Molen van Godveerdegem

De Meulenkoutermolen was aanvankelijk een houten korenwindmolen op de Meulenkouter, aan de westzijde van de Tulpenstraat (nr. 17), de vroegere Molenstraat (voor de fusie met Zottegem). Thans staat er de woning van de familie Van Impe.

In het Ancien Regime behoorde de molen toe aan de heren van de baronie Zottegem. De molen staat aangeduid in de penningkohieren van 1571 en 1577: de "cooren wintmuelen" maakte deel uit van de geconfiscerde goederen van de familie Egmont (in 1568 werd Lamoral van Egmont, heer van Zottegem, onthoofd op de Grote Markt te Brussel). In 1571 werd de molen verpacht aan Jan van den Berghe voor 216 pond parisis per jaar; zes jaar later was zoon Gillis er molenaar:
- "Jan van den Berghe ghebruuct in pachte uter hant van Bartholomeus Wiels ontfanghere van den lande ende vrije eyghendomme. van Sotteghem (eigendom van de heer van Zottegem, geconfisqueerd) de cooren wintmuelen te Godverdeghem tsrs voer 216 p. parisis (Stadsarchief Gent, Penningkohieren Godveerdegem, 1571, f° 21 v°);
- Gillis vanden Berghe fs Jans ... in pachte van Mevrauwe de princesse van Gavre, gravinne van Egrnont, de winteerenmuelen (Stadsarchief Gent, Penningkohieren Godveerdegem, 1577, f° 1 r°).

Of de molen de Troebelen heelhuids heeft overleefd weten wet niet. In ieder geval wordt de molen (opnieuw) vermeld in het "lant boucvk" van Godveerdegem uit 1651.

In 1731 werd de molen herbouwd als staakmolen.

We zien hem eveneens afgebeeld op:
- Villaretkaart (1745-1748), met het symbool van een staakmolen en met de benaming "M(oul)in de Godverdeghem"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen op teerlingen
- Carte des biens nationaux du Saint Chapitre de Cambrai, situés dans les communes de Godtveerdeghem et Erweteghem" (ca. 1800)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860) met de benaming "Moulin de Godveerdegem"

De staakmolen werd in 1865 vervangen door een stenen windmolen, type bergmolen, ingericht als koren- en oliewindmolen.

Eigenaars na 1825:
- 1825, eigenaar: "behoorende aan het gouvernement" (blijkens het proces verbaal van afpaling van de gemeente Godveerdegem).
- voor 1834, eigenaar: De Smet Lievin François, molenaar te Godveerdegem
 - 19.07.1871, erfenis: a) Trevis-De Smet Adriaan, rentenier te Sint-Jans-Molenbeek, b) De Vuyst Lievin (later gehuwd met Van de Velde), minderjarige te Nieuwerkerken en c) De Vuyst Marie, minderjarige te Nieuwerkerken (overlijden van Lievin François De Smet)
- voor 1873, eigenaar: a) De Smet Maria, weduwe Trevis Adriaan, zonder beroep te Brussel en b) Van de Velde Isabelle, weduwe De Smet Lievin François, landbouwster te Aaigem
- 03.04.1873, verkoop: De Vuyst Lievin Victor, molenaar te Godveerdegem (notaris De Vuyst - un moulin à vent en pierres, un moulin à huile et une ferme)
- 03.04.1873, verkoop: De Vuyst-Vanderstraten Antoine Theodore, notaris te Borsbeke (notaris De Vuyst - un moulin à vent en pierres, un moulin à huile et ferme)
- 25.06.1911, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Antoine De Vuyst)
- 16.05.1914, deling: de weduwe Vanderstrateten Isabelle Marie Justine, zonder beroep te Borsbeke (notaris Verstraeten)
- 24.07.1925, verkoop: Roeland-De Tand Severin, landbouwer te Godveerdegem (notaris De Riemaecker - stenen windmolen)
- 10.05.1936, verkoop: De Vos-Roeland Georges, de weduwe en de kinderen, te Godveerdegem (notaris De Vuyst - hofstede met "ouden gebrekkigen" windmolen)
- 22.05.1958, verkoop: Van Gansbeke-De Loor Karel August, metser te Zottegem (notaris Bellot - hofstedeken met afhangen).

In 1891 werd de olie-inrichting verwijderd, zodat de molen nog uitsluitend graan maalde. De molen was in 1936 al bouwvallig. De overgebleven imposante romp met de verweerde kap werd in 1961 gesloopt.

Jozef VAN EFFELTERRE & Herman HOLEMANS

Archiefbronnen en landkaarten
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Godveerdegem, 1571, f° 21 v°
- Stadsarchief Gent, Penningkohieren Godveerdegem, 1577, f° 1 r°
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Carte des biens nationaux du Saint Chapitre de Cambrai, situés dans les communes de Godtveerdeghem et Erweteghem" (ca. 1800)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860).

Werken
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962).
- Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten G-H-I, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2000, p. 40-41.
- Jozef Van Effelterre, "Twee verdwenen windmolens in het kleine Godveerdegem", Molenecho's, XXIII, 1995, 4, p. 219-221.
- F. De Potter & F. Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, Gent (1900), reeks V, dl. II, p. 17-18.