Molenechos's Homepage Molenechos.org

Molen van Grijsloke

Gijzelbrechtegem (Anzegem), Vlaanderen, West-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen van Grijsloke, Stoopmolen, Molen Destoop, Molen ter Speyter
Ligging
Bouvelostraat 45
8570 Gijzelbrechtegem (Anzegem)
ten Z v.d. hoek met de Dolderstraat
700 m N v.d. kerk
kadasterperceel A46
Vlaanderen - West-Vlaanderen
Gebouwd
voor 1450 / voor 1770
Verdwenen
1860, brand
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen, oliemolen
Bescherming
niet
Database nummer
3161

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Grijsloke was een houten korenwindmolen aan de westzijde van de Bouvelostraat (nr. 45), ten zuiden van de hoek met de Dolderstraat.

De staakmolen was altijd de enige van de voormalige gemeente Gijzelbrechtegem.

In 1450 werd de "Meulenbergh" vermeld.

We zien hem afgebeeld op:
- kaart van de kasselrij Oudenaarde (1669) in Stadsarchief Oudenaarde
- de Villaretkaart (1745-1748)
- de Ferrariskaart (ca. 1775)met het bruin symbool van een staakmolen met de benaming "Molen ter Speyter"
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met de benaming "Stoopmolen, Moulin"
- de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- de kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1855) met de benaming "Stoop molen".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Destoop-Delanghe Ignatius Ivo, molenaar te Gijzelbrechtegem
- 18.07.1850, erfenis: Destoop Agatha, echtgenote Devos Jan-Baptist, herbergierster te Sint-Eloois-Vijve (overlijden van Ignatius Destoop)
- 25.03.1853, verkoop: Vanderdonck Angelus, molenaar te Gijzelbrechtegem (notaris Storm)
- 29.10.1857, verkoop: Raepsaet Petrus, de erfgenamen, landbouwer te Kwaremont (notaris Vandenstapele)
- 05.05.1860, verkoop: Van den Hende Ivo, molenaar te Ooigem (notaris Vandenstapele - "le moulin est totalement incendié").

Deze staakmolen brandde af in 1860 en werd niet meer herbouwd. Tijdens de brand was de parochiepastoor op retraite in Brugge. Bij zijn terugkeer was hij zo verwonderd dat de molen verdwenen was, dat hij zijn parochie bijna niet meer herkende. Volgens hem behoorde de molen bij de parochie en zonder de molen was er iets te kort.

In de jaren 1930 was de molenplek ingenomen door de boomgaard van de toenmalige burgemeester van Gijzelbrechtgegem. Er bestond toen nog een kelder die als bergplaats voor de molenbenodigheden gebruikt werd.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven en landkaarten
- kaart van de kasselrij Oudenaarde (1669) in Stadsarchief Oudenaarde
- de Villaretkaart (1745-1748)
- de Ferrariskaart (ca. 1775)met het bruin symbool van een staakmolen met de benaming "Molen ter Speyter"
- de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met de benaming "Stoopmolen, Moulin"
- de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850)
- de kadasterkaart van P.C. Popp (ca. 1855

Gedrukte bronnen
Coppieters Stochove E., "Cartulaire de l'Abbaye d'Elseghem", in: Handelingen Maatschappij Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 1908, p. 148 (vermelding uit 1450).

Werken
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (82).
S., "Het bouwjaar van een windmolen te Gyselbrechtegem", Molenecho's, X, 1982, 3, p. 109.
P. Mattelaer, Molens van groot-Anzegem, in: 33ste Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", Waregem, 2005, p. 147-198.
G.K. Kockelberg, Molens van Anzegem, in: Ons Molenheem, XXX, 2005, nr. 2, p. 28-32.
Herman Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-G, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1994.