Werken
- P. De Clercq, De oude windmolens te Izegem, in: De Mandelbode, 21 en 28 februari 1953; 7, 21 en 28 maart 1953 en 4, 11 en 18 april 1953;
- P. De Clercq, De oude molens van Izegem, in: Ten Mandere, I, 1960, nr. 1, p. 22-36 en nr. 2, p. 9-21;
- A. Vandromme, Izegem, vroeger en nu, Izegem, 1971.
- M. Naessens, Izegem een terugblik, Emelgem, 1998.
- A. Vandromme, Izegem vroeger, beeld van een stad, Izegem, 1998.
- A. Vandromme, Izegem, vroeger en nu, Izegem, 1971.
- H. Holemans, Windmolens te Izegem, in: Ons Molenheem, Kinrooi, 1991, nr.. 4, p. 3-11, ill.
- Herman Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-G, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1994, p. 37.
- A. De Gunsch A., C. Metdepenninghen & P. Vanneste m.m.v. A. Tansens, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kantons Hooglede - Izegem - Lichtervelde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17N2, Brussel - Turnhout, 2001.