Drie Zottenmolen

De (Drie) Zotte(n)molen was een houten korenwindmolen op de zuidzijde van de Provinciebaan (nr. 27), op de hoek met de Zuidstraat.

Engelbert Francis van Bavinckhove, geboren in Leke, vroeg op 23 maart 1771 het octrooi voor de oprichting van een koren-, olie- en gortwindmolen in Koekelare op de "Sonnebergh" langs de weg Beerst-Wijnendale ("nieuwe calsijde van Beerst op Wynendale"). . Hij werd met veel verzet geconfronteerd, vooral vanwege andere molenaars: Jan Verlinde, molenaar in het dorpscentrum van Koekelare, Ludovius Bruneel, molenaar op de "Schuddebeurze" en Jacob Ketele, molenaar op de "Veldmolen" in Ichtegem. Jan Baptist & en Francis Joseph Fraeys uit Koekelare, gezamenlijke eigenaars van de Dorpsmolen in Koekelare konden op 14 september 1771 een akte bekomen waarbij hen toegestaan werd dat niemand in Koekelare een andere graanmolen mocht oprichten, 
Engelbert Francis Van Bavinckhove werd afgewezen in zijn aanvraag. Maar hij gaf niet op. Hij richtte een nieuw verzoekschrift aan de Financiële Raad, met nieuwe argumenten. voor de bouw van een graan- en oliewindmlen op dezelfde plek aan de Provinciebaan. Een advies volgde op 6 november 1771 maar ook deze keer kreeg hij niet de vereiste toesteming.

Pas in de Franse tijd zou de molen aan de Provinciebaan er komen. Hij is opgenomen in het rijtje van de zes korenwindmolens die het gemeentebestuur in 1801 rapporteerde aan de prefect van het Leiedepartement. In de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt hij aangeduid onder de benaming "Dry Zotten Moulin" en op de kaart Vandermaelen (ca. 1850) als "Dry Zotten Molen".

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) Biervliet-Van Toortelboom Cornelius, te Koekelare en b) Kindt Philippus (weduwnaar Seghers)
- 21.05.1845, verkoop: a) Biervliet-Van Toortelboom Cornelius, te Koekelare en b) Kindt Philippus en de kinderen (kinderen: a) Kindt Charles, schrijnwerker te Woumen, b) Kindt Colette, echtgenote Devriendt Charles, koster te Gits, c) Kindt Philippe, zonder beroep te Koekelare en d) Kindt Pierre, zonder beroep te Koekelare (notaris Van Sieleghem)
- 19.03.1851, erfenis: a) Biervliet-Van Toortelboom Cornelius, de weduwe en de kinderen en b) Kindt Philippus en de kinderen (kinderen: a) Kindt Charles, schrijnwerker te Woumen, b) Kindt Colette, echtgenote Devriendt Charles, koster te Gits, c) Kindt Philippe, zonder beroep te Koekelare en d) Kindt Pierre, zonder beroep te Koekelare (overlijden van Cornelius Biervliet)
- 03.06.1858, verkoop: Pyck-Buffel Josephus Louis, de weduwe, bakkerin te Koekelare (notaris Vansieleghem)
- 15.11.1871, gift: Tuytten-Pick Charles Louis, moelnaar te Koekelare (notaris Van Sieleghem)
- 16.12.1893, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Pick)
- 17.12.1895, verkoop: Rommelaere-Van Eyghen Karel, molenaar te Koekelare (notaris Vansieleghem)

De laatste huurder-molenaar was Leonard Darras. In 1898 werd naast de molen een stoommaalderij opgericht, maar er werd ook nog met de wind gemalen.

In 1904 brandde de molen af door blikseminslag.

Er werd verder gemalen met de mechanische maalderij, die in de jaren 1950 buiten werking was. Aanvankelijk was het een stoommaalderij: naast het bakstenen gebouwtje stond een ronde schoorsteen. Tot in de jaren 1970 was er nog een steenhouwerij in gevestigd.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1888. Twee verzoekschriften van Engelbert Francis van Bavinckhove uit Leke voor de oprichting van een koren- en oliewindmolen aan de Provinciebaan in Koekelare. Akte voor Jan Baptist & en Francis Joseph Fraeys uit Koekelare, gezamenlijke eigenaars van de Dorpsmolen in Koekelare, waarbij hen toegestaan werd dat niemand in Koekelare een andere graanmolen mocht oprichten, 14.09.1771, met figuratieve kaart van de molens van Koekelare en omgeving, 1771.

Werken
Jean-Marie Lootens, Moleneigenaars te Koekelare, in: Infogids Koekelare: de Mokker – Bovekerke – Zande 1995-1997, Koekelare, 1996, p. 123.
Raf Seys, "Heemkundige kroniek. De Koekelaarse windmolens", in: De Spiegel (Annuarium VII van de O.V.K. Rijksmiddelbareschool Koekelare), 1968, p. 134-137;
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1980, Deel IV, Gemeenten K-L, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1997.
P. Vanneste & S. Baert S. m.m.v. B. Boone, S. Creyf  & M. Vranckx, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West- Vlaanderen, Gemeente Koekelare met deelgemeenten Bovekerke en Zande, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL46, 2010.