Molenechos's Homepage Molenechos.org

Denderhoutem (Haaltert), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen De Smet, Smetjesmolen
Ligging
Molenstraat 94
9450 Denderhoutem (Haaltert)
nabij Borrekent
500 m NW v.d. kerk
kadasterperceel B886
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1511
Verdwenen
1918, oorlog
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
3278
© Stadsarchief Aalst, Wettelijke passeringen (schepenboeken) nr 1215 f? xlv

Beschrijving / geschiedenis

Molen De Smet (genoemd naar de eigenaar-molenaar sinds 1868) was een houten graanwindmolen aan de oostzijde van de op een halve kilometer ten noordwesten van de kerk van Denderhoutem.

De molen werd al vermeld in 1511. Er bleven in het stadsarchief Aalst pachtbrieven uit 1524 (met prijsschatting) en 1533 bewaard.

Uit de penningkohieren van Denderhoutem van 1571 (f° 1r°): "Adriaen de Beelde houdt in pachte van joncheer Reijnaert de Beijne eenen wintmolen ghestaen up de heerlicheijt van Resseghem tsrs voor de somme van 24 p. gr."

Molenaar David Boenbeke (°Oombergen 04.01.1631 - †Denderhoutem 18.02.1683), zoon van Gillis Boenbeke en diens vrouw Josina Plahier, vroeg samen met mulder Gillis Van Den Steene aan Karel II om kwijtschelding te bekomen van renten omdat ze enorme schade hebben geleden door de legers, anno 1670.

We vinden hem aangeduid op:
- de Villaretkaart (1745-1748) met het symbool van een staakmolen
- de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen.
- de Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Denderhoutem in 1811: "la commune renferme 4 moulins à vent. Trois sont employés pour moudre le grain et le quatrième est un tordoir. Ils doivent être évalués en revenu net, ainsi qu'ils sont: celui de Moyck Jean, section A n° 1910, à f. 180, celui de Vanderstraeten Jean, section B n° 7, à f. 250, celui de T'Kindt Joseph, section B n° 153, à f. 200 et celui de Schutyser, section C n° 666, à f. 200."

De molen werd in 1834 ingedeeld in klasse 1, met een kadastraal inkomen van 304 frank.

Eigenaars na 1810:
- 1811, eigenaar: Vanderstraeten Jean.
- voor 1834, eigenaar: Van Malder-Van der Straeten Amandus, molenaar te Denderhoutem
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van het echtpaar Van Malder-Van der Straeten)
- 14.04.1842, deling: Eeman-Van Malder Jan Louis, molenaar te Denderhoutem (notaris De Winter)
- 15.04.1868, verkoop: De Smet-Van Cauter Louis August, molenaar te Denderhoutem (notaris Maes)
- 06.11.1909, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Louis De Smet)
- 30.09.1910, deling: a) De Smet Theophiel Pieter Jozef, landbouwer te Denderhoutem, b) De Smet Charles Alphonse, c) De Smet Victorine en d) De Smet Petronella Hortensia (notaris Van de Velde)
- 04.11.1915, deling: De Smet Theophiel Pieter Jozef, molenaar te Denderhoutem (notaris Van Oudenhove)
- 07.04.1916, erfenis: De Swaef-De Smet Jozef Octave, de weduwe, landbouwster te Denderhoutem (overlijden van Theophiel De Smet - windmolen met roerende en draaiende werken)

In 1918 werd de staakmolen vernield. De afbraakmaterialen werden in mei 1919, onder notaris Van Oudenhove, te koop aangteboden.

Lieven DENEWET, Georges SOUFFREAU & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
Stadsarchief Aalst, Wettelijke passeringen (schepenboeken) nr 1215 f° xlv en xlv° (verpachting met prijzij, 01.11.1524 en herpachting, 16.03.1533)
Stadsarchief Gent, Penningkohieren van Denderhoutem van 1571 (f° 1r°)
Rijksarchief Gent, Rssegem-Borsbeke, nr. 76 (Staat van goed van Anthon van Malder, prijzij windmolen, 22.12.1729)

Gedrukte bronnen
De Volksstem, 18 mei 1919; 25 mei 1919 (veiling van de afbraak)

Werken
Georges L. Souffreau, Geschiedenis van de Houten Korenwindmolen te Denderhoutem genaamd Molen De Smet (voor 1511-1918), Woubrechtegem, 2010.
Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder
P. Temmerman, "Het molenbedrijf te Denderhoutem", in: Mededelingen heemkring Haaltert, III, 1983, nr. 3, p. 166-167;
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998;
J. Baeten, "Het molenbedrijf te Denderhoutem", in: Ons Molenheem, 1983, nr. 2, p. 15-16, ill.

Overige foto's

Molen De Smet, Smetjesmolen, Denderhoutem (Haaltert), Stadsarchief Aalst, Wettelijke passeringen (schepenboeken) nr 1215 f? xlv? | Database Belgische molens
© Stadsarchief Aalst, Wettelijke passeringen (schepenboeken) nr 1215 f? xlv?
Molen De Smet, Smetjesmolen, Denderhoutem (Haaltert), Stadsarchief Aalst, Wettelijke passeringen (schepenboeken) nr 1215 f? xlv? | Database Belgische molens
© Stadsarchief Aalst, Wettelijke passeringen (schepenboeken) nr 1215 f? xlv?
Molen De Smet, Smetjesmolen, Denderhoutem (Haaltert), Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder | Database Belgische molens
© Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder
Molen De Smet, Smetjesmolen, Denderhoutem (Haaltert), Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder | Database Belgische molens
© Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder
Molen De Smet, Smetjesmolen, Denderhoutem (Haaltert), Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder | Database Belgische molens
© Rijksarchief Gent, Ressegem-Borsbeke nr 76 (in de staat van goed van Anthon van Malder