Molenechos's Homepage Molenechos.org

Denderhoutem (Haaltert), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Groebbemolen
Ligging
Vondelen 181
9450 Denderhoutem (Haaltert)
oostzijde
kadasterperceel B87
2,1 km N v.d. kerk
50°53'21¨NB 4°1'20¨OL (de molenaarswoning)
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
1784
Verdwenen
1934 - februari, storm
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
3052
© Verzameling Ons Molenheem

Beschrijving / geschiedenis

De Groebbemolen was een houten korenwindmolen aan de oostzijde van Vondelen (nr. 181), op 2,1 kilometer ten noorden van de kerk van Denderhoutem. Op de kaart van Vandermaelen (ca. 1850) vinden we de benaming "Groebbe Molen".

Benoit De Clercq bekwam op 6 november 1783 het octrooi voor de oprichting van een graanwindmolen in de omgeving van "Blockevelt" in de parochie Denderhoutem. Tegen zijn plannen kwamen heel wat bezwaarschriften binnen, vooral van molenaars uit de omgeving. De "opposanten" lieten een prachtige figuratieve kaart opstellen. Daarop zien we 1 dubbele watermolen (te Iddergem), 7 staakmolens en 1 stenen molen: "Item den gonen geteekent met de letter F: is den nieuwen molen op het selve Haaltert gesijt het steenen cot: afgelegen 3/4 uers".

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Denderhoutem in 1811: "la commune renferme 4 moulins à vent. Trois sont employés pour moudre le grain et le quatrième est un tordoir. Ils doivent être évalués en revenu net, ainsi qu'ils sont: celui de Moyck Jean, section A n° 1910, à f. 180, celui de Vanderstraeten Jean, section B n° 7, à f. 250, celui de T'Kindt Joseph, section B n° 153, à f. 200 et celui de Schutyser, section C n° 666, à f. 200."

De molen werd in 1834 ingedeeld in klasse 1, met een kadastraal inkomen van 266 frank.

Eigenaars:
- 1783, oprichting: De Clercq Benoit.
- 1811, eigenaar (van het gebouw): T'Kindt Joseph.
- voor 1834, eigenaar: (van de grond) Bureel van Weldadigheid Denderhoutem en (van het gebouw) De Graeve-Redant Dominicus, molenaar te Denderhoutem
- 25.04.1844, deling: (van het gebouw) De Graeve Charles Louis, molenaar te Denderhoutem (notaris De Winter)
- later, erfenis: (van het gebouw) (overlijden vann de echtgenote van Charles De Graeve)
- 23.09.1864, verkoop: (van het gebouw) Coppens-Van Eechout Frans (zoon van Louis), landbouwer en later molenaar te Denderhoutem (notaris Maes)
- 02.08.1873, erfenis: (van het gebouw) de weduwe en de kinderen (overlijden van Frans Coppens)
- 09.11.1915, erfenis: (van het gebouw) de kinderen: a) Coppens Petrus Justinus, molenaar te Denderhoutem, b) Coppens Josepha Elina en c) Coppens Joannes Odilon (overlijden van de weduwe Van Eechout van Frans Coppens)
- 24.12.1919, deling: (van het gebouw) Coppens-Baeten Pieter Justin, molenaar te Denderhoutem (notaris Van Oudenhove)

De staakmolen waaide om in februari 1934.

De vroegere 18de-eeuwse molenaarswoning werd afgebroken in 2019, ondanks zijn opname in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed. Op het einde van de tweede wereldoorlog waren een Amerikaan en een Australïer ondergedoken in het molenaarshuis, na de crash van hun vliegtuig. De Vaderlandslievende Kring Groot-Haaltert (met o.m. Dirk Vijverman) plaatst er in 2021 een erfgoed-informatiebord op hun WO2-fietsroute 'De Patrijs' (grondgebied Haaltert/Outer en Erpe-Mere). 

Bouwkunndige beschrijving van de - thans verdwenen - molenhoeve (Agentschap Onroerend Erfgoed)
Witgekalkte gesloten hoeve. Eénlaags boerenhuis, dubbelhuistype van acht traveeën onder een zadeldak (nok loodrecht op de straat, mechanische pannen), mogelijk opklimmend tot de 18de eeuw. Beschilderde en gecementeerde straatgevel met licht getoogde vensters en rechthoekige deur met bovenlicht, daterend uit de 19de eeuw. Zijpuntgevel gemarkeerd door een steekboogvenster in een arduinen omlijsting. Dwarsschuur afgewerkt met baksteenfries aan de straatzijde.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Archieven
Algemeen Rijksachief Brussel, Financiële Raad, nr. 1918 (oprichting, met prachtige figuratieve kaart waarop 7 staakmolens, 1 stenen molen - de Topmolen te Haaltert - en 1 dubbele watermolen te Iddergem, 1783)

Werken
P. Temmerman, "Het molenbedrijf te Denderhoutem", in: Mededelingen heemkring Haaltert, III, 1983, nr. 3, p. 166-167;
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E", Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998;
J. Baeten, "Het molenbedrijf te Denderhoutem", in: Ons Molenheem, 1983, nr. 2, p. 15-16, ill.
C. D'Huyvetter, B. de Longie & M. Eeman m.m.v. A. Linters, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5N2 (H-Z), Brussel - Gent, 1978.
E. Huylebroek, "De Groebbe-molen in de Vondelen" (Denderhoutem), Mededelingen Heemkundige Kring van Haaltert, XX, 2000, 1.
Ons Land, 17.02.1924.

Mailberichten
- Wim Van der Elst, Laken, 02.07.2015.
- Dirk Vijverman, Vaderlandslievende Kring Groot-Haaltert, 28.04.2021.

 

Overige foto's

Groebbemolen, Denderhoutem (Haaltert), De ingestorte molen. Foto 1934. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© De ingestorte molen. Foto 1934. Verzameling Ons Molenheem
Groebbemolen, Denderhoutem (Haaltert), Uit: Ons Land, 17.02.1934. | Database Belgische molens
© Uit: Ons Land, 17.02.1934.
Groebbemolen, Denderhoutem (Haaltert), De molenaarswoning. Foto Kris Vandevorst, 01.05.2007 | Database Belgische molens
© De molenaarswoning. Foto Kris Vandevorst, 01.05.2007