Kleine Molen

De Kleine Molen was een houten korenwindmolen aan de zuidzijde van de Sint-Jozefstraat (vroegere "Oude Brugghestraete"), nabij de rotonde met de Bruggestraat, op een halve kilometer ten noordoosten van het centrum, op het huidige domein van Hogeschool VIVES Campus Torhout.

Deze molen ressorteerde onder de heerlijkheid Wijnendale.

Rond 1640 werd hij als "Kleyne  Molen" vermeld. We zien hem afgebeeld op de gravure in Sanderus' Flandria Illustrata (1641-1644), de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen onder de benaming "Cleynen Molen", in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842), op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) als "Kleynen Molen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Voor 1834 was de staakmolen in het bezit van molenaar Joseph Bruneel uit Torhout. Op 24 december 1857 gebeurde de verkoop aan de Jan-Baptist Malou (en consoorten), bisschop te Brugge (akte notaris Dieryckx, "moulin à vent sur piliers"). Deze verkoop kaderde in het kader van de oprichting van de Sint-Jozefsschool, een normaalschool voor de opleiding van onderwijzers.

De staakmolen werd afgebroken in 1868-1869 door het Sint-Jozefinstituut (thans Hogeschool VIVES Campus Torhout).

Lieven DENEWET & Michiel MESTDAGH 

Archieven
Manschepe bouck van de heerlijkheid Wijnendale (1774), bewaard in het museum "Kasteel van Wijnendale".

Werken
Roger Haelewijn, Slot en Heerlijkheid Wijnendale, Torhout, 1958, p. 49.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Frans bestuur, Brussel, Gemeentekrediet, 1966.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Hollands bestuur, Torhout, 1967.
Michiel Mestdagh, Archief beelden Torhout, Gent, 2002.
Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000.
Michiel Mestdagh, Torhout, 1750-1950. Twee eeuwen stadsgeschiedenis, Brugge, 1989.Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
P. Vanneste m.m.v. S. Moeykens & T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, 2007.
M. Pyck, Torhout 1702, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1999, p. 53-125.