Kleine Molen

In 1872 bouwde werkman Franciscus Bossuyt  aan de zuidoostzijde van de Schoendalestraat (thans nr. 107) een lage woning, samen met een achtergelegen landgebouw en een "windvlasmolen". Deze kleine staak- of windmolen op torenkot moet zijn vlaszwingelarij laten draaien.

In 1876 werd de "windvlasmolen" vervangen door een "koornwindmolen", door de overbrenging van de staakmolen Vanassche uit de Molenstraat te Wakken, alwaar hij dienst deed als oliemolen. Een expertiseverslag uit 1877 vermeldt: "houten standaeart windgraanmolen goed te winde, is niet al te goeden staat, bevattende een paar steenen. Hij maalde voor het eerst op 1 juli 1876.

Eigenaars:
- 1872/1876, opbouw: Bossuyt Franciscus, werkman te Sint-Eloois-Vijve
- 21.04.1889, erfenis: a) Bossuyt-Detavernier Frans, molenaar te Sint-Eloois-Vijve en b) Bossuyt Jules Adolf, minderjarige te Sint-Eloois-Vijve
- 17.03.1903, erfenis: Bossuyt-Balcaen Jules Adolf (+1953), molenaar te Sint-Eloois-Vijve (overlijden van Frans Bossuyt)
- 13.03.1953, erfenis: de kinderen (overlijden van Jules Bossuyt).

Kort voor zijn verdwijning, in 1938, werd het volgende opgemerkt door leden van de Provinciale Commissie voor Monumenten en Landschappen: "Eigenaar Jul. Bossuyt. Houten molen; hij werd uit Wakken overgebracht; verkeert nu in geheel slechte staat, roeden en zeilen zijn versleten, geheel het onderstel vermolmd. De molen werkt niet meer sedert tien jaar". 

De molen werd afgebroken in 1938.

De vroegere molenaarswoning bestaat nog en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. Het is een éénlaagse, verankerde baksteenbouw van vier traveeën op een grijs beschilderde plint en onder een zadeldak bedekt met Vlaamse pannen. Licht getoogde openingen met vernieuwd houtwerk (beluikte vensters). Zijgevel met laadluik ter hoogte van de zolderverdieping.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Sint-Eloois-Vijve, 1873/6, 1877/3, 1954/16.
Coorevits S., De Clercq E., Vensters op het Verleden, Erfgoedwandelingen in Beveren-Leie, Desselgem en Sint-Eloois-Vijve, 2008.
Coorevits S., Waregem graag gezien, Waregem-Beveren-Leie-Desselgem-Sint-Eloois-Vijve, Brugge, 2005, nrs. 171-186.
De Flou K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1935, Deel XVI, kolommen 518, 530-533.
Denewet Lieven Wind- en watermolens om vlas te zwingelen in West-Vlaanderen, in Molinologie, 1997, nr. 7, p. 10.
Holemans Herman, "West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
Vanwalleghem A. & Creyf S., Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem met deelgemeenten Sint-Eloois-Vijve, Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, 2010.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (73).