Ekeren (Antwerpen), Vlaanderen - Antwerpen
- Naam
- Hagelkruismolen, Molen van het Hagelkruis
- Ligging
- Kruisboogstraat
2180 Ekeren (Antwerpen)
Klein Hagelkruis kadasterperceel F756
Vlaanderen - Antwerpen
- Gebouwd
- 1848
- Verdwenen
- 1912, sloop
- Type
- Stenen bergmolen
- Functie
- Korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 3136
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Hagelkruismolen was een stenen bergmolen die in 1848 werd opgericht door molenmaker Sebastiaan Olfs uit Kapellen, op een stuk grond die hij in 1847 had aangekocht van landbouwer Gaspard Kloeck. De Bestendige Deputatie van de provincie Antwerpen had op 10 december 1847 de bouwtoelating gegeven aan Jan Driessen, maaldersgast te Ekeren. De molen stond ongeveer op de plaats waar nu de school van de Kruisboogstraat staat.
Opeenvolgende eigenaars:
- 21.11.1847, verkoop: (van de grond) door Kloeck-Nuyts Gaspard, landbouwer te Ekeren (notaris Tillieux)
- 1848, opbouw: Olfs-Lambrechts Sebastiaan, molenmaker t(e Kapellen (nouvelle construction d'une maison et d'un moulin à vent sur terrain vierge)
- 28.01.1861, verkoop: Meyers-Simons Joannes, molenaar te Ekeren
- 13.10.1868, verkoop: Van Gestel Petrus Jozef, handelaar en gemeenteraadslid te Antwxerpen (notaris Tillieux)
- 05.08.1874, verkoop: De Backer-Kenis Petrus Jozef, molenaar te Ekeren (notaris Belloy - beschreven als molen door wind en stoom)
- 30.10.1885, verkoop: Thijs Adriaan, molenaar te Merksem en later dienstknecht te Merksem (notaris Belloy)
- 02.11.1888, verkoop: Janssens Jozef, molenaar te Ekeren (notaris De Wilde)
- 29.07.1892, verkoop: Bellens-Amssoms Florimond, koopman te Merksem (notaris De Wilde - stoom- en windgraanmolen op het Groot Hagelkruys)
- later, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Florimond Bellens)
- 20.04.1904, verkoop: Van Tilburg-Van den Berg Cornelius, molenaar te Wouw (NL) (notaris niet vermeld)
- 29.03.1911, verkoop: Steylaerts Charles Louis, makelaar te Antwerpen (notaris Lauwers - eenen eigendom begrijpende windmolen gebouwd in steen, drij woningen en bouwgrond. Groot Hagelkruisstraat op steenweg naar Wilmarsdonk)
De molen brandde in 1865 uit maar werd nog hetzelfde jaar hersteld. Kort voor 1874 werd naast de molen een stoommaalderij met een hoge schoorsteen opgericht, maar er werd ook nog met windkracht gemalen. De stoommachine werd in 1906 uitgebroken.
De stenen bergmolen werd in 1912 gesloopt.
Literatuur
H. Holemans & P.J. Lemmens, "Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen", Nieuwkerken, 1983, p. 50-51.
G. Kockelberg, "Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen. Een blik op de 1000-jarige geschiedenis der Antwerpse molens", Antwerpen, 1986, p. 96-97.
L. Van Boven, Historische schets van het herwaarderingsgebied "Hagelkruis", Heemkring Ekeren, Jaarboek 5, 1987, p. 28-45.
F. Bresseleers & H. Kanora, Ekeren. Drempeldorp van Polder en Kempen, De Vlaamse Toeristische Bibliotheek, V.T.B., V.Z.W., 1964.
F. Bresseleers & H. Kanora, Ekeren, ons heem, Ekeren, 1950.
F. Bresseleers & H. Kanora,Geschiedenis van Ekeren, Ekeren, 1956.
F. Bresseleers & H. Kanora,Hier = Ekeren! Kijkjes op ons dorp, Davidsfonds Ekeren, 1942.
F. Bresseleers & H. Kanora. Portret van Ekeren, Ekeren, 1973.
R. Keukelinck, Ekeren in oude prentkaarten, waarin opgenomen afbeeldingen van Donk, Hoogboom en Sint-Mariaburg, Zaltbommel, 1972.
J. Verpaalen, Een terugblik in een rijk molenverleden, De Belgische Molenaar, LXXVI, 1981, p. 51.
R. Buysse, "Nog in verband met de molen van Ekeren en zijn staart, ..., in: Levende Molens, IV, 1981, 9, p. 128-129.
J. C(ornelissen), Heksen houden hun sabbat aan de molen van het Hagelkruis te Ekeren", Tijdschrift voor Geschiedenis en Folklore, I, 1938, p. 37.
Raoul Buysse, "Nog in verband met de molen van Ekeren en zijn staart...", Levende Molens, IV, 1981, 9, p. 128-129.